Birleşmiş Milletler’in Kudüs kararı sonrası, ABD’nin BM elçisi Nikki Haley bundan sonra ABD’nin dış politikasının BM kararlarından etkileneceğini söyledi ve ekledi: “BM bugünü unutmayacak”.
Dün yapılan Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantısında ABD Başkanı Donald Trump’ın tek taraflı Kudüs kararı bir kez daha yara aldı. Salı günü yapılan Güvenlik Konseyi toplantısında da Kudüs’ün statüsünün ancak Filistinliler ve İsrailliler arasındaki bir barış görüşmesiyle belirlenebileceği görüşü hâkim olmuştu. Salı günü yapılan oylamada, 15 üyeden 14’ü Trump’ın tek taraflı kararına karşı çıkmıştı.
Dün yapılan Genel Kurul oylamasında ise, 128 ülke Türkiye ve Yemen tarafından ortaya konulan gündemi onayladı. Ortaya konulan gündem Kudüs’ün statüsünü yine sadece Filistin ve İsrailliler arasındaki barış görüşmelerinin belirleyebileceğini ve her ülkenin buna uyması gerektiği ile ilgiliydi.
Oylamada kim ne oy kullandı?
Oylamada, ABD ve İsrail’in de içinde olduğu 9 ülke hayır oyu kullandı. 35 ülke ise çekimser kaldı. Karşı oy veren ülkeler ABD, İsrail, Togo, Mikronezya, Palau, Marshall Adaları, Guatemala ve Honduras oldu. Öte yandan, ABD’nin yakın müttefikleri olan Avustralya ve Kanada oylamada çekimser kaldılar.
21 ülkenin delegasyonu ise oylamaya katılmadı. Oylamaya katılmayan ülkeler Merkezi Afrika Cumhuriyet, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, El Salvador, Gürcistan, Gine-Bisau, Kenya, Mongolya, Myanmar, Moldova, Saint Kittis Nevis, Saint Lucia, Samoa, San Marion, Sao-Tome Principe, Sierra Lione, Swaziland, Timor-Leste, Tonga, Türkmenistan, Ukrayna ve Zambia.
28 Avrupa Birliği ülkesinden 22’si Trump’ın kararını desteklemeyerek evet oyu kullandılar. Bunlar arasında İngiltere, Fransa ve Almanya da bulunuyor. Bu ülkeler arasında Almanya özellikle ilginç duruyor. Almanya BM Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul’unun İsrail’le ilgili kararlarında bugüne dek çekimser kalmayı tercih etmişti. Yine Rusya ve Çin evet oyu kullananlar arasında.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Karar sonrası tepkiler
Oylama sonrası Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas kararı “Filistin için bir zafer” olarak niteledi. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada ise “Kudüs, İsraillilerin başkentidir. ABD’nin bunu tanıması 70 yıl aldı. BM de zaman içinde tanıyacaktır” dedi. İsrail’in BM temsilcisi Danny Dannon ise “evet oyu verenlerin Filistinlilerin kuklası olduğunu” ifade etti.
Nikki Haley’in tehditleri
Karar öncesinde Trump’ın ve ABD’nin BM elçisi Nikki Haley’in kamuoyunun önünde üye ülkelere karşı yaptığı tehditlerin oylamanın kaderini değiştirmemesi ise şaşırtıcı bulunuyor. The Guardian gazetesi tarafından ele geçirilen ve Nikki Haley tarafından AB ülkeleri delegasyonlarına gönderilen mektupta Haley’nin uyarıda bulunduğu ve Trump’ın bu meseleyi kişisel bir mesele olarak gördüğü belirtiliyor.
Ayrıca Genel Kurul’da yapılan oylama öncesinde, Haley, “müttefiklerimizin ve dostlarımızın desteğini bekleriz. Bu yüzden kim ne oy kullandıysa, isimleri tek tek yazıyor olacağız” dedi. Oylama sonrasında ise, “BM’ye cömert katkılarda bulunuyoruz, eğer kararlarımıza saygı duyulmazsa bunu başka şekillerde yaparız” dedi ve “BM bugünü unutmayacak” diye ekledi. Haley’nin ofisinden yapılan daha sonraki açıklamalarda ise, ABD’nin dış politikasının BM kararlarından etkileneceğini ve ona göre şekillenebileceğini söyledi.
https://www.youtube.com/watch?v=BfS5ZWiaPiQ
ABD mali yardımlarını alanlar hayır oyu kullandı
Öte yandan ilginç bir diğer konu ise ABD’nin mali yardım paketlerinden en çok yararlanan on ülkeden sekizinin dünkü oylamada evet oyu vermesi. En çok yardım alan ülkeler arasında sadece İsrail hayır oyu kullandı. Kenya ise çekimser kaldı. En çok mali yardım alan Afganistan, Mısır, Ürdün, Tanzanya, Pakistan, Nijerya, Etiyopya ve Güney Afrika ise evet oyu kullandılar. Kaynaklar, şu an merak edilen konunun Trump’ın dış politikasını ve bu mali yardımları değiştirip değiştirmeyeceği.
