Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

David Lynch: Yaratıcılık üzerine (1997-Türkçe altyazılı)

Kayıp Otoban ve Mulholland Çıkmazı gibi filmleriyle tanınan, ancak beni özellikle Fil Adam filmiyle etkilemiş olan David Lynch, sinemasında daima bilinçdışının etkisini ele alarak oldukça simgesel ve bir bakıma anlaşılması güç bir gerçeklik ortaya koymayı seçmiştir. Aslında Lynch’in konuşmalarını yakından takip edenler, onun bilinçdışına ve psikanalize ne denli önem verdiğini de az çok bilir. Pek çok konuşmasında yaratıcılığın ve beynin işleyişinin gizeminden dem vuran Lynch, özünde oldukça neşeli biri olmakla beraber, sinemasında karanlık ve girift bir anlatımı tercih etmiştir.

Sanırım bu tercihinin arkasında yatan asıl sebep, “hakikate” ulaşılacak yolun öylesine düz bir patikadan geçmediğine olan inancıdır. Bilinecek olanı bilmenin yolu, Lynch’e göre, bilinmez bir yoldur. Zaten çevirisini yapmayı tercih ettiğim bu parçada da yönetmenimiz yine buna değiniyor tam olarak: Gündüz düşlerinin kendisi için önem ve değerinden bahsettikten sonra, terapiye neden gitmediğini belirtiyor. Yaratıcılık sürecine çok büyük önem atfeden Lynch, ilk kez terapiye gittiğinde hemen şunu sormuş: “Bu terapi süreci yaratıcılığımı etkiler mi?” Belki de kendi içerisindeki kimi sorunları çözmesine yarayacak bu terapi sürecine dair en büyük endişesi yaratıcılığını tetikleyen o karmaşık zihinsel sürecinin çözüme kavuşması olmuş.

İyi geçen bir terapinin şu an sahip olduğu yaratıcılık sürecini etkileyebileceği cevabını alınca da oradan çıkmış ve bir daha terapi Lynch için bir seçenek olmamış. Hatta ilginçtir ki, Charlie Rose, terapi ile kendi geçmişine gidip bakmasının, kendisi olmasına sebep olan geçmişini irdelemesinin yönetmenimiz için iyi sonuçlar doğurup doğurmayacağını sorduğunda, Lynch aslında pek de katılmadığım bir sav ileri sürüyor: Geçmişin bir önemi yok diyor. İnsanın nerede yaşadığının bir önemi yok diyor. Demek ki Lynch, insanın özünde bulunan, belki töz veya ruh denilen şeyin insanın kendisini şekillendirmesinde çok daha önemli bir yere sahip olduğunu ifade ediyor. Her şey her yerde gerçekleşir diyen Lynch, insanın geleceğini belirleyen asıl şeyin, yine bilinmezliklerle dolup taşan bir bilinçdışı olduğunu ifade ediyor.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.