Bitlis, Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve AKP’nin öne çıktığı bir il. 2018 seçimlerinde HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş oyların yüzde 40’ını, AKP’nin cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan ise yüzde 50’sini aldı. Bitlis hem AKP’yi tercih eden muhafazakâr Kürt seçmenlerin hem de HDP seçmeninin kuvvetli olduğu bir il. Bitlis’in sorunları Türkiye’nin sorunlarından farksız değil fakat daha görünür halde. Bitlis’in en büyük sorunlarının başında ekonomi ve işsizlik geliyor. Murat Türsan ile birlikte Bitlis’te yurttaşlar ve siyasetçiler ile görüştük, siyasi dinamikleri, seçmenin tercihini sizlere anlattık.
AKP ve HDP’nin yarıştığı Bitlis’te kilit nokta, AKP’den kopmuş seçmenin bu seçimde yapacağı tercih. 2018 ve 2019’da AKP ve Erdoğan, yüzde 10 farkla seçimleri kazandı. Bitlis’i şu anda AKP’li belediye yönetiyor ancak bir ilçede kayyum var. 2018 seçimlerinde Güroymak’ı yüzde 41 oyla HDP adayı Hikmet Taşdemir kazanmıştı ancak Mart 2020’de Güroymak’a kayyum atandı. Tatvan Belediye Meclis üyeliği seçimlerinde ise çoğunluk 14 üye ile HDP’de iken 21 Mayıs 2019’da dokuz HDP Meclis üyesi eşzamanlı olarak görevden uzaklaştırıldı ve çoğunluk AKP’ye geçti.
Bitlis’te DEVA Partisi’nin taban bulma sebebi ne?
Bitlis’te ilk durağımız Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) İl Başkanlığı oldu. DEVA Partisi Bitlis İl Başkanı Burhan Aksoy, 2009 yılında AKP’den istifa etti. İstifa gerekçesi, parti içindeki anlayış. Parti bünyesinde kendine yer bulamadığını söyleyen Aksoy, partide doğruları söylediği zaman dışlandığını belirtti.
Sadece Bitlis’te değil Türkiye genelinde AKP’den kopan bir seçmen profili olduğunu söyleyen Aksoy, DEVA Partisi’nin Bitlis’te taban bulmasının AKP’nin taban kaybettiğinin göstergesi olduğunu vurguladı.
“Günü gelecek ve hesabı sorulacak”
DEVA Partisi’nin ardından HDP ve Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) ile görüşmeye gittik. HDP Bitlis İl Başkan Yardımcısı Faruk İşlek de, Aksoy ile aynı düşüncede. Seçmenin AKP’den koptuğunu söyleyen Faruk İşlek aynı zamanda 2019 yerel seçimlerinde HDP’nin eş başkan adayıydı ve seçimlerde yüzde 33 oy aldı. Taşıma oylarla seçimi kaybettiğini söyleyen İşlek, bu sürecin belgelerinin olduğunu iddia etti:
“Belgelerimiz var ancak süreçle ilgili bir işlem yapılmadı. Hukuk ve adalet işlemiyor. Bununla ilgili makamlar gereğini yapmadı. Günü gelecek bunu hesabı sorulacak.”
AKP seçmeninin partiden koptuğunu söyleyen bir başka isim de Bitlis Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Fikret Birlik. Birlik, iktidarın ellerinden gideceğini fark eden kesimlerin Cumhuriyet Halk Partisi’ne (CHP), İYİ Parti’ye ve DEVA Partisi’ne geçtiğini söyledi. Birlik’in gözlemlerine göre, Bitlis’te daha önce AKP’de siyaset yapanlar partiden ayrılıyor ve yeni partileri tercih ediyor.
Bitlis Merkez Yeşil Sol Parti İlçe Başkanı Mehmet Yalçınkaya ise mevcut ittifakların Kürtlere bakışını anlattı. Kürt sorununa bakış açısının ülkeyi kutuplaştırdığını söyleyen Yalçınkaya, “Köken olarak Kürt olabiliriz ama bu ülkede yaşıyoruz” dedi ve ekledi: “Millet İttifakı’nın da, Cumhur İttifakı’nın da bize bakış açılarını anlamış değilim. Eğer bize bu ülkenin vatandaşı olarak bakılıyorsa -ki öyle olması gerekir, köken olarak Kürt olabiliriz ama bu ülkede yaşıyoruz- bize bu şekilde bakmaları ülkenin bölünmesine sebep olabilir.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
81 ilde seçimin nabzını tutuyoruz. Bütün il izlenimi videolarımız için aşağıdaki YouTube oynatma listemizde gezinebilir, şehrinizi bulabilirsiniz:
Sokağın tercihi: “Ülke bitti, biz bittik”
Cumhurbaşkanı adayı olarak daha önce Recep Tayyip Erdoğan’a oy verdiğini söyleyen seçmen, bu sefer Kemal Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini söyledi. AKP’de rehavet olduğunu ve vatandaşın derdiyle dertlenmediğini söyleyen seçmen, herkesin kendi çıkarları peşinde koştuğunu anlattı.
Vatandaşın ana gündem maddesi ekonomi. Ekonomi nedeniyle Erdoğan’a oy vermeyeceğini söyleyen seçmen, evine ekmek götüremediğini söyledi ve ekledi: “Ülke bitti, biz bittik.”
Bir seçmen ise Kemal Kılıçdaroğlu’na tepki gösterdi ve “Kesinlikle Kılıçdaroğlu’na oy vermem” dedi. Nedeni ise CHP döneminde camilerin kapatıldığı iddiası. Erdoğan’a bu nedenden dolayı oy vereceğini söyleyen seçmen soruyu bize yöneltti ve “Ben nasıl bunları yapan birine oy vereyim?” dedi.
Mevcut iktidarın gitmesi gerektiğini söyleyen seçmen, ekonomiden yakınıyor. HDP seçmeni ise milletvekili seçimlerinde Yeşil Sol Parti’yi, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini söylüyor.
Bitlis’te geçirdiğimiz bir günde edindiğimiz genel sorunların başında işsizlik ve ekonomi geliyor. Ancak en önemli sorun, Kürt sorununun çözülememesi. Bu, her ne kadar Bitlis’te son zamanlarda ekonomiden dolayı daha az görünür olsa da sorunların temelini de Kürt meselesi oluşturuyor. Bitlis’te seçimin kaderi AKP’den kopan seçmenin elinde.
