Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Kadıköy Cemevi’nin elektrik faturalarının ödenmemesi nedeniyle 2015’te açılan dava, bugün (15 Mart) İstanbul Anadolu 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde karara bağlandı. Mahkeme, “ticarethane hükümlerine” göre fatura gönderilen cemevinin borcu olmadığına karar verdi ve “Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Kadıköy Cemevi bir ibadethanedir” dedi. Mahkeme, davacının tazminat talebini ise yasal şartlar oluşmadığı gerekçesiyle reddetti.
İbadethane statüsünde sayılmadığı için cemevlerine fahiş elektrik faturaları gelmesinin ardından Alevi Dernekleri Federasyonu bileşenleri ortak bir kararla faturaları ödememe kararı almıştı. 2015’te başlayan dava süreci, Kadıköy’deki Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’nin (PSAKD) elektrik faturasının “ticarethane” statüsünde kesilmesiyle başladı. Cemevi borcunu ödeyemeyince İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Perakende Satış A.Ş. tarafından elektriği kesildi. PSAKD avukatları Nazım Karslı ve Hasan Cem Yılmaz, İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Perakende Satış A.Ş.’ye karşı dava açtı.
Bilirkişi raporu da “ibadethane” diyor
Medyascope‘a konuşan Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Sekreteri İbrahim Karakaya, 2015’te cemevlerinin elektriklerinin kesilmesiyle birlikte başlayan dava sürecinin bu şekilde sonuçlanmasını beklediklerinin altını çizerek, “Davada, bilirkişi raporları da cemevlerinde hiçbir ticari faaliyet olmadığı ve sadece Alevi inancına yönelik hizmetler yürütüldüğü noktasında görüş bildirdi. Bu yönde rapor hazırlanınca mahkeme, bugünkü karar duruşmasında, İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Perakende Satış A.Ş.’ye açtığımız davayı kabul etti” dedi.
“Eylemlerimiz yaygınlaşacak, bu daha başlangıç”
Mahkemenin kararının önemli bir kazanım ve eşit hak mücadelelerinin bir parçası olduğunu belirten Karakaya, “Pir Sultan örgütlenmesi, Türkiye’deki Alevi örgütlenmelerinin en önemlilerinden biri. Diğer şubelerimiz de faturalarını asla ödemeyecek. Böyle bir karar alacağız. Beklentimiz odur ki Türkiye’deki Alevi Bektaşi Federasyonu’na bağlı kurumlar, Alevi Dernekler Federasyonu, Alevi Vakıflar Federasyonu da önümüzdeki günlerde benzer bir kararla cemevlerindeki elektrik faturalarını ödememe noktasında bir karar alabilirler. Eylemlerimiz yaygınlaşacaktır. Bu daha başlangıç ve iyi bir başlangıç” diye konuştu.
“Cemevleri açısından emsal teşkil edecek bir karar”
Dava sürecinde faturalarını ödemediklerine dikkat çeken Karakaya, mahkemenin kararını şöyle değerlendirdi:
“Ödememe gerekçemiz mahkeme kararıyla da haklı bulundu. Bizim alacaklı olan kuruma karşı hiçbir alacağının olmadığı noktasında bir karar verildi. Bu cemevleri açısından emsal teşkil edecek bir karar. Bu karar aynı zamanda iç hukuk açısından bakıldığında, siyaseti, iktidarı ve parlamentoda yer alan partileri ilgilendiren bir konu olduğu için yasa teklifi çıkarmalarını ve cemevlerini de ibadethane statüsündeki cami, mescit, sinagog, havra gibi saymaları lazım. Devlet bu sorunu çözmek zorunda. Bu yolun geri dönüşü yok. Çünkü Türkiye’deki cemevleri dava açıyor ve açmaya devam ediyor. Bu sürdürülebilir bir davranış değil. 15-20 milyon Alevi kitlesinin bu talebini görmezden gelmek yasal değil.”
“Böyle bir hadsizliği kabul etmeyiz”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni düzenlemeyle birlikte yaptığı açıklamada, cemevlerinin elektrik kullanımı tarifesinin ticarethane statüsünden konut tarifesine çevrileceğini duyurmuştu. Bu açıklamayla ilgili olarak Karakaya, “Reisin yaptığı bu davranış bütün Aleviler’e hakarettir. Cemevlerine, ‘Ticarethane değil de mesken olarak elektrik faturalarınızı ödeyin’ demek bütün Alevilerle alay etmektir. Gerekirse biz de alay ederiz. Alevi toplumuyla ve değer yargılarıyla alay etmek kimsenin haddi değildir. Aynı şahıs bir dönem de ‘cümbüş evi’ demişti. Şimdi de mesken, konut olarak görüyor. Böyle bir hadsizliği kabul etmeyiz” dedi.
“Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Kadıköy Cemevi bir ibadethanedir”
Anadolu 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen karar duruşmasına, PSAKD adına davacı avukatı Nazım Karslı katılırken, davalı İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Perakende Satış A.Ş.’nin avukatı katılmadı.
Konuyla ilgili Medyascope‘a değerlendirmelerde bulunan Karslı, dava sürecini şöyle özetledi:
“2015 yılında Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’ne ait cemevine elektrik borcu gelmişti. Dernek ‘bundan sorumlu tutulamayız’ şeklinde bir geri dava açtı. 2017’de dava lehe sonuçlandı. 2021’de üst mahkeme bozdu. Ardından bilirkişiye gitti. Bilirkişi, cemevinin ticarethane olmadığı ve Alevi inancına yönelik hizmetler yapıldığına dair rapor hazırladı. Bugün de karar duruşması oldu. Karara göre, ‘Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Kadıköy Cemevi bir ibadethanedir. İbadethanenin borcundan da Diyanet sorumludur ve ödemesi gerekir. Nasıl ki diğer ibadethane statüsünde sayılan inanç merkezleri ücretsiz ise buranın de ücretsiz olması gerekir’ denildi.”
“Sevindirici, hukuka ve vicdana uygun bir karar”
Gerekçeli kararda anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hükümlerine göre düşünce, vicdan, inanç ve ibadet hürriyeti kapsamında cemevlerine de elektrik hizmetinin ücretsiz verilmesi gerektiği yönünde karar çıktığını vurgulayan Karslı, “Bu karar Alevi toplumu için uzun yıllardır verdiği bir mücadelenin sonucunda beklenen bir karardı. Devlet, vergiye gelince tüm vatandaşlardan vergi alınıyor. Camilerin lojmanı var, elektriği suyu karşılanıyor ve hiçbir ücret alınmıyor. Alevi toplumu da cemevlerinde ibadet ediyor ama devlet hiçbir giderine karışmıyor. Bu karar sevindirici, hukuka ve vicdana uygun bir karar” diye konuştu.
“Seçimler öncesinde bir karar alınır”
Emsal olacak bu kararla ilgili bir yasal düzenleme olmamasının eksikliğine dikkat çeken Karslı, “Yasal düzenleme olmadığı için hâlâ cemevlerine elektrik faturası geliyor. Yeni faturalar geldikçe davalar da açılmaya devam edecek. Öte yandan karar devleti ve siyasal iktidarı zorlayabilir. Belki ilerleyen günlerde bununla ilgili bir karar çıkar. İktidar artık şunu düşünebilir: ‘Mahkemelerde bu davalar tayin ediliyor, mahkemeler tanıyor, AİHM’de de bununla ilgili kararlar var. Benim tahminim seçimler öncesinde de böyle bir karar alınır diye bekliyorum” dedi.
