Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

BeşiBirYerde (130): Türkiye’de restorasyon sonucu tanınmaz bir hale gelen beş tarihi yapı

Bir videoda, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restorasyona alınan Kız Kulesi’nin üst kısmının olmadığı görülüyor. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, “Evrensel koruma ilkelerine bağlı kalarak külah kısmı yapıdan uzaklaştırılmakta” denilerek iddiaların gerçeği yansıtmadığı belirtildi. Yaşanan bu durum akıllara Türkiye’de daha önce gündeme gelen restorasyon facialarını getirdi. Medyascope‘tan Buket Topaktaş yakın dönemde yaşanan beş restorasyon faciasını sizler için derledi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restorasyona alınan Kız Kulesi’nin yıkıldığına dair iddialar sosyal medyada tepki topladı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden konuya ilişkin yapılan açıklamada, “Evrensel koruma ilkelerine bağlı kalarak külah kısmı yapıdan uzaklaştırılmakta” denilerek iddiaların gerçeği yansıtmadığı belirtildi.

Kız Kulesi’nin yıkıldığına dair iddialar yakın dönemde yaşanan restorasyon facialarını yeniden gündeme getirdi. İşte geçmiş yıllarda yaşanan beş facia:

Şile – Ocaklı Ada Kalesi

Yaklaşık 2 bin yıl önce Cenevizliler döneminde inşa edilen İstanbul-Şile’deki Ocaklı Ada Kalesi için 2012 yılında restorasyon çalışmalarına başlandı, çalışmalar 2015 yılında tamamlandı.

Şile Belediyesi’nin internet sitesinde kalenin çalışmalarına, belediye ve Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi işbirliği ile başlandığı bilgisi yer alırken, kalenin tarihi de şöyle anlatıldı:

“Şile’de dört kale vardır. Ama en tanınmışları Cenevizlilerden kalan limanda Ocaklıada’nın üzerinde yer alan Şile Kalesi ya da Ocaklı Kale’dir. Ocaklı Kale kendisini diğer kalelerden ayrılan silueti ile Şile’yi tanımlayan simgelerin başında gelir. Beyaz renkli kireç taşları kullanılarak inşa edilmiş olan bu kale 12 metre yüksekliğindedir.

Denizden gelebilecek saldırılara karşı koyabilmek amacıyla inşa edilmiş olan kale, bazı araştırmacılara göre Bizans İmparatoru Andronikas tarafından yaptırılmış, zaman içinde Osmanlılar tarafından da kullanılmıştır. Ancak son bulgular kalenin 2.000 yıl önce Cenevizliler tarafından inşa edildiğini ve Şile’yi egemenliği altına alan diğer uygarlıklarca da kullanıldığını gösterir.

İlk düşünülenin aksine kale bir saldırı değil gözetleme kalesi olarak inşa edilmiştir. Dört katlı yapısı incelendiğinde en altta kilerin bulunduğu, diğer katların da yaklaşık 20 kişilik bir asker grubunu barındırmak için uygun olduğu anlaşılır. Kale çağlar boyunca iki kez tamir görmüştür. Önce Bizanslılar sonra da Osmanlılar kaleyi yine gözetleme amaçlı kullanabilmek için onarımdan geçirmişlerdir. Ancak hazine söylentileri nedeniyle kale definecilerin istilasına uğramış ve bu arada oldukça tahrip edilmiştir.

Şile kalesinin röleve çalışmalarına Şile Belediyesi ve Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi işbirliği ile başlanmıştır.”

Çalışmaların ardından bambaşka bir görüntüye bürünen kale sosyal medyada çizgi film karakteri “Sünger Bob”a benzetildi.

İshak Paşa Sarayı

1685 yılında ilk inşaatı tamamlanan Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesindeki İshak Paşa Sarayı 2014’te restore edildi.

Restorasyon çalışmaları sırasında sarayın tavanı metal, plastik ve cam ile kaplandı. Tarihi yapının son haline tepki yağdı ve seraya benzetildi.

Süheyl Bey Camii

1591’de Süheyl Bey tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan sekizgen planlı ve kubbeli camii, restorasyondan sonra camla kaplandı.

Bu duruma sosyal medyadan tepki yağarken camii için alışveriş merkezi benzetmeleri yapıldı.

Atik Valide Külliyesi

Mimar Sinan’ın son yapıtı olarak bilinen Atik Valide Külliyesi 2010’da Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bağlı Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’ne devredildi. Atik Valide Külliyesi’nin şifahanesi 2015’te restore edildi.

Restorasyon çalışmaları sırasında şifahanenin avlusuna bakan revakların önü camla kapatıldı, iç bahçeye çıkış için otomatik kapılar konuldu.

Mamure Kalesi

2012 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne giren Mersin‘in Anamur ilçesindeki Mamure Kalesi’nin restorasyon çalışmaları Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün belirlediği özel bir şirket tarafından yapıldı.

Mamure Kalesi’nin onarımında beton sıva ve mermer kullanıldı, PVC pencereler monte edildi. Kale içindeki camiye ise klima takıldı.

Bonus: Hatay Arkeoloji Müzesi – Roma Mozaikleri

Hatay’ın Antakya ilçesinde bulunan ve dünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanı olan Hatay Arkeoloji Müzesi 2014’te ziyarete açıldı.

Mozaiklerin, yeni müzeye taşınması sırasında birçok eserin yanlış restore edildiği ortaya çıktı. Kültür ve Turizm Bakanlığı konuya ilişkin bir komisyon kurarak soruşturma başlattı.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.