AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dünkü (20 Aralık) kabine toplantısının ardından açıklamalarda bulunarak yeni bir ekonomik model duyurdu.
Türk Lirası (TL) mevduatları için yeni bir düzenlemeye gidildiğini söyleyen Erdoğan, TL mevduat hesaplarının getirisinin döviz getirisi altında kalması durumunda aradaki farkın yurttaşlara ödeneceğini belirtti.
Erdoğan’ın ekonomiye ilişkin 10 maddelik tedbirleri duyurmasının ardından dolar ve euro kuru düşmeye başladı. Dün 18 liraya kadar yükselen dolar sert düşüşle 12 liranın altına, 20 lira seviyesini aşan euro da 13,50’nin altına düştü.
Bir süredir devam eden “Erdoğan konuştukça dolar yükseliyor” eleştirilerinin bu kez aksi yaşanınca AKP çevreleri, TL’nin değer kazanmasını “sevinçle karşıladı”.
Bakan Nebati: “Kararlı bir şekilde devam ediyoruz“
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati sosyal medya hesabından paylaşımda bulunarak, yeni modeli “muhteşem ekonomik manifesto” olarak niteleyerek şöyle yazdı:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı muhteşem ekonomik manifesto ile dün olduğundan çok daha kararlı bir şekilde yolumuza devam ediyoruz. Kimsenin şüphesi olmasın. Yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı Türkiye Ekonomi Modeli ile kazanan taraf Türkiye ekonomisi olacaktır.”
“1 milyar dolar bozduruldu”
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, katıldığı Habertürk yayınında Erdoğan’ın açıklamasının ardından 1 milyar dolar bozdurulduğunu söyledi. Çakar, “Buradaki maliyetin kamu bankaları ve ilgili bankalar tarafından karşılanması söz konusu değil. Bu maliyet Hazine tarafından karşılanacak” dedi.
Muhalefetten tepki: “Yoksulların vergisiyle kumar oynanmaz”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Erdoğan’ın açıkladığı yeni modele muhalefet partilerinden ise tepki geldi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ekonomi Politikaları ve İşveren Örgütlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Erdoğan’a seslenerek, “Uyardık! Elini tüm düğmelerden çek dedik. Gittin yine yanlış düğmeye bastın. Örtülü faiz artışının ve kur riskinin tüm yükünü Hazine’nin sırtına taşıdın” dedi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan da Twitter’da, “Doların bir gün içinde 6 TL oynaklık yaşadığı bir ülkede kimse yatırım, üretim, istihdam, ihracat yapamaz. Dolar yeniden 18’e yükselse 1 trilyon TL zararı kim ödeyecek? “Bu rakam hazineyi batırır. Yoksulların vergisiyle faiz dolar kumarı oynanmaz” diye yazdı.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ise “Macera aramayı, bilime tercih edenlerin yeni buluşu DÇM! Henüz detayları bilmiyoruz. Bekleyip göreceğiz. Eğer bu işlem tüm TL mevduatlar için yapılırsa ‘örtülü bir faiz artışı’ ile milli paramızı terk etmiş olacağız. Yok kısıtlı yapıldığı ortaya çıkarsa dağ fare doğurmuş olacak” dedi.
Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Genel Başkanı Ali Babacan bugün (21 Aralık), Ankara’da katıldığı Polatlı Ticaret Odası Ekonomik İstişare Toplantısı’nda, “Doların düşmesi vatandaşlarımızı sevindirdiyse de unutmayalım ki dolar kurunun düşmüş bu hali bile, eylül seviyesine göre yüzde 50-60 yüksek” diye konuştu.
“Merkez Bankası ne diye kendi faizini düşürüyor?”
Ekonomistler de tedbirleri eleştirdi. Kadir Has Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erinç Yeldan, “Döviz kuru ile mevduat arasındaki fark devlet tarafından ödenecek ise faiz getirisi piyasa koşullarına göre yükseltilecek demektir. O zaman Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) ne diye kendi faizini düşürüyor?” diye sordu.
Harvard Üniversitesi’nden politik ekonomi profesörü Dani Rodrik, “Enflasyon beklentileri (ve dolayısıyla artan kur) ekonomideki temel makro dengesizliklerden kaynaklanıyorsa bu karar olsa olsa ancak günü kurtarır. Çünkü (daha yavaş da olsa) kur artmaya devam edecek, faizler artmadıkça da kur farkı devlete binecektir” görüşünü dile getirdi.
Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Refet Gürkaynak da “Adına faiz artışı denmeyerek epik faiz artışı yapıldı. Merkez Bankası yüzde 14 ile para vermeye devam edecekse bu da işe yaramaz. Temel iktisat ile kavgaya girip bütün ülkenin kafasını gözünü yardırdılar” yorumunu yaptı.
