75 maddede Trump ABD’yi nasıl kirletti, iklim krizini nasıl derinleştirdi?

The Guardian gazetesinden Alvin Chang, Emily Holden, Oliver Milman ve Noa Yachot, 2016 yılından beri görevde olan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump’ın iklim ve çevre konusundaki zararlı politikalarını, hamlelerini ve kararlarını 75 maddede değerlendirdi. Medyascope‘tan Sema Kahriman, “Trump’ın Amerika’yı daha kirli ve gezegeni daha sıcak bir hale getirmesinin 75 yolu” başlığıyla paylaşılan ayrıntılı listeyi sizin için derledi.

İşte Trump’ın ABD ve dünyayı çevre ve iklim konusunda nasıl mahvettiğini gösteren 75 maddelik liste:

1. Petrol ve gaz sondajı için kamu arazilerinin kiralanmasını kolaylaştırdı.

2. Açık denizlerde sondaj yapma imkanlarının genişletilmesini sağladı.

3. Alaska’daki Ulusal Petrol Rezervi’nin yüzde 85’inin petrol ve gaz sondajı için kullanılabilir hale getirilmesini önerdi.

4. Petrol rafinerilerindeki zehirli hava kirleticilerinin azaltılmasına yönelik kanunu değiştirdi.

5. Hava kirliliğine karşı daha sert düzenlemelere yönelik bütün talepleri geri çevirdi.

Trump hükümeti, ABD’li bilim insanlarının hava kirliliği kurallarının ve özellikle PM 2.5 önlemlerinin sertleştirilmesi yönündeki taleplerini reddetti.

Partiküler maddenin (particle material) kısaltmasından oluşan PM 2.5 fosil yakıtların yanmasından ötürü oluşan küçük partiküller olarak biliniyor. Son dönemde yapılan çalışmalar, kalp ve damar hastalıklarının hava kirliliği ve özellikle de ince partiküllerden oluşan PM 2.5 kirliliği ile ilişkili olduğunu gösteriyor.

Yukarıdaki infografik, PM 2.5’in ne kadar küçük olduğunu gösteriyor.

6. Alaska’daki ulusal koruma alanlarında ayı ve yırtıcı hayvanları avlama yasaklarını geri çekti.

7. Nesli tükenmekte olan Atlantik mavi yüzgeçli orkinosları için oluşturulan koruma kararını kaldırdı.

8. Alaska’nın Bristol Körfezi’nde madencilikle ilgili kısıtlamaları kaldırdı.

9. Nesli Tükenmekte Olan Türler Yasası’nın uygulanışını değiştirerek hayvanların ve bitkilerin koruma altına alınmasını zorlaştırdı.

10. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nde yer alan Paris İklim Anlaşması’ndan çekildi.

Trump, ABD’yi 2015’te Paris’te imzalanan ve Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi içinde yer alan Paris İklim Anlaşması’ndan çekti. 197 ülke tarafından kabul edilen Paris İklim Anlaşması’nın amacı, ülkeleri küresel ısınma miktarını en az 2 derecenin altında tutmaya teşvik etmekti.

11. Plajları yenilemek için koruma altına alınmış alanlardan kum takviyesi yapılmasını engelleyen bir kuralı kaldırdı.

12. Devletleri hava kirliliğini kontrol altına alarak sahip oldukları milli parkların görünürlüğünü artırmaya yönlendiren bir düzenlemeyi zayıflattı.

13. ABD deniz ve kıyı sularının çoğunun petrol ve gaz için sondaj çalışmalarına açılmasını önerdi.

14. ABD’deki Temiz Su Yasası’nı zayıflatarak federal hükümete eyaletlerin projelere itirazlarını geçersiz kılma yetkisi verdi.

15. Göller, nehirler ve sulak alanlar için çevre kirliliği önlemlerini daralttı

Trump hükümeti geçen yıl, Amerikan sularının büyük bir bölümü için alınan federal güvenlik önlemlerini kaldırdı. Trump hükümeti tarafından revize edilen Amerika Birleşik Devletleri’nin Suları (Wotus) düzenlemesi, Temiz Su Yasası’nın (Clean Water Act) geçerlilik alanını daralttı.

Bazı akarsular kuru…

ta ki yağmur yağana dek. Bu yağışlara “geçici akışlar” deniyor. Geçici akışlar, akarsu ve nehirlerin yaklaşık yüzde 18’ini oluşturuyor.

