Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, eski Portekiz Başbakanı Antonio Guterres’in yeni Genel Sekreter olmasında mutabık kaldı. Perşembe günü Güvenlik Konseyi’nin resmi oylamanın ardından Guterres’in ismini 193 üyeli BM Genel Kurulu’na sunması bekleniyor. Genel Kurul’un onayının ardından Guterres, beş yıllık görevi için 1 Ocak 2017’tan itibaren Güney Koreli Ban Ki Moon’un yerini alacak.
Ban, Roma’ya bir ziyaretinde Guterres’in kendisine varis olarak çok iyi bir seçim olduğunu söylemiş ve şöyle konuşmuştu: “Kendisinin barışı güçlendirme girişimlerinden sürdürülebilir gelişime, insan haklarını destekleme ve insani ıstırabı dindirme gibi kilit zorluklarda meşaleyi taşımaya devam edeceğine eminim.”
Guterres, 1995 ve 2002 yılları arasında Portekiz’in Başbakanıydı. Ayrıca 2005 ile 2015 arasında BM Mülteciler Yüksek Komiserliği görevini yürüttü.
Guterres hakkında görüşler
Rusya BM Temsilcisi Vitali Çurkin: “Çok tatmin edici bir BM deneyimi var. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği yapmış biri olarak dünyayı gezdi ve uğraştığımız en dehşet verici çatışmaları gördü, üstelik yetkin bir politikacı. Herkesle konuşan, herkesi dinleyen, aklından geçeni söyleyen, dışa dönük biri, yani çok iyi bir seçim. İyi ki onu destekledik.”
İngiltere BM Temsilcisi Büyükelçisi Matthew Rycroft: “Guterres en güçlü aday olduğunu gösterdi. Sahip olduğu vizyon, ahlaki bir otorite oluşu ve sağlamlığı onu lig tablosunun zirvesine koyuyor.”
Fransa BM Temsilcisi François Delattre: “Milletleri ve milletler birliğini bir araya getirebilecek doğru lider.”
ABD BM Temsilcisi Samantha Power: “Guterres, dünya problemlerini çözmedeki geçmişteki kapsamlı performansıyla mükemmel bir seçim. Yoksullarla derin empati kurma yeteneği, dünyanın her yerinde kazandığı saygıyla BM’yi en iyi şekilde temsil edecektir.”
Nasıl seçildi?
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Tolga Bilener ise yazısında BM’nin ilk Genel Sekreteri Norveçli Trygve Lie’nin deyişiyle “dünyanın en imkansız işi”ni üstlenecek olan Antonio Guterres’i çok zor dosyaların beklediği konusunda uyarıyor. “Ukrayna, Suriye, Irak, Afganistan, Yemen, Libya, Kıbrıs, Filistin, Güney Sudan ve Kuzey Kore ilk anda akla gelenler” diyor.
BM Genel Sekreteri’nin belirlenmesi bir süreç halinde gerçekleşiyor. Öncelikle üye ülkeler adaylarını sene başında ilan ediyorlar ve akabinde adaylar programlarını sunuyorlar. Temmuz ayından bu yana adayların seçilme ihtimalleri hakkında fikir edinmek adına BM Güvenlik Konseyi tarafından 6 seçim yapıldı.
BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin, yani ABD, Rusya, Çin, Birleşik Krallık ve Fransa’nın veto hakları olduğu için, bu beş ülkenin tamamının onaylamadığı bir adayın seçilme şansı zaten bulunmuyor.
Rakipler elenince…
Portekiz’in, Sosyalist Partili eski Başbakanı Guterres’in en büyük destekçisi Birleşik Krallıktı. Tolga Bilener’e göre BM’nin yeni Genel Sekreteri’nin bir kadın ve bir Doğu Avrupalı olması gerektiği uluslararası basında üstünde duruluyordu. Bu kıstasları karşılayabilecek bir aday olan UNESCO Genel Sekreterliği görevini yürütmüş olan Bulgaristanlı İrina Bokova’nın üzerinde duruluyordu. Fakat Bokova’nın Rusya’ya yakınlığıyla bilinmesi ABD ve Birleşik Krallık nezdinde rahatsızlık uyandırdı. Bunun üzerine Bulgaristan hükümeti farklı bir hamle yaparak, Avrupa Birliği Komisyonu’nda Bütçeden Sorumlu Başkan Yardımcılığı görevini sürdüren Kristalina Georgieva’yı, Bokova yerine aday gösterdi. Bu kez de Rusya, Almanya yanlısı gördüğü adaydan duyduğu rahatsızlığı dillendirince ve Fransa’nın da bir anda beliren adaydan duyduğu hoşnutsuzluk Georgieva’nın desteğini azalttı.
