İsveç’in Malmö kentinde 11 Mayıs Cumartesi günü düzenlenecek 2024 Eurovision Şarkı Yarışması’nın ikinci yarı finali dün (9 Mayıs) gerçekleşti. İsrail’i temsilen yarışacak Eden Golan’ın da sahne aldığı ikinci yarı finalde binlerce İsveçli, yarışmayı protesto etmek ve Filistin’e destek çağrılarını büyütmek için sokağa çıktı. Eylemciler arasında iklim aktivisti Greta Thunberg de vardı.
İsveç’in Malmö kentinde 11 Mayıs Cumartesi günü düzenlenecek 2024 Eurovision Şarkı Yarışması’nın ikinci yarı finali dün (9 Mayıs) gerçekleşti. Yarışmanın ikinci yarı finalinde İsrail’i temsilen Eden Golan sahne aldı.
Yarışmanın yarı finali başlamasından hemen önce binlerce İsveçli, Filistin’e destek çağrılarını büyütmek ve Eurovision 2024’ü protesto etmek için sokaklardaydı. Eylemciler arasında ünlü iklim aktivisti Greta Thunberg de vardı.
BBC’ye konuşan Thunberg, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonuna karşı ses yükseltmenin ve harekete geçmenin “ahlaki bir yükümlülük” olduğunu söyledi. Thunberg sözlerine şöyle devam etti:
“Eurovision yarışmasının yapıldığı sırada Malmö sokaklarını dolduran on binlerce insan bunun devam etmesini kabul etmeyeceğimizi söylüyorsa, bu çok güçlü bir sinyaldir ve bir fark yaratır.”
- Eurovision’da Filistin sembolleri: Kefiye, “ateşkes şimdi” makyajı ve Filistin’e özgürlük sloganları
Netanyahu’dan Golan’a destek mesajı
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yarı final öncesine Golan’a destek mesajı yayımladı.
עדן אנחנו גאים בך ❤️ pic.twitter.com/UmAqQdCCit
— Benjamin Netanyahu – בנימין נתניהו (@netanyahu) May 9, 2024
İkinci yarı finalin ardından 2024 Eurovision Şarkı Yarışması finalinde sahne almaya hak kazananlar arasında bulunan Golan, “İsrail’i temsil etmekten onur duyduğunu” söyledi. Golan’ın yarı finaldeki performansı sırasında seyirciler şarkıcıyı yuhaladı. Seyirciler ayrıca performans sırasında “Özgür Filistin” sloganı da attı.
İddialara göre Eurovision organizatörleri ise Golan’ın performansı sırasındaki sloganları ve yuhalamaları sansürleyerek montajla alkış ekledi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Öte yandan Malmö’de daha az katılımlı İsrail yanlısı bir protesto gösterisi daha düzenlendi. İsrail destekçisi göstericiler, Golan’ı desteklemek için “Hurricane” şarkısını seslendirdi.
İsrail’in şarkısı neden tartışma yarattı?
İsrail’i temsil eden Eden Golan, 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarına atıfta bulunduğu düşünülen orijinal şarkısı “October Rain” yerine yeniden yazılmış versiyonu “Hurricane” adlı şarkıyı söyledi.
Yarışmanın organizatörleri, İsrail’in şarkısını, sözlerini “siyasi tarafsızlık” kuralını ihlal ettiğini söyleyerek yarışmadan men etmişti. İsrail devlet televizyonu Kan, 7 Ekim’de Hamas saldırısına gönderme yapan şarkının sözlerinin değişmeyeceğini belirtmiş ancak akabinde İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, “gerekli değişikliklerin” yapılacağı taahhüdünde bulunmuştu. Isaac’ın açıklamasının ardından İsrail, şarkının sözlerinin değişmesi için başvuru yapmıştı.
İsrail’in şarkı sözlerini değiştirme başvurusunun ardından Eurovision’un organizatörleri, İsrail’in değiştirilmiş şarkı sözüyle birlikte şarkı yarışmasına katılabileceğini onaylamıştı.
Türkçeye “Ekim Yağmuru” olarak çevrilen şarkının sözleri İngilizce yazılmıştı ve şöyleydi:
“Hepsi iyi çocuklardı, her biri. Erkeklerin ağlamadığını kim söylemiş? Saatlerce… Ve çiçekler. Hayat korkaklar için bir oyun değil.”
