Merkez Bankası (MB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 2022’nin dördüncü enflasyon raporunu açıkladı. MB yıl sonu enflasyon tahminini 4,8 puan artırdı ve yüzde 65,2’ye çıkardı. Sunumun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kavcıoğlu, konuşmasında sıklıkla küresel enflasyona ve dışsal etkilere vurgu yaparken, “Enflasyonun bu noktaya gelmesinde kendimizi çok başarılı sayamıyorum ama yönetilmesi ve aşağı çekilmesi için aldığımız kararlar inşallah bizi başarılı kılacak” dedi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nun KKM’nin maliyeti konusunda bilgilendirilmemesinin sorulması üzerine Kavcıoğlu, kendisinin de daha önce AKP milletvekili olarak komisyonda yer aldığını hatırlatarak, “KKM ile ilgili gizlenmiş, saklanmış bir şey söz konusu değil, yıl sonu bilançolarında her şey görülecek” dedi.
Kavcıoğlu, yılın son enflasyon raporunu açıkladı. 2022 yıl sonu enflasyon tahmini, yüzde 60,4’ten yüzde 65,2’ye yükseltildi. Enflasyon tahminleri, 2023 yıl sonu için yüzde 19,2’den yüzde 22,3’e çıkarken, 2024 yıl sonu için yüzde 8,8’de kaldı. Raporda, eylül ayında Türkiye İstatistik Kurumu’nun yüzde 83,5 olarak açıkladığı enflasyonun ekim ve kasım aylarında yüzde 85 seviyesine ulaşarak zirveyi göreceği, ardından düşüşe geçerek düzenli olarak gerileyeceği bir tahmin aralığı paylaşıldı.
Kavcıoğlu, küresel iktisadi faaliyette görülen yavaşlama eğiliminin devam ettiğini ve Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın, koronavirüs salgını nedeniyle bozulan emtia zincirini olumsuz etkilediğini söyledi. Finansal koşullardaki sıkılaşmanın arttığına ve büyüme tahminlerinin aşağı yönlü güncellendiğine dikkat çeken Kavcıoğlu, “Türkiye uygulanan etkin politikalar sayesinde, hızlı büyüme performansıyla G20 ülkelerinden olumlu yönde ayrışmıştır” diye konuştu. Kavcıoğlu öncü göstergelerin de yılın üçüncü çeyrek büyümesinde sınırlı bir yavaşlamaya işaret ettiğini söyledi.
“Enflasyonun bu noktaya gelmesinde kendimizi başarılı sayamıyorum ama…”
Sunumunun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kavcıoğlu, eylülde yüzde 83,5 olarak açıklanan enflasyonun dünyadaki gelişmelerle birlikte değerlendirilmesi gerektiğini söyleyerek, “Enflasyonun bu noktaya gelmesinde kendimizi çok başarılı sayamıyorum ama enflasyonun şu anda yönetilmesi ve aşağı çekilmesi konusunda aldığımız kararlar inşallah bizi başarılı kılacak. Halkımız rahat olsun” dedi.
“Enflasyonu indirmek için talebi kısıtlayıcı değil, üretimi artırıcı kararları seçtik”
Politika faizi 2022’nin ilk yedi ayında yüzde 14’te sabit tutulmuş, ağustos itibariyle tekrar düşürülmeye başlaması ve üç ayda 350 baz puan indirimle yüzde 10,5 seviyesine çekilmişti. Son Para Politikası Kurulu (PPK) kararında kasım ayında son kez indirim yapılacağı belirtilmişti. Uygulanan politikadan tereddüt edilmemesini isteyen Kavcıoğlu, “Ne ifade ettiysek, kendi içinde tutarlı. Enflasyonun indirilmesi noktasında talebi kısıtlayıcı kararlar yerine, üretimi artırıcı kararları almayı ana politika olarak seçtik. Faiz indirimlerini bu noktada görmek gerekiyor” diye konuştu.
