Geçtiğimiz ay Esad rejiminin cihatçılar tarafından devrilmesinin ardından Suriye’de yeni bir sayfa açıldı. Son 24 saatte Fransa ve Almanya Dışişleri Bakanlarının Şam ziyareti, İsrail’in Halep’teki hava saldırıları, HTŞ’nin Humus’taki güvenlik operasyonu, SDG ile SMO arasında artan çatışmalar ve Lübnan ile yaşanan sınır gerilimi öne çıktı. Avrupa Birliği adına gerçekleştirilen üst düzey temaslar, Suriye’nin uluslararası topluma yeniden entegrasyonu için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Yeni Suriye’de son 24 saati derledik.
AB devletlerinden Şam’a yıllar sonra ilk ziyaret
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot ve Alman mevkidaşı Annalena Baerbock, 13 yıllık iç savaşın ardından Esad rejiminin devrilmesinden bu yana Avrupa Birliği’nden Suriye’ye gelen en üst düzey yetkililer oldu. Bakanlar, ülkenin fiili lideri Ahmed el Şara ile kritik görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmelerde Suriye’nin geleceği, azınlık hakları ve uluslararası toplumla ilişkilerin normalleştirilmesi konuları masaya yatırıldı. Bakanlar ayrıca, Esad rejimi döneminde işkence ve yargısız infazların merkezi olan Sednaya Hapishanesi’ni de ziyaret etti.
Yeni yönetimden reform sözleri ve endişe verici adımlar
Suriye’nin yeni yönetimi, uluslararası topluma verdiği güvencelere rağmen bazı tartışmalı kararlar almaya devam ediyor. Eğitim müfredatında kadınlar ve aşk ile ilgili şiirlerin çıkarılması, antik tarih derslerindeki “Tanrılar” ifadesinin kaldırılması ve Yahudiler ile Hıristiyanlar hakkında ayrımcı içeriklerin eklenmesi endişe yaratıyor.
Alman Bakan Baerbock, yeni anayasa hazırlık sürecinin 3 yıl, seçimlere geçişin ise 4 yıl süreceğinin açıklanmasını eleştirdi. Bakanlar, yargı ve eğitim sisteminin İslamileştirilmemesi, azınlıklara karşı intikam eylemlerinden kaçınılması ve seçimlere geçişin hızlandırılması çağrısında bulundu.
Rusya ile ilişkiler ve İran’ın rolü
Suriye’nin yeni yönetimi, Rusya ile iyi ilişkiler kurmak istiyor. El Cezire muhabiri Resul Serdar’a göre, Şam yönetimi Rusya’yı dengeleyici bir güç olarak görüyor. Yeni yönetim, Rusya olmadan Suriye’nin Batı dünyası, ABD ve dolaylı olarak İsrail’den gelecek baskılara karşı savunmasız kalacağını düşünüyor. Ancak Avrupa Birliği bakanları, Rusya’nın Suriye’deki askeri varlığını sonlandırması gerektiğini vurguluyor.
Öte yandan hem Batı hem de yeni Suriye yönetimi, Esad’ın müttefiki İran’ın ülkedeki etkisinin azaltılması konusunda hemfikir. Fransız Bakan Barrot, Şam’da Yunan Ortodoks Patriği ve diğer Hıristiyan liderlerle de bir araya geldi. Fransa, 2012’den beri kapalı olan Şam Büyükelçiliği’ni yeniden açma hazırlığı yapıyor.
Humus’ta Alevi bölgelerine yönelik operasyon
Suriye’deki fiili yönetimin İçişleri Bakanlığı, Humus kentinde eski rejim yanlısı milislere yönelik geniş çaplı bir operasyon başlattığını duyurdu. Çoğunluğu Alevi olan Vadi el Deheb ve Akrama mahallelerinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Operasyonun, geçen hafta Alevilere ait bir türbeye yapılan saldırı sonrası düzenlenen protestoları organize edenleri hedef aldığı belirtildi. Geçen hafta Tartus’ta çıkan çatışmalarda 14 güvenlik görevlisi ve 3 silahlı militan hayatını kaybetmişti.
İsrail’den Halep’te silah tesisine saldırı
İsrail savaş uçakları, Halep’in güneyindeki savunma ve araştırma tesislerini hedef aldı. En az yedi büyük patlama meydana geldi. El Safira bölgesinden bir görgü tanığı, “Saldırılar çok şiddetliydi. Yer sarsıldı, kapılar ve pencereler açıldı. Şimdiye kadar duyduğum en güçlü saldırılardı… Geceyi gündüze çevirdi” dedi.
İsrail, Esad sonrası dönemde de Suriye’deki askeri hedeflere yönelik saldırılarını sürdürüyor. Tel Aviv yönetimi, bu saldırıların askeri silahların düşman güçlerin eline geçmesini engellemeyi amaçladığını savunuyor.
Lübnan sınırında gerilim tırmanıyor
Suriye, Lübnan vatandaşlarının ülkeye girişine yeni kısıtlamalar getirdi. Kararın, Lübnan ordusu ile Suriyeli silahlı gruplar arasında yaşanan sınır çatışmasının ardından alındığı belirtildi. Çatışmada bir Lübnan askeri yaralandı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Yeni düzenlemeyle Lübnanlılar artık sadece oturma izni veya resmi izin belgeleriyle Suriye’ye girebilecek. Bu gelişme, Esad rejiminin devrilmesinden sonra iki ülke arasındaki ilk diplomatik gerginlik olarak kayıtlara geçti.
Süveyda’da Dürzilerle silah teslimi krizi
Süveyda kentindeki Dürzi toplumunun ruhani lideri Şeyh Hikmet el Hicri, silahların teslimi konusunda erken olduğunu belirterek, “Bu konu, devlet kurulana ve haklarımızı garanti eden anayasa yazılana kadar kesinlikle reddediliyor” açıklamasını yaptı. Şam’dan gelen askeri konvoyların kente girişine izin verilmedi. Silahlı gruplar, bölgenin özgünlüğünü tanıyan yeni bir anayasa hazırlanması ve “uluslararası tanınırlığı olan” bir hükümet kurulması taleplerini dile getiriyor.
SDG ve SMO arasındaki çatışmalar sürüyor
Suriye’nin kuzeydoğusunda ise Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) arasındaki çatışmalar sürüyor. Münbiç kırsalındaki çatışmalarda şimdiye kadar her iki taraftan toplam 170 savaşçı hayatını kaybetti. SDG son saldırılarda 34 muhalif savaşçıyı öldürdü. Ayrıca SDG, Münbiç’in güneyinde ve doğusundaki köylere yapılan saldırıları püskürttü.
SDG, Kobani kırsalındaki Mucak köyü hava sahasında bir İHA düşürdüğünü duyurdu.
Kaynak: El Arabiya, Reuters, The Guardian