AKP’nin torba kanunu bugün (9 Kasım) Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Torba kanun, KYK kredi borç faizlerinin silinmesini yeniden düzenlerken, 2 bin TL’ye kadar olan takibe girmiş borçların ve salgın döneminde verilen maske takmama cezaların silinmesini, işverenin çalışanlara elektrik ve doğalgaz yardımları ile intörn hekimlere asgari ücret endeksli ödeme yapılması düzenlemelerini kapsıyor.
Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi başlıklı torba kanun, 7 Ekim’de Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sunulmuştu. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na 12 Ekim’de gelen ve tartışma yaratan teklif, komisyonda bazı değişiklikler ve eklemelerle kabul edildi. 25 Ekim’de TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlanan 49 madde ile dört geçici maddeden oluşan teklifin, 38. maddesi metinden çıkarıldı, diğerleri kabul edildi. 38. madde Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun’a ilişkin düzenlemeler içeriyordu.
Genel Kurul’da 3 Kasım’da tamamı kabul edilen torba kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasanın bazı maddeleri ileriki zamanlarda yürürlüğe gidecek. Torba kanunda yer alan düzenlemelerden bazıları şöyle:
KYK kredi borç faizleri siliniyor, sonraki yıllar için gecikme faizi yüzde 10 ile sınırlı olacak
Öğrenim kredileri, kredinin alındığı yılın tüketici fiyat endeksi (TÜFE) oranında bir fazi oranı uygulanarak artırılıyor, kredinin alındığı dönem bittiğinde de TÜFE endeksli faiz işlemeye devam ediyordu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 10 Temmuz’da gençlere “Faizli KYK borçlarını ödemeyin” çağrısı yapmış ve 18 Temmuz’da Erdoğan faizlerin silineceğini açıklamıştı. Meclis tatildeyken verilen vaat, Meclis’in açılmasıyla birlikte kanun teklifinde yer aldı. KYK borçları torba kanunun beş, altı ve yedinci maddelerinde düzenlendi.
Kanuna göre, öğrenim kredisi alan borçlular, iki yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı kadar sürede aylık taksitlerle ve aldığı kredi tutarında ödemelerini yapabilecek. Çalışmadığı teyit edilen borçlu, üç kez borç erteleme talep edebilecek. İlk erteleme döneminde herhangi bir ilave olmadan, sonraki yıllarda TÜFE endeksli faiz artışı ile borç yeniden düzenlenecek. TÜFE’nin yüzde 10’un üzerinde olması durumunda, öğrenim kredisi borcuna yüzde 10 faiz uygulanacak.
KYK borcunu ödeyenlere faiz iadesi yapılmayacak
Öğrenimi sırasında veya öğrenimden sonra ölenlerin veya yüzde 90 ve üzeri engel sahibi oldukları tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından tespit edilenlerin kalan borçları silinecek.
Kanunla birlikte, ödemesi başlamayanlardan faiz alınmayacak, ödemenin ertelenmesi durumunda belirtilen şartlara göre faiz alınacak. Ödemesi başlamış olan borçlara uygulanan TÜFE faizi silinecek ancak ödemesini tamamlamış olanlara faiz için iade yapılmayacak. Vergi dairesine takip için bildirildiği halde ödenmemiş kredilerin faizleri silindikten sonra, taksitlerin vadesinde ödenmemesi durumunda takibi devam edecek.
KKM’ye vergi muafiyeti 2023 sonuna uzatıldı
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ile Genel Kurul’da görüşülürken tartışmalara neden olan 23. madde ile kur korumalı mevduat (KKM) hesabı olarak bilinen, TL mevduat ve katılım hesaplarına sağlanan vergi muafiyetlerinin süresini uzatıldı. BDDK verilerine göre KKM hesapları 1,5 trilyon TL’ye yaklaştı ve bankacılık sektöründeki toplam mevduatın yüzde 17’sini oluşturuyor.
Hazine’den marttan eylüle kadar 84,9 milyar TL kur farkı ödemesi yapılan KKM’ye Merkez Bankası’ndan (MB) ne kadar ödeme yapıldığı açıklanmıyor. Muhalefet partisi milletvekillerinin, MB’nin KKM ödemeleri hakkında bilgi istemeleri üzerine Plan ve Bütçe Komisyonu’na gelen MB Bütçe ve Finansal Raporlama Genel Müdürü İrfan Yanar, MB bilançoları açıklamadan bilgi veremeyeceğini söylemişti.
Yabancı paralarını ve altın hesabı bakiyelerini, TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüştüren vergi mükelleflerinin elde ettikleri faiz ve kâr payı gibi kazançlarına sağlanan kurumlar vergisi istisnası uygulaması 2022 yılı sonunda sona erecekti. Torba kanunla, KKM hesabı sahiplerine tanınan vergi muafiyeti 2023 yılı sonuna kadar uzatıldı.
