ABD’nin hedefi haline gelen Çinli teknoloji firması Huawei’nin kurucusu Ren Cengfei sessizliğini BBC için bozdu. Şirketin Mali İşler Direktörü olan kızı Meng Wanzhou’nun tutuklanmasından sonra ilk kez uluslararası basına konuşan Ren, kızının siyasi nedenlerle tutuklandığını öne sürdü.
Ren, “ABD bizi asla yok edemez. Dünya bizi bir kenarda bırakamaz çünkü biz daha ilerdeyiz. Daha fazla ülkeyi geçici olarak bizi kullanmamaya ikna etseler de, her zaman işleri bir nebze küçültebiliriz” dedi. Ancak Ren, potansiyel müşteri kaybının ciddi etkileri olabileceğini de kabul etti.
“ABD bütün dünyayı temsil etmiyor”
Geçen hafta ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Huawei ile çalışmaları halinde Washington’la ortaklıklarını zorlaşacağını belirterek ABD’nin müttefiklerine uyarıda bulunmuştu.
Avustralya, Yeni Zelanda ve ABD, Huawei’nin 5G mobil geniş bant ağları için ekipman tedarik etmesini yasaklamış ya da engellemiş durumda. Kanada ise şirketin ürünlerinin gerçekten ciddi güvenlik tehdidine sebep olup olmadığını anlamak için çalışmalarına devam ediyor.
Ren, ABD’nin Huawei’ye yönelik engelleme girişimleriyle ilgili olarak şöyle konuştu: “Batı’da ışıklar sönerse Doğu parlamaya devam eder. Kuzey kararırsa Güney hâlâ aydınlıktır. Amerika bütün dünyayı temsil etmiyor. Amerika dünyanın sadece bir kısmını temsil ediyor.”
Ren kızının tutuklanması hakkında ne düşünüyor?
Ren’in kızı ve Huawei’nin mali işler direktörü Meng Wanzhou, 1 Aralık 2018 günü ABD’nin talebiyle Kanada’nın Vancouver kentinde tutuklanmıştı. Şimdi ise Meng hakkında resmi iade talebinde bulunulması bekleniyor.
Şimdiye dek Huawei ve Meng hakkında 23 suçlama bulunuyor. Suçlamalar, ABD Adalet Bakanlığınca hazırlanan iki iddianamede yer alıyor.
Bunların ilki Huawei’nin ABD yaptırımlarını delerek İran’daki faaliyetlerini gizlediği iddiaları üzerine. İkinci iddianame ise ticari sırların çalınması.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Ren iddiaları çok net olarak reddediyor:
“Öncelikle, ABD’nin yaptıklarına itiraz ediyorum. Bu tür siyasi eylemler kabul edilemez. ABD başkalarına yaptırım uygulamayı çok seviyor, ne zaman bir sorun olsa hemen bu tür hırçın yöntemlere başvuruyorlar. Biz buna itiraz ediyoruz. Ama şimdi bu yola girdiğimize göre, mahkemelerin karar vermesini bekleyeceğiz.”
Casusluk iddiaları
Çin’in en büyük özel şirketi Huawei, Çin devletiyle ilişkileri sebebiyle inceleme altında. ABD ve diğer ülkeler Huawei teknolojisinin Çin devleti için casusluk faaliyetlerinde kullanılmış olabileceğini öne sürüyor.
Çin yasalarına göre şirketler, ulusal istihbaratı “desteklemek ve onlarla işbirliği yapmak” ile yükümlü. Ancak Huawei’nin kurucusu Ren, casusluğa izin vermenin altından kalkamayacağı bir risk olduğunu söylüyor:
“Çin hükümeti kapalı kapılar ardında iş çevirmeyeceği konusunda zaten çok açık. Bunu biz de yapmayacağız. Bu tür bir sebeple ne ülkemizin ne de dünyanın her yerinden müşterilerimizin nefretini üzerimize çekme riskine girmeyeceğiz. Şirketimiz asla casusluk faaliyetlerinde bulunmayacak. Bu tür eylemlerde bulunursak, şirketi kapatacağım.”
Huawei Çin devletinin bir parçası mı?
Röportajı gerçekleştiren BBC Asya Ekonomi Muhabiri Karishma Vaswani’nin analizi
“Münzevi ve ketum bir adam olarak bilinen Ren Cengfei, 32 yıl önce kurduğu şirketin Batılı hükümetlerin dikkatli incelemelerine dayanacağı noktasında gayet özgüvenli görünüyor.
Ren şu noktada haklı: ABD onun tüm faaliyet alanları arasında küçük bir parça.
Fakat Çin ordusu ve hükümeti ile ilişkisini sorduğumda ruh halinin değiştiğini gördüm.
Sadece bunların gerçek değil söylenti olduğunu iddia ederek bu konuda konuşmayı reddetti.
Hatta, röportaj sırasında Ren ile hükümet arasındaki yakın ilişkiye dair detaylar ortaya çıktı.
Aynı zamanda, Huawei’de bir Komünist Parti komitesi bulunduğunu kabul etti. Fakat, bunun Çin’de faaliyet gösteren yerli-yabancı tüm şirketler için zorunlu tutulduğunu ekleyerek.”
