Avustralya’nın yeni çıkardığı yasa kapsamında sosyal medya platformları ve arama motorları, yerel medya kuruluşlarına ait haberleri paylaştıklarında bu kuruluşlara ödeme yapmak zorunda kalacak. Google ve Facebook, bu yasa tasarı halindeyken karşı çıkmış ve çeşitli tehditlerde bulunmuşlardı. Yasanın meclisten geçmesi sonrası Avustralya hükümetinin uyguladığı yaptırımları ve sosyal medya devlerinin misillemelerini Medyascope sizler için derledi.
Google ülkeden çekilebileceğini duyurdu
Avustralya’da aktif 19 milyon kullanıcısı olan Google, kendi platformu üzerinden erişilen haberler için haber üreticilerine para ödemesini öngören yasa tasarısına karşı çıkmış, tasarı meclisten geçtiği takdirde Avustralya’dan çekileceğini belirtmişti. Avustralya Başbakanı Scott Morrison ise Google’a “Biz tehditlere cevap vermeyiz. Avustralya’da yapılabilecek şeylerin kurallarını Avustralya belirler. Bu belirleme işlemi de parlamentoda gerçekleşir ve hükümetimiz tarafından yapılır. Avustralya’da işler böyle yürür” diyerek yanıt vermişti.
Tasarının kabul edilmesinin ardından Google, ülkede anlaşmalı olduğu yerel medya kuruluşlarını “News Showcase” adlı platformda toplayacağını açıkladı. 25 medya kuruluşundan oluşan News Showcase 5 Şubat tarihinde Avustralya’da hizmete sunuldu.
Google ve Alpahbeth Inc. CEO’su Sundar Pichai, Ekim 2020’de yeni Google haber hizmetinin, haberleri evrensel olarak ulaşılabilir kılan ”yeni tür bir haber deneyimi” olduğunu açıklamıştı.
Facebook, Avustralya’daki kullanıcıların haberlere erişimini engelledi
Platformunda paylaşılan haberlerden gelir eden ve yeni yasa kapsamında paylaşılan haberler için haber üreticilerine ücret ödemek zorunda kalacak olan Facebook, Avustralya’daki kullanıcıların haberlere erişimini engelledi. Facebook’un bu hamlesi devlet kurumlarını da kapsıyor. 18 Şubat’tan itibaren Avustralyalı kullanıcılar, devlet kurumlarının sayfalarına, haber paylaşımı yapılan hesaplara ve hatta Facebook’un kendi sayfasına erişemiyor. Facebook’un engellediği hesaplar arasında devlet kurumları, sivil toplum örgütleri ve acil durum departmanlarına ait sayfalar olması Avustralya’da tepki topladı.
Facebook tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Sunulan yasa bizi zor bir karar almaya itti. Ya yayıncılarla olan ilişkimizin gerçeklerini görmezden gelerek yasaya uyacak ya da Avustralya servislerimizde haber paylaşılmasına izin verilmesini durduracaktık. Üzülerek ikincisini tercih ediyoruz” denildi. Avustralya Federal Hazinesi Başkanı Josh Frydenberg, açıklama sonrası Facebook’un patronu Mark Zuckerberg ile temasta olduklarını ve bir çözüm yolu aradıklarını söyledi.
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, bugün (19 Şubat Cuma) yaptığı açıklamada yasayı uygulamaktan vazgeçmeyeceklerini, birçok ülkenin yöneticilerinin desteğine sahip olduklarını belirtti. Morrison, Facebook’u kendi platformunda eleştirdi ve Birleşik Krallık, Kanada, Fransa ve Hindistan yöneticilerinin kendisine destek mesajları ilettiğini paylaştı. Morrison, “Facebook yönetimini yapıcı bir şekilde ilerlemeye davet ediyorum çünkü biliyorum ki birçok Batı ülkesi Avustralya’nın izinden benzer yasalar çıkaracaktır” dedi.
Borsa Facebook’a sırtını döndü, Facebook hisseleri düşüşte
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Haber içeriklerini Avustralya’da erişime kapalı hale getirip, devlet kurumlarına ve sivil toplum kuruluşlarına ait birçok sayfayı kullanıcıların erişimine kapatmasından sonra Faceboo’un hisseleri yaklaşık yüzde 2 düştü. Facebook ile Avustralya hükümeti arasındaki düellonun şirkete zarar vereceği düşünülse de bazı analistler Facebook’un reklam gelirlerini koruyacağı düşüncesinde. Summit Insights Groups isimli yatırım firmasının finansal analisti Jonathan Kees, Facebook’un, Google’un aksine haber erişimine bağımlı olarak çalışmadığını, kullanıcılar platformda paylaşımlarda bulunduğu sürece reklam gelirlerinin yüksek kalacağını söyledi.
Apple, Microsoft, Amazon ve Google’un hisseleri de yüzde 0,6 il 1,3 arasında düştü.
Avustralya’nın ardından Kanada da Facebook’a haber paylaşımları için ücret ödeteceğini açıkladı
Kanada, Facebook’a haber içeriği için ücret ödeteceğini açıkladı. Facebook’un, Avustralya’da olduğu gibi ülkedeki haber erişimini kaldırsa dahi bu karardan vazgeçmeyeceğini belirten Kanada hükümeti, diğer ülkelere de Facebook’a bu çerçevede şartlar koşma çağrısı yaptı.
Sözkonusu yasanın düzenlenmesinden sorumlu Kanada Kimlik Mirası Bakanı Steven Guilbeault, 18 Şubat Perşembe günü yaptığı açıklamada, Facebook’un Avustralya’daki hareketlerini kınadığını ve bunların Kanada’nın gözünü korkutmayacağını belirtti. Guilbeault, “10-15 ülkenin daha benzer kuralları benimsemesini beklediğini” de sözlerine ekledi.
Geçen yıl, Kanadalı medya kuruluşları, hükümet bu konuda bir adım atmadığı takdirde 3100 yazılı gazetecilik işinden 700’ünün kaybolacağı konusunda hükümeti uyarmıştı.
Ottowa Üniversitesi İnternet ve E-ticaret Araştırma Bölüm Başkanı Michael Geist, Kanada’nın Avustralya modelini uygulaması halinde yaşanacakları “Kendimizi aynı durumda buluruz, herkes kaybeder. Medya kuruluşları kaybeder, Facebook kaybeder” diyerek anlattı.
Derleyen: Fazıl Alp Akiş