16. Ulusal ormanlarda petrol ve gaz sondaj izni isteyen şirketler için çevresel inceleme sürecini hızlandırmayı önerdi.

17. Büyük adaçayı orman tavuğunun yaşam alanı olarak bilinen batıda, 9 dönümlük kamu arazisi üzerinde bir sondaj noktası açtı.

18. Pis su arıtma tesislerinden kaynaklanan emisyonları azaltmaya yönelik çabalardan vazgeçti.

19. Tarım işçilerinin pestisite (zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak veya zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da karışımlar) maruz kalmalarını sınırlayan bir kuralı gecikmeli olarak hayata geçirdi.

20. Sanayi firmalarının endişeleri sonucu, tuğla fırınlar ve kil ürünlerinin imalatı için önerilen standartların değiştirilmiş bir versiyonunu uyguladı.

21. Yeni veya güçlendirilmiş elektrik santralleri için karbondioksit emisyon standartlarında revizyon yapılmasını önerdi.

22. Kömür santralleri için zayıflatılmış zehirli hava kirleticileri ve su kullanımı kuralları getirdi.

Trump hükümeti, hava kirleticiler konusundaki kanunları zayıflatarak kömür endüstrisinin çöküşünü yavaşlatmaya çalıştı. Ancak Trump bu konuda başarısız oldu çünkü birçok hizmet sağlayıcı, ABD’de kömürden daha ucuz olan fosil gaz ve yenilenebilir enerjiye geçiş yapmaya başladı.

23. “Kimyasal alanlarda oluşan kazaları engellemeye” yönelik kuralları uygulamayı geri çevirdi.

24. ABD’de bulunan iki ulusal anıtın alanlarını küçülttü ve elde edilen arazileri madencilik ve sondaj faaliyetlerine açtı.

25. Okyanusların, kıyı bölgelerinin ve büyük göllerin korunmasını öngören bir kararnameyi iptal etti.

26. Enerji santralleri ve petrol rafinerileri gibi tesislerden kaynaklanan hava kirletici emisyonlar üzerindeki kontrolleri gevşetti.

27. Planörlerde kapak kullanımının kaldırıldığını duyurdu ancak sonra bu kararından geri adım attı. Şu an yeni motor gövdelerine eski ve daha kirli parçalar monte ediliyor.

28. Yelkenli uçaklar için emisyon standartlarının kaldırılmasını önerdi.

29. Ozon kirliliği için yeni standartların belirlenmesinde ve uygulanmasında gecikme yaşanmasını sağladı.

30. Yeni üretilen arabalar için iklim değişikliği standartlarını azalttı

Otomobillerin ve kamyonların yakıt verimliliği federal hükümetin 1970’lerde ulusal standartları belirlemeye başladığından bu yana istikrarlı bir şekilde arttı. Obama yönetimi, 2025 yılına kadar araçların galon başı 54 mil civarında yakıt tüketmeyi başarmasını zorunlu kılarak bu standartları daha da yükseltmeye çalışmıştı. ABD’deki ulaşım sektörü küresel ısınma enerjisi emisyonlarının üçte birinden fazlasından sorumlu olduğu için bu adım belki de iklim kriziyle mücadele konusunda yapılmış olan en büyük ulusal düzenlemeydi.

Trump yönetiminin bu kurala karşı açtığı savaş 54 millik galon başı tüketimini 40 mil standardına düşürmekle sınırlı kalmadı. Trump, aynı zamanda Kaliforniya eyalet yönetiminin bu konuda kendi standartlarını belirlemesini de engellemeye çalıştı. Trump yönetiminin hamleleri sonucunda, yeni kuralın uygulandığı dönemde üretilen araçların kullanım ömrü boyunca ekstradan bir milyar ton karbondioksit emisyonu oluşturacağı, benzinin fiyatının artacağı ve ayrıca otomotiv endüstrisindeki binlerce işçinin işlerini kaybedeceği belirtiliyor.

31. Uranyum maden sahalarının yakınlarında bulunan yeraltı sularını korumak için önerilen bir planı geri çekti.

32. Kamu arazilerinde kömür kiralamaya ilişkin borç erteleme hakkını kaldırdı.

33. Belirlenen sınırların üzerinde bir miktarda havayı kirleten eyaletler için “hava kalitesi kuralını” gevşetti.

34. Kanada’nın petrolünü ABD’nin Meksika Körfezi’ndeki rafinerilere taşıyacak Keystone XL boru hattının inşasını onayladı. Eski Başkan Obama’nın yaratacağı çevresel zararlar nedeniyle reddettiği boru hattı projesi, başta Kızılderililer ve birçok çevreci grup tarafından eleştiriliyor.

