Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

ABD’de kürtaj hakkının sembol ismi avukat Sarah Weddington, 76 yaşında hayatını kaybetti

Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) 1973’te görülen ve kürtaj hakkı için bir kilometre taşı niteliği taşıyan Roe v Wade davasını kazanan avukat Sarah Weddington, 76 yaşında hayatını kaybetti.

Teksas’ta Demokrat Parti’den Tarım Komisyonu üyeliğine aday olan Susan Hays, Weddington’ın ölüm haberini sosyal medya hesabından duyurdu. Hays’in paylaşımında şu ifadeler yer aldı:  

“Sarah Weddington, bir dizi sağlık probleminin ardından bu sabah hayatını kaybetti. Hukuk fakültesinden yeni mezunken, Linda Coffee ile hukuk kariyerinin ilk davası Roe v. Wade’i açmıştı. Teksas Üniversitesi’nde hocam, sahip olduğum en iyi yazı eğitmeni ve harika bir akıl hocasıydı. 27 yaşındayken Roe’yu Anayasa Mahkemesi’nde savundu. İronik bir şekilde, hukuk firmalarının 70’lerin başında kadınları işe almaması onu başını belaya sokacak çok zamanla bıraktığı için bu dava üzerinde çalışıyordu.”                  

Sarah Weddington

Roe v. Wade Davası  

1969 yılında üçüncü çocuğuna hamile kalan “Jane Roe” takma isimli Norma McCorvey, Teksas’taki kürtaj yasalarının anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Bölge Savcısı Henry Wade’e açtığı davayı kazanmış, Teksas eyaletinin temyize başvurmasıyla dava ABD Yüksek Mahkemesi’ne taşınmıştı.  

Weddington ve Linda Coffee tarafından temsil edilen McCorvey, Yüksek Mahkeme’de ikiye karşı yedi oy ile davayı kazanmıştı. McCorvey, kürtaj karşıtı bir Evanjelik Hıristiyan olarak 2017 yılında öldü.  

Sarah Weddington, Roe v. Wade davası kararının bir örneği ile 2005 yılında ABD Anayasa Mahkemesi önünde. Fotoğraf: Karen Bleier/AFP

Kararda anayasanın “mahremiyet hakkı” tanıyan dördüncü maddesi gereği bir kadının kürtaj yaptırıp yaptıramayacağını seçeceği fakat bu hakkın mutlak olmadığı ve devlet tarafından kadını ve doğum öncesi yaşamı korumak için dengelenebileceği belirtilmişti. 

Kendisinin de 1967 yılında Meksika’ya gidip kürtaj yaptırdığını daha sonra açıklayan Weddington, “Hayatımda başka ne yaparsam yapayım, ölüm ilanımda her zaman ‘Roe v. Wade avukatı öldü’ yazacak” demişti. Teksas’ın Travis bölgesinden seçilen ilk kadın temsilci ve 1972 seçimlerinde Teksas’tan Kongre’ye seçilen beş kadından biri olan Weddington, Jimmy Carter yönetiminde Tarım Bakanlığı’nda da hizmet vermişti.  

ABD’de kürtaj yasaları  

Kürtajın, toplumsal kutuplaşmanın ve siyaset gündeminin önde gelen maddelerinden biri olduğu ABD’de, konuyla ilgili yasalar eyaletten eyalete değişiklik gösteriyor.  

Birçok eyalette fetal viabilite (fetüsün rahim dışında hayatta kalabileceği evre) öncesi kürtaja izin verilirken, çoğunlukla muhafazakâr kesimin yaşadığı eyaletlerde bu sınır 26, 24, 22 ve 20 haftaya kadar inebiliyor. En büyük istisna ise Teksas.  

Teksas eyaletinde bu yılın eylül ayında yürürlüğe giren “Teksas Kalp Atışı Yasası” isimli yasaya göre doğmamış çocuğun kalp atışı tespit edildikten sonra kürtaj yaptırmak yasak. Hamilelikte genelde ilk altı haftanın sonunda kalp atışı tespit edilebiliyor.  

Anayasa Mahkemesi, geçtiğimiz haftalarda Teksas’taki yasaya karşı iptal davası açılabilmesine izin verdi, konuya dair yasal mücadeleler devam ediyor.  

Benzer bir mücadele Missisipi eyaletinde de yaşanıyor. Eyaletin, hamileliğin ilk 15 haftasından sonra kürtajı yasaklayan ve şu an hakkında yürütmeyi durdurma kararı bulunan yasal düzenlemesi Dobbs v. Jackson Women’s Health Organization davasında görülüyor.  

2022 yılında karara bağlanması beklenen dava, Roe v. Wade davasındaki kararı tersine çevirebilme ihtimali bulundurması sebebiyle ABD’deki kürtaj tartışmaları için önem arz ediyor.  

Kaynak: Guardian, Statista

Derleyen: Alp Selim

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.