Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkede anayasal düzenin büyük ölçüde sağlandığını söyledi ve güvenlik güçlerine, “terörist” olarak tanımladığı protestoculara “uyarıda bulunmadan ateş et” emri verdiğini açıkladı. Protestoların asıl hedefi eski Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in ülkeden kaçtığı yönündeki iddialar ise yalanlandı.
Kazakistan’da evlerde kullanılan sıvılaştırılmış doğalgazın (LPG) tavan fiyatının kaldırılması ve akaryakıta yüzde 50 oranında zam yapılmasıyla başlayan protestolarda en az 26 “silahlı suçlu” ve 18 güvenlik görevlisi öldü.
20 bin “terörist”in ülkenin en büyük şehri Almatı’ya saldırdığını belirten Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev, teslim olmayan herkesin “imha edileceğini” söyledi ve güvenlik görevlilerine “uyarıda bulunmadan ateş et” emri verdiğini açıkladı.
Nazarbayev ülkeden kaçtı mı?
Yerel basında çıkan haberlerde, protestocuların asıl hedefi olan Kazakistan’ın kurucu Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in ülkede siyasi kriz devam ederken kızları ve aileleriyle birlikte ülkeden kaçtığı, Nazarbayev’in kardeşi Bolat’ın ülkede kaldığı iddia edilmişti.
Bu iddialar üzerine açıklama yapan Nazarbayev’in sözcüsü Aydos Ukibay, sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında kurucu liderin başkent Nur Sultan’da bulunduğunu ve ülkesini terk ettiği yönündeki iddiaların asılsız olduğunu belirtti.
Nazarbayev’in Tokayev ile doğrudan temas halinde olduğunu, dost ülkelerin liderleriyle bir dizi telefon görüşmesinde bulunduğunu belirten Ukibay, “Kurucu devlet başkanımız, mevcut zorlukların üstesinden gelmek ve ülkenin bütünlüğünü sağlamak için halka Tokayev’in etrafında birleşme çağrısında bulunuyor” dedi.
Öte yandan Belarus devlet ajansı da Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun dün (7 Ocak) Nazarbayev ile telefonda görüştüğünü duyurdu.
Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı gözaltında
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Ülkenin eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov, devlete ihanet şüphesiyle gözaltına alındı. Ulusal Güvenlik Komitesi’nden paylaşılan açıklamada, Masimov hakkında 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhuriyeti Ceza Kanunu’nun devlete ihanet maddesi nedeniyle soruşturma başlatıldığı belirtildi. Masimov, Nazarbayev’e yakınlığıyla biliniyor.
Tokayev’e Rusya’dan yardım, ABD’den tepki
Tokayev, protestoların büyümesi üzerine, ülkedeki huzursuzluğun son bulması için Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nden (CTSO) yardım talep etmişti. Bunun üzerine Rusya liderliğindeki iki bin 400 CSTO askeri, Kazakistan’da konuşlanmıştı.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Kazakistan’da devam eden protestolar ile ilgili endişeli olduğunu belirterek, “ABD’nin, Kazakistan’a Rusya öncülüğünde giden askerler ile ilgili soru işaretleri mevcut” dedi.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Blinken, “Yakın tarihten aldığımız derslere göre, Ruslar bir kere evinize girdikten sonra onları evden çıkarmak zor” diye konuştu. Kazakistan hükümeti ile güvenlik güçlerinin kanun ve düzeni koruyarak, ülkedeki protestoları kontrol altına alma kapasitesine sahip olduğunu belirten Blinken, “Kazakistan’ın talebinin içeriği hakkında sorularımız var. Bu talep neden ortaya çıktı? Bu yüzden daha fazla şey öğrenmeye çalışıyoruz” dedi.
Öte yandan ABD, devam eden protestolarla ilgili güvenlik endişeleri nedeniyle Almatı’daki konsoloslukta çalışan personeline ülkeden ayrılma talimatı verdi.
Kaynak: BBC, Reuters
