Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının son halinden Türkiye’ye F-16 satışını koşullara bağlayan maddeler çıkarıldı. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Erdoğan bölgedeki ihlalleri durdurana kadar Türkiye’ye F-16 satışını onaylamayacağım” dedi.
ABD Kongresi’nin her iki kanadından senatör ve temsilcilerin yer aldığı konferans komitesi, 857 milyar dolarlık savunma bütçesini içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) tasarısına son halini verdi. Anadolu Ajansı’nın (AA) ulaştığı son metne göre, Temsilciler Meclisi tarafından Türkiye’nin F-16 alımını sınırlandıran maddeler çıkarıldı.
Metinde New Hampshire Temsilcisi Demokrat Chris Pappas, Florida Temsilcisi Cumhuriyetçi Gus Bilirakis, New York Temsilcisi Cumhuriyetçi Nicole Malliotakis ve New Jersey Temsilcisi Demokrat Frant Pallone dahil 18 temsilci tarafından sunulan ve tasarının Temsilciler Meclisi versiyonuna eklenerek kabul edilen Türkiye’ye F-16 satışlarını kısıtlayıcı koşullara bağlayan maddeler yer almadı.
Menendez’den tepki
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez, bazı iddiaların aksine NDAA’dan Türkiye’nin F-16 alımını sınırlandıran maddelerin çıkarılmasının Ankara için kazanım olmadığının altını çizdi. NDAA’nın ABD Senatosu’nun elindeki tek koz olduğunu söyleyen Menendez, Twitter hesabında şöyle yazdı:
“ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı olarak bir kez daha söylüyorum. Erdoğan bölgedeki ihlalleri durdurana kadar Türkiye’ye F-16 satışını onaylamayacağım.”
Menendez daha önce de benzer bir açıklama yapmıştı.
- ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez: “Erdoğan saldırgan tutumunu durdurana kadar hiçbir F-16 kararını onaylamayacağım”
- ABD Temsilciler Meclisi’nden kritik karar: Türkiye’ye F-16 satışına Yunanistan şartı getirildi
12 Ekim’de de NSAA’nın Senato versiyonundan Türkiye’ye F-16 satışını koşullara bağlayan iki şartın çıkarıldığı açıklanmıştı. Menendez’in sunduğu eklemelere göre, ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye’ye satılacak savaş uçaklarının Yunanistan hava sahasını ihlal etmeyeceğine ve ABD’nin çıkarlarına uygun olacağına dair garanti vermek zorundaydı.
Metinde bu maddeler şöyle açıklanmıştı:
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD’nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği ve bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduktan sonra başkan bu maddeye muafiyet uygulayabilir.”
Şimdi ne olacak?
Bu maddelerin NDAA’dan çıkarılmasıyla ABD Kongresi, Türkiye’nin F-16 alımına yasaları gerekçe göstererek kısıtlama yapamayacak. Fakat silah satışı için yönetimin sunduğu evraka Kongre’den itiraz gelmemeli.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 77. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu için bulunduğu New York’ta gazetecilerin sorularını yanıtlarken, Ankara’nın talep ettiği F-16’lara da değinmiş ve görüştüğü iki senatörden Türkiye’nin Vaşington’dan satın almak istediği 40 adet F-16 savaş uçağı konusunda “olumlu” yanıt aldığını söylemişti. Erdoğan, New York ziyaretinin ilk günlerinde ABD’li senatörler Lindsey Graham ve Chris Coons ile görüşmüştü.
Ne olmuştu?
Türkiye, 8 Ekim 2021’de ABD merkezli silah üreticisi Lockheed Martin‘den 40 adet F-16 ve 80’e yakın modernizasyon kiti almak için talepte bulunmuştu. Türkiye’nin bu başvurusunun altında yatan temel neden, F-35 programından çıkarıldıktan sonra hava kuvvetlerini farklı bir yolla modernize etmek.
