Peru’da 1990-2000 yılları arasında otoriter bir yönetim sergileyen, insan hakları ihlalleri ve yolsuzlukla suçlanan eski devlet başkanı Alberto Fujimori, 86 yaşında öldü. Fujimori’nin ölümü, Peru’nun yakın tarihindeki karanlık dönemin tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Peru’nun tartışmalı eski devlet başkanı Alberto Fujimori, 86 yaşında kanser nedeniyle hayatını kaybetti. Kızı Keiko Fujimori, babasının ölümünü sosyal medya hesabından duyurdu.
Demokrasiyi askıya aldı, bir çok kamu şirketini özelleştirdi
1990-2000 yılları arasında Peru’yu yöneten Alberto Fujimori, ülke tarihinin en tartışmalı liderlerinden biri olarak kabul ediliyor. 1992’de Kongre’yi feshederek ve anayasayı askıya alarak “otogolpe” (kendine darbe) olarak bilinen anti-demokratik bir hamle yaptı.
Alberto Fujimori sert ekonomik reformlar ve özelleştirme politikaları uyguladı.
Yolsuzluk skandalları ve kaçış
2000 yılında anayasaya aykırı olduğu tartışılan üçüncü dönem için aday olan Fujimori, seçimi kazandı ancak kısa süre sonra yolsuzluk skandalları patlak verdi. Yönetimi altında istihbarat şefi Vladimiro Montesinos’un muhalif bir milletvekiline rüşvet verirken çekilen videosu ortaya çıktı. Bu skandal büyüyünce Fujimori Japonya’ya kaçtı ve faksla istifa etti.
“Maoizmle mücadele”, insan hakları ihlalleri ve yargılamalar
Fujimori’nin yönetimi sırasında işlenen ciddi insan hakları ihlalleri, uluslararası toplumun tepkisini çekti.
2009’da özel bir yüksek mahkeme Fujimori’yi yargıladı. Sivillerin öldürülmesinden sorumlu bir ölüm mangasını yetkilendirmekten 25 yıl hapis cezası aldı.
Peru Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu, Fujimori’yi “cinayet, zorla kaybetmeler ve katliamlardan” sorumlu tuttu.
2017’de affedildi
2017’de dönemin Peru Devlet Başkanı Pedro Pablo Kuczynski tarafından sağlık gerekçesiyle affedilen Fujimori’nin bu affı, insan hakları örgütlerinin sert tepkisine neden oldu. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, affın “siyasi gerekçelerle” verildiğini ve “mağdurlar ile tanıkların yüzüne tokat” olduğunu belirtti.
Demokrasi ve insan hakları savunucularının tepkisi
İnsan hakları örgütleri ve demokrasi savunucuları, Fujimori’nin ölümünün, kurbanların ailelerine adalet getirmediğini vurguluyor. Peru İnsan Hakları Koordinasyonu sözcüsü, “Fujimori’nin ölümü, kurbanların acılarını dindirmiyor ve ülkenin geçmişiyle yüzleşme ihtiyacını ortadan kaldırmıyor” açıklamasını yaptı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Alberto Fujimori kim?
Alberto Fujimori, 1938’de Lima’da Japon göçmeni bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ziraat mühendisliği eğitimi aldıktan sonra akademik kariyerini sürdürdü.
1990 yılında Peru’nun devlet başkanı seçilen Fujimori, ülkenin ilk Asya kökenli lideri oldu. Başkanlığı döneminde ekonomik kriz ve maoist Aydınlık Yol örgütüyle mücadele etti.
1992’de “otogolpe” olarak bilinen bir hamleyle Kongre’yi feshetti ve anayasayı askıya aldı.
Sert ekonomik reformlar ve özelleştirme politikaları uygulayan Fujimori, aynı zamanda insan hakları ihlalleri ve yolsuzluk suçlamalarıyla da gündeme geldi.
2000 yılında yolsuzluk skandalları sonucu görevinden ayrılarak Japonya’ya kaçtı.
2005’te Şili’de tutuklandı ve Peru’ya iade edildi.
2009’da insan hakları ihlalleri ve yolsuzluk suçlarından 25 yıl hapis cezası aldı.
2017’de sağlık gerekçesiyle af aldı. Ancak itirazlar üzerine bu af 2018’de iptal oldu.
2022’de yeniden affedildi. 2023’ün Aralık ayında tamamen serbest kaldı. Kızı Keiko Fujimori de Peru siyasetinde aktif rol oynamaktadır. Alberto Fujimori, 86 yaşında kanser nedeniyle hayatını kaybetti.
Kaynak: Washington Post