İntörn hekimlere asgari ücret
Kanunun dokuzuncu maddesinde yapılan düzenleme ile, tıp ve diş hekimliği fakültelerinde son sınıf olup, öğretim üyesi rehberliğinde intörn hekimlik yapan öğrenciler, net asgari ücrete endeksli ödeme alacak. Ödemeler, 12 ayı geçmemek üzere, ilgili kurumun bütçesinden yapılacak. İntörn hekim ücretlerinden vergi kesintisi yapılmayacak. Vakıf üniversitelerinde bu tutarın üzerinde ödeme yapmaya ve yapılacak ödemenin tutarını belirlemeye mütevelli heyeti yetkili olacak.
İşverenin elektrik, doğalgaz yardımına seçim sonrasına kadar vergi muafiyeti
İşverenlerin çalışanlarına, bin TL’ye kadar elektrik, doğalgaz ve ısınma giderleri için yardım olarak yaptığı ödemeler de gelir vergisinden muaf olacak ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmayacak. Kanunun geçici maddesinde düzenlenen söz konusu muafiyet, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli olacak.
Günlük yemek bedeli 1 Temmuz itibariyle 51 TL olarak belirlenmişti. İşverenin işçiye yaptığı günlük yemek bedelini aşmayan ödemeleri, gelir vergisi istisnası kapsamına alındı. Kanunun ikinci maddesinde yapılan düzenlemeye göre, ödemenin 51 TL’yi aşması durumunda, aşan kısım vergilendirilecek.
2 bin TL’ye kadar olan takipteki borçlar tasfiye olacak, alacaklıya vergi indirimi sağlanacak
15 Ağustos 2022’ye kadar icra takibi başlamış olan ve 2 bin TL’yi aşmayan borçların tasfiyesi de torba da kanunda yer alıyor. Bu alacaklardan feragat eden mükelleflere, Vergi Usul Kanunu’na göre bunları “değersiz alacak” olarak kabul edip kayıtlarından çıkarma imkânı getirildi. Böylece kayıtlardan çıkarılan borçlar, alacaklının ödemekle yükümlü olduğu vergilerinden indirim konusu yapılabilecek.
Varlık yönetim şirketlerine devredilen borçların yarısını Hazine ödeyecek
Kanun, bankalardan 15 Ağustos 2022’ye kadar varlık yönetim şirketlerine devredilen ve anaparası 2 bin 500 TL’yi aşmayan borçlara da düzenleme getiriyor. Bu borçların, yüzde 50’si Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden ödenecek. Varlık yönetim şirketi, anaparadan geriye kalan borç ile faiz, masraf, vekalet ücreti, yargılama gideri gibi alacaklardan feragat edecek. Ancak şirketler, Hazine’den yapılan ödemeler için banka ve sigorta muameleleri vergisi ödemekle yükümlü olmayacak.
Koronavirüs salgını cezaları silindi
Koronavirüs salgını tedbirleri kapsamında, maske zorunluluğu ve sokağa çıkma yasağını ihlal eden kişilere uygulanan, yaklaşık 2,7 milyar TL tutarındaki idari para cezaları da silindi.
50 kilovata kadar lisanssız elektrik üretimi
Mesken çatılarında kurulan tesislerde, güneş veya rüzgar enerjisi ile 25 kilovata kadar olan elektrik üretimi vergiden muaftı. Torba kanunun birinci maddesi ile lisanssız üretim sınırı 50 kilovata çıkarıldı. Üretimi yapan kişiler, muhasebe kaydı tutmak veya beyanname vermekle mükellef olmayacak.
Engelli aylıkları
Gerekli koşulları sağlayarak engelli aylığı alan kişilerin, engellilik durumunun belirli periyotlarla sağlık kurulu tarafından teyit edilmesi gerekiyor. Sağlık kurulu kontrolü itibariyle aylık alma koşullarını sağlamayan kişilerden daha önce ödenen aylıklar da geri isteniyordu. Kanun teklifinin 8. maddesinin gerekçesinde, engelli ve yaşlı aylığı alanların, günü gününe ve güçlükle geçinen kişiler olduğu ve “ödenen yersiz aylıkların” takibi ve tahsili için harcanan emek ve mesaide elde edilecek bir kamu yararı olmadığı belirtilmişti. Kanunun 8. ve 13. maddelerine göre, engeli düştüğü tespit edilen kişilerden herhangi bir ödeme talep edilmeyecek ve vatandaşa tebliğ tarihinden itibaren ödemesi yapılmayacak.