35. Kamu arazilerini kullanan şirketlerin bir projeyi devreden çıkarmak için finansal araçlara sahip olduklarını kanıtlamalarını gerektiren bir düzenlemeyi iptal etmeyi önerdi.

36. Kuzey Kutbu’nda yapılan keşif amaçlı sondaj çalışmaları için gerekli olan ekipman türlerine ilişkin düzenlemelerin zayıflatılmasını önerdi.

37. ABD’de Kuzey Dakota bölgesinde Illinois’e uzanacak 1.886 km uzunluğundaki yeraltı boru hattı projesi olan Dakota Access’in inşasını onayladı.

38. Yakıt verimliliği standartlarını karşılamayan otomobil üreticilerine daha hafif cezalar getirilmesini sağladı.

39. Ağaç kesme ve yol yapımı için Alaska’daki Tongass Ulusal Ormanı’nın açılmasını önerdi.

40. Alaska’da bulunan Kuzey Kutbu Ulusal Yaban Hayatı Sığınağı’nın kıyı düzlüğünde petrol ve gaz kiralamayı onayladı

ABD’deki son büyük el değmemiş vahşi doğa habitatı olan Alaska’nın kuzeydoğusunun ucunda bulunan Kuzey Kutbu Ulusal Yaban Hayatı Sığınağı’nı oluşturan ve içerisinde akarsuların da olduğu 19 dönümlük alan, kutup ayılarından yüzlerce kuş türüne kadar çok sayıda canlıya ve bunun yanı sıra bölgedeki Guçin yerlilerinin geçim kaynakları olan göçmen karibu kuşlarına ev sahipliği yapmaktadır.

Trump yönetimi sığınağın kıyı bölgesinde petrol ve gaz sondajına izin vermek için onlarca yıl önce alınmış koruyucu önlemleri kaldırıyor. Sondajın yaşam tarzlarını mahvettiğini söyleyen Guçinler ise bu konudaki mücadelelerini sürdüreceklerini söylüyor.

41. Elektrik santrallerinin çalıştırılması, durdurulması ve arızalanmasından kaynaklanan yüksek emisyonları düzenleyen kurallarda birtakım değişiklikler önerdi.

42. Tüketici ürünleri için enerji tasarrufu standartlarını belirleme sürecini değiştirdi.

43. Pasifik’teki balinaları, kaplumbağaları ve yunusları korumak için önerilen bir kuralı geri çekti.

44. Bir şirket plastik fabrikası gibi yeni bir tesis inşa ettiğinde veya mevcut bir tesisi değiştirdiğinde ortaya çıkabilecek hava kirliliğine yönelik daha az gözetim önerdi.

45. Şirketlerin kamu arazilerine yönelik çevresel zararları telafi etmesini öngören politikaları iptal ettirdi.

46. Elektrik sektörü için iklim kurallarını değiştirdi.

Temiz Güç Planı (The Clean Power Plan), Obama yönetiminin iklim konusunda getirdiği en önemli kuraldı. 2015’te getirilen kural, 2030 yılına kadar santrallerden kaynaklanan karbon kirliliğini yüzde 32 oranında azaltmayı ve devletlerin elektrik sektöründen kaynaklanan emisyonlarını düşürmeyi teşvik ediyordu.

Yüksek mahkeme 2016 yılında kuralı durdurmuş olsa da daha ucuz doğal gaz ve yenilenebilir enerji ile fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yönelik yerel politikaların da etkisiyle ABD’deki karbon kirliliği Temiz Güç Planı’nın teşvik ettiğinden üç kat fazla oranda bir düşüş sağladı.

47. İklim değişikliğinin bir sonucu olarak harcanan para miktarını ve kaybedilen hayatları hesaplamaya yönelik oluşturulan ve Obama döneminde uygulanan “karbonun sosyal maliyetine yönelik hesaplamaları” askıya aldı.

