NATO ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı NATO Zirvesi sona erdi. Belçika’nın başkenti Brüksel’deki NATO Karargâhı’nda bir araya gelen liderler, NATO’nun 2030 Stratejik Konsepti’ni kabul ettiklerini duyurdu. Zirvenin ardından konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg “Türkiye için güvenlik tedbirlerine katkılarımızı artırdık. Bunun tam olarak uygulanmasına bağlılığımız sürmektedir” dedi. Stoltenberg, Türkiye’nin, NATO güçlerinin Afganistan’dan askerlerini çekmesinin ardından Kabil Havaalanı’nın güvenliğini sağlama ve işletme teklifine ilişkin de “Müttefiklerimiz ile bu konuda çalışmaya devam edeceğiz” diyerek, Türkiye’nin teklifi ile ilgili henüz bir karar alınmadığını söyledi.
NATO üyesi 30 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı NATO Zirvesi, sona erdi. Belçika’nın başkenti Brüksel’deki NATO Karargâhı’nda yapılan zirvede Türkiye’yi AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil etti.
Liderler toplantıda, NATO’nun gelecek 10 yıllık ittifak haritasının belirlenmesi, NATO’nun stratejik konseptinin güncellenmesi, Çin’in küresel yükselişi, son yıllarda Rusya ile gerileyen ilişkiler, Ukrayna, siber saldırılar, terörle mücadele, küresel ısınma ve iklim değişikliği ve NATO’nun Afganistan’daki görevinin sona ermesi gibi konular üzerinde istişarelerde bulundu.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden’ın başkan olarak ilk kez katıldığı zirvede liderler, NATO’nun 2030 Stratejik Konsepti’ni kabul etti.
Bildiride öne çıkanlar
Zirve sonrası basın toplantısı düzenleyen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Tüm yönlerden her türlü tehdide karşı Avrupa-Atlantik bölgesinin kolektif savunması için organize edici çerçeve olarak NATO’yu güçlendireceğiz” dedi.
Bildiride, ittifak üyelerinin NATO’nun ortak bütçelerine daha fazla fon ayırmak konusunda anlaştığı da belirtildi.
Baskın ve otoriter güçlerden sistematik rekabet ve büyüyen güvenlik meydan okumaları ile karşı karşıya olduklarını belirten Stoltenberg, “Başlıca endişelerimiz Rusya, Çin, terörizm, kurallara dayalı uluslararası düzene yönelik tehditler, göç ve siber güvenlik” diye konuştu.
Çin’in zor kullanan politikalara başvurduğunu, silahlı kuvvetlerini gizlice güçlendirdiğini ve ittifakın güvenliği ile ilgili alanlara sistematik bir şekilde meydan okuduğunu belirten Stoltenberg, “Çin, uluslararası sistem içinde sorumlu davranmalı ve taahhütlerine saygı göstermeli” diye ekledi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Rusya’nın artan füze cephaneliğine ölçülü ve dengeli bir şekilde cevap vereceklerini vurgulayan Stoltenberg, sözlerini şöyle sürdürdü: “Rusya uluslararası hukuka ve uluslararası yükümlülükleriyle sorumluluklarına döndüğünü gösterene dek, olağan duruma geri dönüş söz konusu olamaz.”
Stoltenberg ayrıca, ülkelerin iklim krizi konusunda da emisyonları azaltma ve net hedefler koyma taahhüdünde bulunduklarını belirtti.
Türkiye’nin Afganistan’daki rolü ne olacak?
Bildiride Türkiye’ye de yer verilirken “Türkiye için güvenlik tedbirlerine katkılarımızı artırdık. Bunun tam olarak uygulanmasına bağlılığımız sürmektedir” denildi. Bildiride ayrıca, “Suriye’deki Esad yönetimi, füzeleri kendi halkına karşı kullanıyor. Suriye’den Türkiye’yi vurabilecek veya tehdit edebilecek füze atışlarına karşı müteyakkız olmaya devam ediyoruz. Suriye’den balistik füze tehdidini izlemeye ve değerlendirmeye devam ediyoruz” ifadeleri yer aldı.
Genel Sekreter Stoltenberg, NATO liderlerinin, ittifakın Afganistan’daki askeri misyonunun sona ermesinin ardından Kabil Havalimanı için fon sağlamayı kabul ettiklerini de açıkladı. NATO’nun Afganistan’dan çekilmesi ile Türkiye’nin Kabil Havalimanı’nı koruması ve işletmesi teklifine ilişkin sorulan soruya ise Stoltenberg, “Müttefiklerimiz ile bu konuda çalışmaya devam edeceğiz” diye yanıt verdi ve Türkiye’nin teklifi ile ilgili henüz bir karar alınmadığını söyledi.
Biden ile ilk temas
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan toplantı başlamadan önce ABD Başkanı Joe Biden ile selamlaştı ve kısa bir süre sohbet etti. İkilinin görüşmesi ise TSİ 19.00’da başladı ve 48 dakika sürdü.
