İran’da Tahran çarşı esnafı kepenkleri kapadı ve meclise yürüyerek İran’da kötüye giden ekonomik durumu protesto etti. Ekonomik sıkıntılarla gelişen protestolar, İran için yeni değil. İran’da Aralık 2017’de başlayıp Ocak 2018’de sonlanan protesto gösterilerinde de ekonomik talepler başattı. Aralık ayındaki protesto gösterilerinde İran’da çeşitli şehirlerde özellikle düşük gelirli insanlar ayaklanmışken, birkaç gündür Tahran’da meydana gelen olaylarda çarşı esnafı protesto gösterileri gerçekleştirdi.
The Washington Free Beacon’da yer alan habere göre, gösterilerde İran polisi protestoculara biber gazıyla karşılık verdi. Son yıllarda İran riyali dolar karşısında yüzde 140 oranında değer kaybetti. Demokrasiyi Savunma Vakfı’nda araştırmacılık yapan Saeed Ghasseminejad, İranlılar günden güne fakirleşirken, rejimin ihraç ettiği benzinden kazandığı parayı bölgede desteklenen terörist gruplara aktardığını ifade etti. Ghasseminejad, ayrıca geçen Aralık ayından beri geniş çaplı bir biçimde gerçekleşen protestoların İran’da derin bir krize girildiğinin göstergesi olduğunu belirtti ve “sokaktaki İranlıların desteğini alan figürlerin desteklenmeye başlanması gerekir” dedi.
Protestocuların “Filistin’e ölüm”, “Suriye’yi bırak, bizi düşün”, “Diktatörlüğe ölüm” sloganları eylemlerin sistem karşıtı olduğunu ve eylemcilerin ekonomik krizle İran’ın dış politikası arasında ilişki kurduğunu gösteriyor. Çarşı esnafı ile siyasal iktidar arasındaki girift ilişki düşünüldüğünde, esnafın ekonomik sebeplerle ayaklanması, siyasal iktidarın yönetemezliğine ve halktaki değişim isteğine işaret ediyor.
Petrol ihracatına dayalı kırılgan İran ekonomisi, 2006-2010 yılları arasında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından uygulanan ekonomik yaptırımlardan olumsuz etkilendi. ABD’nin İran’ı küresel finans sisteminden izole etmeye dayanan ekonomik yaptırımları da İran ekonomisinin 2012 sonrası kötü gidişatında etkili oldu.
İran’da çeşitli toplum kesimleri farklı taleplerle, değişik zamanlarda protesto gösterileri yapıyor. 2009’daki cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası gelişen Yeşil Hareketi, kadınların başörtüsü yasağı üzerinden gelişen “Beyaz Çarşambalar” ve “İnkılap Kızları” eylemleri ve son olarak Aralık 2017’de başlayıp Ocak 2018’e kadar süren ve güvenlik güçlerinin sert bir karşılık verdiği olaylar, son yıllardaki protestoların birkaçı. Son günlerde Tahran’da çarşı esnafının protestoları da, orta sınıfın rejime karşı tepkisini gösteriyor.
Olaylarla ilgili olarak Tahran Vali Yardımcısı, yaptığı açıklamada çarşı esnafının taleplerinin dinlendiğini ve sükunetin sağlandığını belirtirken İran Meclis Başkan yardımcısı ise, OHAL çağrısı yaptı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