48. Kömür madenciliği şirketlerinin atıklarını nehirlere dökmesini önlemeyi sağlayan bir yönetmeliği kaldırıldı.

49. Federal kurumlara enerji üretimini engelleyen kuralları gözden geçirmeleri için emir verdi.

50. Kamu arazileri üzerindeki ekolojik baskıları daha iyi hesaplamak ve çözmek için ABD Arazi Yönetimi Bürosu tarafından uygulanan prosedürlerin güncellenmesine yönelik bir bir kuralı yürürlükten kaldırdı.

51. Çöplüklerdeki metan emisyonlarını azaltmak için getirilen düzenlemeleri geciktirdi.

52. Petrol ve gaz operasyonlarından kaynaklanan metan kirliliğine yönelik düzenlemeleri değiştirdi.

53. Diğer kaynakların daha ekonomik olacağı pazarlarda kömüre ve nükleer üretime dayalı kaynakları finanse etmeyi önerdi.

54. EPA Su Kalitesi Standartları’nı sağlamak ve Atlas Okyanusu’nda bulunan Chesapeake Körfezi’ni temizlemek için oluşturulan finansmanın kesilmesini önerdi.

55. ABD’deki eyaletlerin komşu eyaletlerinde ne kadar hava kirliliğine sebep olabileceğini görebilmeleri için getirilen düzenlemeleri gevşetmeyi önerdi.

56. ABD’nin New England kıyılarındaki Georges Bank bölgesinde bulunan Kuzeydoğu Kanyonlarını ve Seamounts Deniz Ulusal Anıtı’nı ticari balıkçılığa açtı.

57. Sera gazından bile tehlikeli olduğu belirtilen hidroflorokarbonu sınırlayan düzenlemeleri iptal etti.

58. Göçmen kuşların avlanması, kaçırılması ve öldürülmesi konusundaki önlemleri zayıflattı.

59. Federal hükümete ait topraklarda ve kabile topraklarında içme suyunu koruyan yönetmelikleri geri çekti.

60. Ulusal Yaban Hayatı Sığınağı’nda pestisit kullanımı düzenlemelerini zayıflattı.

61. Açık deniz sondaj operasyonları için hava kirliliği standartlarını sıkılaştıran bir yönetmeliği durdurdu.

62. Okyanusun henüz işlem yapılmak için uygun olmayan yeni alanlarındaki vahşi yaşama zarar verebilecek bir yöntem olarak bilinen “açık sismik hava tabancası incelemelerini” deniz, petrol ve gaz araştırmaları için onayladı.

63. Petrol veya gazın suya salınmasıyla sonuçlanabilecek sistem arızalarını önlemek için tasarlanmış açık deniz ve sondaj düzenlemelerini zayıflattı.

64. Büyük projeler için çevresel incelemeleri zayıflattı ve projeleri incelemeden muaf tuttu.

65. Şirketlerin sert kaya mineralleri keşfi için nerede madencilik yapabileceğini düzenleyen yeni kurallar getirdi.

66. Çiftçileri hayvan atıklarından kaynaklanan emisyonları bildirme mecburiyetinden muaf tuttu.

67. Halkın kamu arazilerinden toplanılan minerallerden adil bir gelir elde etmesini sağlamayı amaçlayan bir düzenlemeyi iptal etti.

68. Parklarda plastik su şişesi satışında caydırıcı olan bir milli park politikasını durdurdu.

69. Tarım işçilerini pestisitten koruyan düzenlemeleri zayıflatmayı önerdi.

70. Kamu arazilerindeki otlatma kısıtlamalarının zayıflatılmasını önerdi.

71. Zehirli bir pestisit türü olan ve aynı zamanda böcek ilacı olarak da bilinen klorpirifosu yasaklamayı reddetti.

72. Halkı, ABD İçişleri Bakanlığı’nın hangi kural ve düzenlemeleri geri çekmesi gerektiği konusunda görüşlerini paylaşmaya davet etti.

73. Yeraltı madenciliğindeki temizliğin mali sorumluluğunu vergi mükelleflerinden endüstriyel firmalara kaydırmaya yönelik politikalardan vazgeçti.

74. Sınır ötesi altyapı çalışmaları için gereken izinler üzerindeki yetkiyi ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan kendisine devretti. Böylelikle bu tür kararlarda çevre ve yargı denetimini uzaklaştırmayı hedefledi.

75. Metanın havalandırılmasını ve alevlenmesini sınırlamak için, federal topraklarda petrol ve gaz operasyonlarını zorunlu kılarak israfı önlemeyi amaçlayan bir düzenlemeyi kaldırdı.