Hayom gazetesinin haberine göre “çiçek”, savaşta hayatını kaybedenlere yapılan bir göndermeydi.
1400’den fazla Finlandiyalı sanatçı, İsrail’in bu yıl İsveç’in Malmö kentinde düzenlenecek Eurovision Şarkı Yarışması’na katılmaması için imza toplamıştı. İmza metninde Rusya’nın Ukrayna’da işlediği savaş suçları nedeniyle Rusya’nın men edildiği hatırlatılmıştı. İmza metninde “Savaş suçları işleyen ve işgali sürdüren bir ülkeye, müzik adına imajını parlatması için halka açık bir alan tanınması değerlerimize uygun değildir. Aynı zamanda diğer katılımcı ülkeler de İsrail’in politikalarına destek vermiş oluyorlar” deniliyordu.
Finlandiya dışında İzlanda, Norveç, Danimarka ve İsveç’te de benzer itirazlar dile getirilmişti. Birçok sanatçı Rusya’nın da yarışmadan men edildiğini hatırlatsa da Eurovision organizatörleri, Ukrayna ve Gazze’deki durumların farklı olduğunu söyleyerek İsrail’in yarışmadan çıkarılması çağrılarına direndi.
Belçika’da Filistin’e destek veren sendikalar yarışmadan önce yayını bildiriyle kestiler
Belçika’nın Flaman bölgesinin resmi televizyon kanalı VRT’nin işçileri, İsrail karşıtı bir bildiriyle yayını keseceklerini kanala bildirdiler. Sendikaların güçlü olduğu Belçika’da kanal yönetimi bu talebi kabul etmek zorunda kaldı.
Eurovision’un ikinci yarı finali başlamadan hemen önce kanalda İsrail’i boykot eden bir bildiri yayımlandı. Bildiride, “İsrail devletinin şiddetini kınıyoruz. İsrail devleti ayrıca basın özgürlüğünü de ortadan kaldırıyor. Biz de bu yüzden kısa süreliğine yayını kesiyoruz” denildi.
Belgian TV right before the start of Eurovision:
— Pim (@EscPim) May 9, 2024
"We condemn the violations of the Israeli state. Israel is also destroying the freedom of the press. That's why we temporarily interrupt the screen." pic.twitter.com/YMEgcLdHyM
Yarışmanın birinci yarı finalinde de Filistin sembolleri gündem olmuştu
İsveçli şarkıcı Eric Saade (33), ilk yarı finalin açılışında sahneye bileğinde Filistin kefiyesi ile çıkmıştı. Saade’nin bileğinde Filistin kefiyesi ile sahneye çıkması tartışma yarattı. Eurovision’u düzenleyen Avrupa Yayın Birliği (EBU) sözcüsü şu açıklamayı yapmıştı:
“Eurovision Şarkı Yarışması canlı bir televizyon şovudur. Tüm sanatçılar yarışmanın kuralları konusunda bilgilendirilmektedir ve Eric Saade’nin etkinliğin siyasi olmayan doğasından taviz vermeyi seçmesinden dolayı üzgünüz.”
İrlandalı şarkıcı Bambie Thug, yarışmanın bugüne kadarki ilk açık kimlikli non-binary yarışmacısı. Thug, gazetecilere verdiği demeçte yarı final performansı öncesinde kıyafetlerinden siyasi sembolleri çıkarmalarının söylendiğini belirtmişti.
Thug’ın kostümleri Ogham olarak bilinen antik bir Kelt yazısını içeriyordu. Yüzüne Ogham yazısıyla “Ateşkes şimdi” yazan sanatçının kostümlerinde ayrıca “Filistin’e özgürlük” anlamına gelen yazılar da bulunuyordu.
Thug, gazetecilere verdiği demeçte şunları söyledi:
“Bu benim için çok önemliydi çünkü ben adalet ve barış yanlısıyım, ne yazık ki bugün bu mesajları değiştirmek zorunda kaldım… EBU’dan gelen bir emir.”
Ogham, taşlar üzerindeki bir dizi işaretle temsil edilen eski bir İrlanda alfabesi.
Sertab Erener de sahne aldı
Yarışmanın ikinci yarı finalinde 2003’te Riga’da yapılan Eurovision’da Türkiye’ye birincilik getiren Sertab Erener de sahne aldı.
Erener, 2005 birincisi Helena Paparizou ve 1999 birincisi Charlotte Perelli ile birlikte sahne aldı.
Kaynak: BBC