İstanbul’da barış arayışı: Rusya-Ukrayna savaşına çözüm gelir mi?

Rusya-Ukrayna-ABD

15 Mayıs Perşembe günü İstanbul’da yapılması planlanan Rusya-Ukrayna görüşmesi öncesi diplomasi trafiği hızlandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bizzat gelmesini isterken, ABD Başkanı Donald Trump da “Eğer faydalı olacaksa, uçarım” dedi. Peki kimler İstanbul’a geliyor?

Rusya-Ukrayna savaşında çözüm arayışı için diplomasi masası İstanbul’da kuruluyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önerisiyle 15 Mayıs Perşembe günü İstanbul’da yapılması planlanan Rusya-Ukrayna görüşmesi öncesi taraflardan gelen açıklamalar gündemi belirledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Putin’in davetine olumlu yanıt vererek “Perşembe günü Türkiye’de Putin’i bekleyeceğim” dedi. Görüşmenin İstanbul’da gerçekleşmesi öngörülüyor ancak Kremlin henüz Putin’in bizzat katılıp katılmayacağı konusunda net bir açıklama yapmadı.

Trump: “İstanbul’a uçabilirim”

ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’ı kapsayan Ortadoğu turu öncesi Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, İstanbul’daki görüşmelere katılma olasılığını değerlendirdi.

ABD Başkanı Donald Trump.
ABD Başkanı Donald Trump.

Putin, “Perşembe nerede olacağımı bilmiyorum. Çok sayıda görüşmem var ama oraya cidden uçmayı düşünüyordum. Bir şeyler olabileceğini düşünürsem bir ihtimal var” dedi. Truth Social hesabında da “KAN AKMASINA olası bir son için müzakere etmek istiyor” diyerek, Putin’in niyetine dikkat çekti.

Zelenskiy ise Trump’ın bu çıkışına sıcak yaklaştı: “Başkan Trump’ın Türkiye’deki toplantıda bizimle birlikte olmasından memnuniyet duyarız.”

Akşam yaptığı konuşmada, “Toplantıya tam destek vermesi önemli. Türkiye’de bizimle olması için uygun bir fırsat bulmasını isteriz” dedi.

Görüşmelere Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg katılacak.

Ateşkes çağrıları ve Avrupa’dan gelen baskı

İngiltere, Fransa, Almanya ve Polonya liderleri, 10 Mayıs’ta Kiev’de bir araya gelerek Rusya’ya koşulsuz 30 günlük ateşkes çağrısında bulunmuştu. Ancak Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov bu çağrıya mesafeli yaklaşarak “Bize baskı yapmak çok faydasız” dedi.

Avrupalı liderler, 10 Mayıs'ta Kiev'de.
Avrupalı liderler, 10 Mayıs’ta Kiev’de.

Putin, yaptığı canlı açıklamada doğrudan 30 günlük ateşkese değinmedi ancak “kalıcı ve güçlü bir barış için ciddi görüşmeler” yapılması gerektiğini vurguladı.

Zelenskiy ise ateşkesi olmazsa olmaz olarak gördüğünü tekrarlayarak, “Diplomasi için gerekli zemini sağlamak için yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes bekliyoruz” dedi. Daha önceki paylaşımında da “Savaşı gerçek anlamda bitirmenin ilk adımı ateşkestir” demişti.

Moskova’nın tavrı netleşmedi

Kremlin, Putin’in İstanbul’daki görüşmeye bizzat katılıp katılmayacağı konusunda henüz net bir bilgi vermedi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türk mevkidaşı Hakan Fidan’la yaptığı telefon görüşmesinde perşembe günü planlanan toplantının detayları konuşuldu. Kremlin yalnızca “ciddi bir barış arayışı içinde olduklarını” duyurdu.

Öte yandan Rusya Parlamentosu’nun üst kanadından Konstantin Kosaçev, “Eğer Ukrayna heyeti ültimatsız ve ortak zemin aramak amacıyla gelirse, 2022’deki görüşmelerden daha ileri gidilebilir” açıklamasında bulundu.

Zelenskiy ve Putin
Rusya-Ukrayna savaşının çözümünde yeni perde mi?
Zelenskiy ve Putin.

Türkiye’nin rolü: “Yeni bir pencere açıldı”

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11 Mayıs’ta Putin’le yaptığı telefon görüşmesinde İstanbul’daki toplantı önerisine tam destek verdi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Erdoğan’ın “Türkiye’nin kalıcı çözüme ulaşmayı sağlayacak müzakerelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu” ifade ettiği aktarıldı.

Erdoğan, Zelenskiy ile yaptığı görüşmede de aynı kararlılığı vurguladı: “Yeni bir fırsat penceresi açıldı. Bunun boşa gitmemesini temenni ediyoruz.”

Görüşme gerçekleşirse ne anlama gelir?

Bu görüşme, Putin ve Zelenskiy’nin Aralık 2019’dan bu yana ilk yüz yüze buluşması olabilir.

Rusya’nın 24 Şubat 2022’de başlattığı geniş çaplı işgalin ardından taraflar yalnızca dolaylı temaslarda bulunmuştu. İstanbul’daki buluşma gerçekleşirse, savaşın başından beri doğrudan liderler düzeyinde ilk görüşme olacak.

Trump’ın katılımı ise sürece farklı bir yön verebilir. Daha önce ateşkes şartını ön koşul olarak koyan Trump, bu kez Zelenskiy’yi Putin’in teklifini kabul etmeye doğrudan çağırarak çizgisinde dramatik bir değişiklik yaptı. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun da aynı günlerde İstanbul’da yapılacak NATO gayrıresmi dışişleri bakanları toplantısına katılacak olması, Amerikan diplomasi kanadının da süreci yakından izleyeceğini gösteriyor.

Kaynak: CNN, Reuters, BBC

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.