Formula 1’de 2024 sezonunun 24. ve son yarışı Abu Dabi GP koşuldu. Lando Norris’in zaferi ile gelen McLaren “Takımlar Klasmanı” şampiyonluğu 26 yıllık bir hasreti de sona erdirirken, Max Verstappen de “Pilotlar Klasmanı”nda zirvedeki yerini korudu. Medyascope Spor’dan Muhammed Kaya, Formula 1 2024 sezonunun teknik anlamdaki kırılma noktalarını yazdı.
Formula 1 2024 sezonu ardından: Teknik anlamda kırılma noktaları
Formula 1’de 2024 sezonu, pilotlar şampiyonasından ziyade takımlar şampiyonasındaki rekabet ile heyecanlandırdı. Başı çeken ilk dört takım (bilmeyenler için: Red Bull, McLaren, Ferrari ve Mercedes) birbirlerine oldukça denk yarışlar geçirdi. Bu denge değişimleri minör veya majör teknik güncellemeler ile sağlandı. Peki, bu güncellemeler hangileri iyiydi? Gelin, sezonun teknik anlamda kırılma anlarına beraber bakalım.
Ferrari’nin güncelleme dengesizliği
McLaren’in Miami’deki büyük güncellemesinden bir yarış sonra Ferrari de Imola’da önemli bir güncelleme getirmişti. SF-24 sidepod güncellemesi ve hava giriş kanallarındaki akış yenilemesi ile hem aerodinamik hem de yere basma anlamında iş yapar gibi görünüyordu.
Radyatör girişini daha keskin bir hava girişine sahip olmak adına Red Bull-vari bir güncelleme ile alt kısmı kaldırarak yapmışlardı. Bu sayede alt kısım kalktığından dolayı akış aracın yan alt kısmına rahatlıkla akabilecekti.
Değişiklikler, aracın ön tarafında daha büyük bir alt kesime ve arkada daha verimli bir nevi kola şişesi bölümüne izin verdi. Bu alt kesimi kullanmak için difüzör ve taban kenarları yeniden şekillendirildi, hem ön hem de arka kanatlarda değişiklikler de yapıldı.
Sorun bu yükseltme değildi. Geriye dönüp bakıldığında, Ferrari’ye şampiyonluk zaferine mal olan şey, üç yarış sonra Barselona’da tanıtılan versiyondu.
Ferrari aracının Barselona versiyonu, Imola versiyonunun daha agresif bir değişimiydi ve Ferrari’nin SF-24’ü yere daha yakın kullanabilmesi ve teorik olarak daha fazla yere basma kuvveti üretebilmesi amacıyla tanıtılmıştı. Ancak sorunlar azalmak yerine büyüyecekti. Sorun, yere bu kadar yakın koşmanın yüksek hızda sekmelere yol açmasıydı ve Ferrari, F1’in dördüncü en hızlı takımı konumuna geriledi.
Ferrari, Eylül ayında Monza’ya yeni bir taban ve ardından Singapur ve Austin’e ön kanat güncellemeleri getirdikten sonra yarış kazanacak şekilde toparlandı. Sezonun ikinci yarısında üç yarış kazandı ve diğer tüm takımlardan daha fazla puan topladı, ancak başarısız Barselona güncellemesinin verdiği hasar çoktan sezonu kaybettirmişti bile. Formula 1’in güncellemelerdeki riskli yanı da tam olarak burada: pist ve bilgisayar her zaman uymaz.
Mercedes’in arada bir güncelleme çalışması
Mercedes, 2024’te şampiyonluğa ulaşma mücadelesi verecek seviyeye geri dönmeyi umuyordu ancak McLaren/Ferrari/Red Bull mücadelesine, kısmen de olsa bazı başarısız geliştirmeler nedeniyle katılamadı.
Monako’da benzersiz ön kanat tasarımından uzaklaşmayı da içeren değişiklikler, takımın dört yarışta üç galibiyet alarak sezon ortasında yükselişine neden olmuştu. Galibiyetlerin sonuncusu, yeni bir taban kenarına geçmeden önceki son yarış olan SPA’da geldi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Mercedes’in bir kez daha yunuslama sorunları yaşamasına neden olan zemin kenarı güncellemesi, yaz arasından sonra çoğu hafta sonu F1’in en hızlı dördüncü takımı olmalarına neden oldu. Şampiyonluk için mücadele etmek zaten her zaman zor bir ihtimaldi ama bu sayede Mercedes, ara öncesinde tehdit ettiği kadar diğer takımlara yakın olamadı.