“KKM ile ilgili gizlenmiş, saklanmış bir şey söz konusu değil”
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına MB’nin ödediği kur farkının sorulması üzerine, bilgi vermek üzere MB Bütçe ve Finansal Raporlama Genel Müdürü İrfan Yanar gitmişti. Ancak Yanar, komisyonda bu yükün MB bilançosu ile birlikte açıklanacağını, öncesinde kamuoyuna bilgi vermediklerini söylemişti. CHP, HDP ve İYİ Parti milletvekillerinin komisyonu terk etmesine neden olan bu yanıt, “TBMM’yi itibarsızlaştırdığı” gerekçesiyle eleştirilmişti. Kavcıoğlu, yıl sonu bilançosunu komisyona aralıkta sunacaklarını, burada KKM verilerinin yer alacağını belirtti. 2023 bütçesinin komisyon görüşmeleri, 25 Kasım’da bitecek.
Medyascope’un bütçe görüşmeleri tamamlanmadan komisyona bilgi verilip verilmeyeceği sorusuna net yanıt vermeyen Kavcıoğlu, bilgi verilmemesi konusunda şunları söyledi:
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“TBMM, en saygın kurum, bağımsızlığımızın simgesi. MB özel kanunla kurulmuş ve korunmuş bir kurum, çalışmalarını da belirleyen yüce Meclisimiz, bilgilendirmemek mümkün değil. Komisyona açıklamama diye bir şey yok. Oluşmamış rakamları açıklamak, merkez bankalarının uyguladığı bir yöntem değil. KKM ile ilgili gizlenmiş, saklanmış bir şey söz konusu değil, yıl sonu bilançolarında her şey görülecek. TCMB bilançodaki kâr zarar kalemlerini, komisyon gelir gider kalemlerini yıl içinde açıklamıyor. Yıl sonunda tüm kalemler detaylı açıklanacak. Sadece KKM değil, rezerv kalemlerinin güçlendirilmesi için ödediğimiz komisyonlar var. Hepsini bütün olarak birlikte değerlendirmek lazım.”
“KKM’den kendiliğinden çıkışlar olacak, sağlıklı yönetildiğini gösteriyor”
KKM’nin liralaşma hedefini desteklediğini belirten Kavcıoğlu, “Kurun istikrara kavuştuğu, enflasyonun düştüğü bir noktada zaten KKM’de kendiliğinden çıkış söz konusu olacak” dedi. KKM’den çıkışların başladığını ve hedefledikleri şekilde ilerlediğini söyleyen Kavcıoğlu, şöyle devam etti:
“KKM’den çıkışlar dövize değil. Bunların büyük bir kısmı alınan makro ihtiyati tedbirlerle çıkıyor. Firmalar kendi dövizini kullanmak zorunda kaldığı için KKM’den çıkıyor. Onun dışında da daha iyi getiri bulacaksa, artık sistemde gideceği yön yoksa çıkıyor. Borsa, tahvil, gayrimenkul gibi dışında alternatif aramaya başlamış olmaları çok önemli. Bu, KKM’nin çok sağlıklı yönetildiğini gösteriyor.”
“Yüksek kârlar Türkiye ekonomisinin ne kadar güçlü olduğuna işaret ediyor”
Kavcıoğlu, bankacılık sektöründeki yüksek kâr artışı hakkında ise “Sadece bankalar değil reel sektör de kâr ediyor. Bu, Türkiye’nin ekonomisinin ne kadar güçlü olduğuna işaret ediyor” dedi. Uygulanan ekonomik modelin olumlu sonucu olduğunu söyleyen Kavcıoğlu, “Kur ataklarından, enflasyon ataklarından firmaların, bankaların, diğer sektörlerin ne kadar olumsuz etkilendiğini düşündüğümüzde uygulanan makro ihtiyati politikaların ne kadar iyi olduğunu bilançolarla görüyoruz” diye ekledi.
“Net hata ve noksanın en önemli nedeni, rakamların sonradan güncellenerek doğruya yakınsaması”
MB’nin Ödemeler Dengesi İstatistiklerine göre Ocak-Ağustos 2022 döneminde, 39,7 milyar dolar cari açık verilirken, net hata ve noksanın 28,3 milyar dolara ulaşması dikkat çekiyordu. Net hata ve noksanın ilk defa bu yıl yüksek olmadığını belirten Kavcıoğlu, “Net hata ve noksanın en önemli nedenlerinden biri turizm rakamlarının sonradan güncellenerek doğruya yakınsaması, bunun daha da azalması için TÜİK’le ortak çalışmamız var. TÜİK sabah turizm gelirlerini açıkladı, 5 milyar dolara yakın düzeltme söz konusu” diye konuştu.