NATO liderlerinden aile fotoğrafı
Tüm liderler tek tek karşılandıktan sonra sosyal mesafe kuralına uyularak “aile fotoğrafı” çektirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Karargâhı’nın avlusunda çekilen fotoğrafta ABD Başkanı Biden ile İngiltere Başbakanı Johnson arasında yer aldı.
Aile fotoğrafının çekilmesinin ardından, avludaki dijital kulede NATO’ya ilişkin bir video gösterimi yapıldı. Liderler daha sonra NATO Zirvesi’nin yapılacağı ana odaya geçti.
Biden: “NATO, ABD’nin çıkarları açısından hayati önem taşıyor”
20 Ocak’ta göreve başladıktan sonra ilk kez ülkesinin müttefikleri ile bir araya gelen ABD Başkanı Joe Biden, “her zaman müttefiklerinin yanında olacakları” vurgusu yaptı.
Biden toplantı öncesi yaptığı açıklamada, NATO’nun ABD çıkarları açısından “hayati önemde” olduğunu söyledi ve NATO’nun 5. maddesini “kutsal bir görev” olarak adlandırdı.
Stoltenberg: “Yükselen Çin’e ortak bir yanıt vermeliyiz”
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Biden ile çalışmayı beklediklerini söyledi. Toplantıdaki en önemli gündem maddelerinin Çin’in yükselişi olacağını belirten Stoltenberg, “Çin ile yeni bir Soğuk Savaş’a girmiyoruz ve Çin bizim hasmımız, düşmanımız değil. Yükselen Çin’e ortak yanıt vermeliyiz” dedi.
Zirvenin bir diğer önemli gündem maddesinin de Rusya olacağını vurgulayan Stoltenberg, Moskova’nın saldırgan tutumunun devam etmesi nedeniyle Rusya ile ilişkilerin Soğuk Savaş sonrası en düşük düzeyde olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan zirve öncesi temaslar
NATO Zirvesi için Brüksel’de bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar sabah saatlerinde NATO Karargâhı’na ulaştı. Erdoğan ve diğer liderler NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg tarafından karşılandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 30 NATO müttefiki ülke liderinin katılacağı zirve öncesinde sırasıyla Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile görüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un NATO Karargâhı’ndaki görüşmesi basına kapalı olarak yapıldı ve 52 dakika sürdü.
Görüşme sonrası Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, iki liderin son yıllarda iki ülke arasında yaşanan birçok konunun açıklığa kavuşması için bir araya geldikleri ve görüşmenin beklenenden daha uzun sürdüğü bildirildi.
Açıklamada her iki liderin de Suriye ve Libya’da ilerleme kaydetme konusunda istekli olduklarının altı çizildi. Görüşmede Macron’un NATO içindeki ilkeler ve kurallar konusunda müttefikler arasında stratejik meselelerin açıklığa kavuşturulması gerektiği yönündeki isteklerinin de dile getirildiği belirtildi.
Macron: “Hakaretler konusunda özür gelmedi”
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, NATO Zirvesi bağlamında düzenlediği basın toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptıkları görüşme hakkında konuştu. Görüşmenin dostane bir şekilde geçtiği söyleyen Macron, “Görüşme sakin bir ortamda yapıldı. Karşılıklı hakaret edilmedi. Tutumumuzu açıkladım, herhangi bir dine düşmanlık yapmadığımızı ve milyonlarca Müslüman yurttaşımız olduğunu belirttim” dedi.
“Daha önceki hakaretler konunda özür gelmedi” diyen Macron, görüşmede Libya’nın da ele alındığını söyledi. Erdoğan’ın paralı askerlerin hızlı bir şekilde çekilmesini söylediğini belirten Macron, iki ülkenin bu konuda birlikte çalışacağını vurguladı.
Macron ile görüşmesinden sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldi. İki liderin basına kapalı yapılan görüşmesi yaklaşık 25 dakika sürdü.
Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, AKP Sözcüsü Ömer Çelik ile NATO Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Başkanı Osman Aşkın Bak da yer aldı.
Görüşmeye dair İngiltere Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, İngiltere ve Türkiye arasındaki ilişkinin birçok alanda derinleştirilmesi konusunda mutabık kalındığı belirtildi. Koronavirüs salgını ile mücadele ve aşılama çalışmaları hakkında da konuşan iki lider, Türkiye ile İngiltere arasındaki seyahatin yeniden başlaması konusunda da mutabık kaldı.
Erdoğan NATO Zirvesi ana oturumuna katılmadan önce son olarak Almanya Başbakanı Angela Merkel ile bir araya geldi. Basına kapalı yapılan ve yarım saat süren görüşmede Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da eşlik etti.
Görüşmenin içeriğine yönelik açıklama yapan Almanya hükümeti sözcüsü Steffen Seibert, Erdoğan ve Merkel’in 24-25 Haziran tarihlerinde yapılacak Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi öncesinde Türkiye-AB ilişkileri ile Kıbrıs sorunun çözümüne ilişkin Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğündeki çabaları değerlendirdiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Zirvesi’nden sonra Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile görüştü.
