AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 47. yıldönümü vesilesiyle bulunduğu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC), Kapalı Maraş’ta hayatın yeniden başlayacağını duyurması, başta Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) olmak üzere Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere tarafından tepkiyle karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar dün (20 Temmuz) Kapalı Maraş’ın yüzde 3,5’ine tekabül eden askeri bölge statüsünün kaldırılacağını söylemişti.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Kıbrıs Barış Harekatı’nın 47. yıldönümü vesilesiyle yaptığı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ziyareti dün (20 Temmuz) sona erdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretinin ilk gününde (19 Temmuz) KKTC Cumhuriyet Meclisi’nin olağanüstü oturumunda milletvekillerine seslenmiş ve söz verdiği müjdesini açıklamıştı.
Dün (20 Temmuz) ise Dr. Fazıl Küçük Bulvarı’nda düzenlenen törende konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Maraş’ta hayatın yeniden başlayacağını duyurması ve mülkiyet haklarına riayet edilerek, bölgenin yüzde 3,5’ine tekabül eden askeri bölge statüsünün kaldırılacağını açıklaması birçok Batılı ülke tarafından tepkiyle karşılandı.
Kıbrıslı Rumlar’ın propagandalarına rağmen Tatar ve KKTC hükümetini, Maraş konusunda ortaya koydukları duruş için tebrik eden Erdoğan, “Maraş’ta hayat yeniden başlayacaktır. Mülkiyet haklarına riayet edilerek yürütülen bu çalışmalar ışığında artık Maraş’ta herkesin yararına olacak yeni bir dönemin kapıları açılacaktır. Açılımın öncelikle Kapalı Maraş’ın yüzde üç buçuğuna tekabül eden pilot bölgede başlayacak olması Kıbrıs Türk makamlarının bu konuya ne kadar hassas yaklaştığını ortaya koyuyor” diye konuşmuştu.
Anastasiadis: “Kabul edilemez ve yasadışı”
Erdoğan ve Tatar’ın Kapalı Maraş ile ilgili açıklamalarının ardından GKRY Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis, Türkiye’nin amacının bölgenin statüsünü değiştirmek olduğunu öne sürdü.
Türkiye’nin bu hamlesini “kabul edilemez ve yasadışı” olarak tanımlayan Anastasiadis, “Erdoğan’a şu güçlü mesajı göndermek istiyorum. Atacağı adımlar ve talepleri kabul edilemez” dedi. Erdoğan ve Tatar’ın açıklamalarının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarına aykırı olduğunu belirten Anastasiadis, bölgenin kontrolünün BM’ye bırakılmasını istedi.
GKRY Ulusal Konseyi’nin de bugün saat 11.00’de olağanüstü toplanması ve Kapalı Maraş konusunu ele alması bekleniyor.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias da “Türk tarafının Maraş’ın bir kısmının açılması ile ilgili yaptığı açıklamaları kınıyoruz” diye konuştu.
AB: “Kabul edilemez”
AB Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Türkiye’nin Maraş açılımı planına yönelik duyduğu endişeyi dile getirdi ve planı “kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Borrell’in ofisinden yapılan açıklamada, “AB, uluslararası hukuku ihlal eden tek taraflı eylemlerden, adada gerilimi artırabilecek ve Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümüne ilişkin müzakereleri tehlikeye atabilecek provokasyonlardan kaçınma gereğinin bir kez daha altını çiziyor” denildi.
Borrell sosyal medya hesabından, “BM Güvenlik Konseyi kararlarına tam olarak saygı gösterilmesi gerekiyor” paylaşımında bulundu.
Türk Dışişleri’nden tepki: “Borrell’in açıklamaları AB’nin Kıbrıs konusunda gerçeklerden ne kadar kopuk olduğunun kanıtı”
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç, AB’nin eleştirilerine yönelik verdiği cevapta AB’nin Kıbrıs konusunda gerçeklerden kopuk olduğunu belirtti ve birliği, adadaki gerçekleri görüp Kıbrıs Türkleri’nin haklarını yok sayma politikasını sonlandırmaya davet etti.
Bakanlık sözcüsü Bilgiç’in açıklamaları şöyle:
“AB Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in, Sayın Cumhurbaşkanımızın KKTC ziyaretinden sonra yaptığı açıklama, AB’nin Kıbrıs konusunda gerçeklerden ne kadar kopuk olduğunun yeni bir kanıtıdır.
Sırf AB dayanışması adına yapılan ve bizim için yok hükmündeki bu açıklama, AB içinde veto hakkını kötüye kullanan GKRY ve Yunanistan’ın sözcülüğünü ve avukatlığını yapmaktan öteye geçmemektedir. AB’nin bu tutumuyla Kıbrıs meselesinin çözümünde hiçbir olumlu rol oynaması mümkün değildir.
KKTC makamlarının Maraş konusunda aldığı kararlara desteğimiz tamdır. Bu kararlar Maraş’ta mülk sahiplerinin de haklarını korumaya yöneliktir.
Sayın Cumhurbaşkanımızın da belirttiği gibi, bu kararlar yeni mağduriyetler yaratmayacak, eski mağduriyetleri bertaraf edecektir.
Bu vesileyle AB’yi bir kez daha Ada’daki gerçekleri görmeye, ayrıca Kıbrıs Türklerini ve müktesep haklarını yok sayma politikasını sonlandırmaya davet ediyoruz.”
ABD: “Provokatif ve kabul edilemez”
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Erdoğan ve Tatar’ın Maraş’ın bazı bölümlerinin Kıbrıslı Türkler’in kontrolüne geçmesine yönelik yaptığı açıklamayı kınadı.
Bu girişimin, Maraş’ın BM tarafından idare edilmesi hususunda kesin çağrıda bulunan 550 ve 789 sayılı BMGK kararıyla bağdaşmadığı belirten Blinken, açıklamasında “Kıbrıslı Türkler’in, Türkiye’nin desteğiyle Maraş sahil şeridinin açılmasını duyurduğu ve bu kararı uygulamaya yönelik adımlar atmaya başladığı Ekim 2020’den bu yana Kıbrıslı Türkler ve Türkiye, uluslararası toplumun ve BMGK’nin Maraş’la ilgili olarak attıkları tek taraflı adımlardan vazgeçmeye yönelik çağrılarını görmezden gelmiştir. ABD, Kıbrıslı Türkler’in Türkiye’nin desteğiyle Maraş’taki girişimlerini provokatif ve kabul edilemez olarak görmekte ve uzlaşmaya yönelik görüşmelerde yapıcı olarak yer almak için geçmişte bulunduğu taahhütlerle bağdaşmaz olarak değerlendirmektedir. Kıbrıslı Türkler’i ve Türkiye’yi, bugün açıklanan kararlarından ve Ekim 2020’den bu yana atılan adımlardan geri dönmeye ısrarla davet ediyoruz” dedi.
İngiltere: “Derin endişe duyuyoruz”
İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Maraş’ın kısmen açılmasına ilişkin açıklamalarının BMGK kararlarına aykırı olduğunu belirtti.
Alınan bu karardan ötürü derin endişe duyduklarını belirten Raab, “Bu durum, BMGK kararlarına aykırıdır ve Kıbrıs’taki çözüm sürecini baltalama riski taşımaktadır” dedi.
Derleyen: Senem Görür
