Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Karl Popper: Demokrasinin sorunu (1988-Türkçe altyazılı)

Özellikle bilim felsefesine yaptığı katkılar veya bilim felsefesi üzerinde bıraktığı etkiler ile tanıdığımız Karl Popper, bilimsel bir teorinin mutlak surette doğrulanamayacağını, bunun yerine “yanlışlanabileceğini” belirterek, günümüzde de geçerliliğini bir bakıma sürdüren “yanlışlanabilirlik teorisi” ile gerek pozitif bilimler için gerekse de toplumsal bilimler için pek çok eleştiri getirmiş ve dolayısıyla da pek çok eleştiriye maruz kalmıştır.

Tarih felsefesi kapsamında tarih “bilimine” eleştiri getiren Popper, tarihin öngörülebilir sebepler ve sonuçlar zinciri içermediğini ifade ederek aslında sosyalist tarih okumasını, diğer bir deyişle diyalektik materyalizmi topa tutmuştur. Üretim güçlerinin mülkiyeti üzerinden tarihsel bir okuma geliştiren ve bu bağlamda geleceği de öngördüğü iddiasını taşıyan sosyalist yaklaşım, günümüzde bile Popper ve onun görüşleri ve öğrencilerinden hiç hazzetmemektedir. Nitekim diyalektik matertyalizmin “zırva” olduğunu çeşitli yazılarında kaleme alan Popper’ın böyle bir tepki ile karşılaşıyor olması da hiç şaşırtıcı değildir.

Bununla beraber, “Açık Toplum ve Düşmanları” adlı eserinde Popper, Platon başta olmak üzere, toplumsal bir yönetim düşü taşıyan kişilerin veya ideolojilerin topluma düşman bir totaliterlik içerdiğini ifade ederek bir bakıma yine “ütopyacı” sosyalist düşünce ile karşı karşıya gelmiştir. Halkın yönetimi ve özgürlüğü sorunu ile ilgilenen Popper, bilinçli veya bilinçsiz bir biçimde demokrasinin bile totalitarizme yol açabileceğini düşünmektedir.

Bu görüşlerin ufak bir yansımasını içeren 1988 tarihli röportaj kaydında Popper, demokrasinin temel sorununun “tiranlıktan kaçınmak” olduğunu ifade ederek, “halkın egemenliği” ile “çoğunluğun yönetiminin” her zaman kesişmediğini, çünkü kimi durumlarda yönetici olarak bir tiranı seçebilen halkın aslında demokrasiyi yok edebileceğini belirtmektedir. Son olarak, demokrasi denilen yapının, halkın kendisini yöneten hükümeti istediği zaman görevden alma gücüne sahip olması gerektiğini dile getirmektedir.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.