Enerji sorununun gündemi işgal etmeye devam ettiği bugünlerde enerji uzmanı ve danışmanı Eser Özdil, enerji sektöründeki sorunların nedenlerini ve önümüzdeki dönemde yaşanacak gelişmeleri Medyascope’a değerlendirdi. Doğalgaz tedarikinde yaşanan sorunların planlamanın zamanında yapılmaması ve talebin öngörülememesinden kaynaklandığını söyleyen Özdil, Rusya-Ukrayna geriliminin doğalgaz piyasasını da etkileyeceğini belirtti. Özdil, “Türkiye’nin Rusya’dan ithal ettiği doğalgazda transferden kaynaklanan bir tedarik sorunu yaşanması beklenmeyebilir ancak jeopolitik gerilimin fiyatları artırması kaçınılmaz” dedi.
Enerji tedarikinde yaşanan sorunlar, sanayide elektrik ve doğalgaz kesintileri, fabrikaların ve üretimin durması ve zamlarla gündemden düşmeyen enerji sorununun nedenlerini, sonuçlarını ve önümüzdeki dönemde yaşanacak gelişmeleri, enerji uzmanı ve danışmanı Eser Özdil, Medyascope Ankara Temsilcisi Hıdır Göktaş’a değerlendirdi.
Özdil, Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan gerilimin sıcak savaşa evrilmesi durumunda, Avrupa’nın doğusu ve ortasındaki ülkelerin tedarik sorunu yaşayabileceğini ve doğalgaz piyasasında fiyatların artmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi. Olası bir sıcak savaşı Türkiye’nin doğalgaz tedariki bakımından değerlendiren Özdil, Karadeniz’in altından geçen Mavi Akım ve Türk Akım boru hatlarıyla Türkiye’nin doğalgazı doğrudan Rusya’dan aldığını söyleyerek, “Türkiye’nin üçüncü bir ülke transferiyle ilgili bir sorun yaşanması beklenmeyebilir ancak jeopolitik gerilim doğalgaz fiyatlarını artırır” dedi. Özdil, Rusya’nın uluslararası anlaşmalara bağlı kaldığını ve Türkiye tarafından Rusya’nın uçağı düşürüldüğünde, büyükelçi suikastında dahi yaptırım olarak doğalgaz kesintisine gitmediğini belirtti.
“Talep öngörülemedi, doğalgaz ithalat kontratları planlanmadı”
Özdil, yeraltı doğalgaz depolama tesislerinin yaz aylarında yeterince doldurulamadığını ancak depolar tam kapasite dolu olarak kış aylarına girilmiş olsaydı da doğalgaz krizi yaşanabileceğini söyledi. Yeraltı depolama kapasitesinin Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacının altında kaldığını ve kurak bir yılın ardından hidroelektrik santrallerinde üretilen elektrik enerjisi açığının da doğalgaz ile karşılandığını belirtti.
Özdil, İran’ın her yıl yaptığı kesintiye hazırlıklı olmak gerektiğini ve 2020’de pandeminin etkisiyle talebin önemli ölçüde daraldığını söyledi. Yaşanan tedarik sorununu iki temel nedenle açıklayan Özdil, “Birincisi, 2021’de 61 milyar metreküp olan talep öngörülemedi. İkincisi, önceki yıllarda doğalgaz talebinin daha düşük seyretmesinin de etkisiyle, Rusya, Azerbaycan ve Nijerya ile süresi biten kontratlar, daha düşük miktarlarda anlaşma yapılarak yenilendi” diye konuştu.
“Doğalgaz sübvanse edilmese faturalar dört katına çıkardı”
BOTAŞ’ın doğalgaz maliyetlerinin çok yüksek olduğunu söyleyen Özdil, “Kamu politikaları gereği konutların gaz tarifesinin büyük bir kısmı sübvanse ediliyor. Bütün maliyet konutlara yansıtılmış olsa faturalar üç-dört katına çıkardı. Ancak aradaki zarar Hazine’den karşılanıyor ve bu yükü azaltmak için kademeli tarifeye geçiş öngörülüyor” dedi.