Mercedes’in formundaki düşüşte pist özellikleri ve koşulların da bir rolü vardı hatta bu yüzden Las Vegas’ta aniden ‘acaba?’ olduk ancak sezonun sonuna doğru gerçek güçler görüldü.
Red Bull’un sezon girişi ve sezon sonundaki açılışı
Red Bull sezona en hızlı araç olarak başladı ve bu güç bir süre devam etti. Gittikçe düşen performans sezon sonuna doğru görece toparlandı. Max Verstappen kişisel performansı ile pilotlar şampiyonasını kazanabildiyse de takımlar şampiyonasında geride kaldı.
Sezonun ikinci yarısı Red Bull adına gergin başlamıştı. Ancak sezonun ikinci yarısında getirdiği bir dizi güncelleme RB20’de fark yarattı. Ve şampiyonluk mücadelesinin yarattığı gerginliği bir nebze olsun azalttı. Red Bull’a 2025 adına kendini yeniden kanıtlayabileceği konusunda umut verdi.
Felaket bir Monza hafta sonundan sonra, Red Bull sezon sonu düzeltmelerinin ilkini bir hafta sonra Bakü’ye yepyeni bir alt taban ve difüzörle getirdi. Bunu Austin için sidepod ve motor kapağı değişiklikleri ve 2025’e hazırlık olarak Las Vegas’ta yeni venturi tünel girişleri izledi. Bu düzeltmeler, Red Bull’un baskın avantajının aniden ortadan kalkması ve Macaristan’da yapılan büyük bir yükseltmenin McLaren ile arasını düzeltememesi nedeniyle zorlu bir analiz döneminin ardından geldi, belki başka takım olsa bu analizi doğru yapamayabilirdi. Adrian Newey’in ayrılmasının ardından bunları yapabilecekler mi? Gröeceğiz.
McLaren’in oynar arka kanadı
Rekabet düzeninde ne kadar fark yarattığı konusunda sizinle bolca tartışabiliriz ancak McLaren’in esneyen arka kanatlarıyla ilgili fırtınanın yılın en büyük teknik tartışmalarından biri olduğunu inkâr edemeyiz. Ön bib seviyesi ve jantlara ısı aktarma iddiaları da bu tartışmaları takip eder.
⚠️ Kural İhlali İddiaları | Ön kanadın yerden yüksekliği ile ilgili spesifik madde teknik regülasyonda bulunmuyor. Ancak genel olarak, ön kanatların yere olan mesafesi aerodinamik performansı doğrudan etkilediği için FIA tarafından sıkı kurallara tabidir.
— Muhammed Kaya (@iamuhammedkaya) October 17, 2024
Bu kurallar,… https://t.co/vFkNCTLeH5
Bakü’de Oscar Piastri’nin yarış kazanan McLaren aracı, arka kameranın yüksek hızda arka kanadın üst elemanının eğildiğini göstermesi üzerine büyük bir incelemeye tabi tutuldu. Oscar Piastri’nin arka kanadının en üst elemanı olan DRS etkinleştirildiğinde açılan kanatçığın dış kenarlarından bükülebildiği ve DRS kullanılmadığında iki kanat elemanı arasındaki yuva boşluğunu artırdığı, yani esasen bir ‘mini DRS’ etkisi yarattığı görülüyordu.
Düşük sürtünme her zaman Bakü gibi pistlerde faydalı olan bir durumdu. Bu yüzden McLaren, FIA ile yaptığı görüşmelerden sonra arka kanadında ayarlamalar yapmış olsa da bunu bundan sonra Las Vegas’ta kullanması muhtemeldi. Çünkü aynı tarz bir pistti.
Charles Leclerc ile Oscar Piastri arasında Bakü’de çok az fark vardı, bu yüzden mini-DRS’den gelen ufak bir destek bile fark yaratabilirdi tabii ki aynı şey Norris’in sıralama turlarındaki felaketten sonra dördüncülüğe yükselmesinde de geçerliydi. Ne kadar doğru olduğu tartışılır ama hız olarak bakıldığında bu sistemin 0,65 km/sa bir avantaj sağladığı tespit edildi. Peki, bu yarışa veya sıralamaya etki etti mi? Bilemiyoruz. Tekrar kullanılır mı? Artık zor.
Yazan: Muhammed Kaya
Editör: Doğa Üründül