Ukrayna’daki kriz devam ediyor. ABD Başkanı Biden dün (10 Şubat), Ukrayna’da yaşayan ABD vatandaşlarına çağrıda bulunarak “Amerikan vatandaşları ülkeden derhal ayrılmalı” dedi. ABD Dışişleri Bakanı Blinken da “Rusya her an işgale başlayabilir” uyarısında bulundu. Ukrayna’daki son gelişmeleri eski diplomat, Medyascope yorumcusu Aydın Sezer’le konuştuk.
Aydın Sezer, Biden’ın ABD vatandaşlarına yaptığı “ülkeden ayrılın” uyarısına ilişkin olarak, “ABD ihtiyatlı yaklaşıyor, yarın bir gün bir olumsuz gelişme olduğu zaman, ‘Neden bu uyarı yapılmadı?’ sorusuna maruz kalmak istemiyor” dedi.
Sezer, Rusya’nın Donbas’a saldırı düzenlenmesini beklemediğini ve krizin diplomatik yollarla çözülebileceğini belirterek, “Sahada diplomasi devam ediyor, Rusya, kanımca önceki açılımlarından ya da pozisyonlarından farklı olarak baskıyı artırıyor. Askeri anlamda hareketliliği artırarak da Batı’dan ve NATO’dan talepleri konusundaki ciddiyetini bu yolla da Batı’ya bir kez daha hatırlatmaya ve göstermeye çaba sarf ediyor. Kaldı ki bu, zaten üst düzey isimler tarafından da söyleniyor. Dolayısıyla burada ben Ukrayna kaynaklı bir çatışmanın Rusya kaynaklı bir saldırı ihtimalinden daha fazla olduğunu düşünüyorum. Ama genel anlamda bu işin sıcak çatışmaya dönmeden kapanacağını da düşünüyorum” diye konuştu.
Ukrayna’da yaşananların Avrupa’daki enerji krizine etkisi hakkında da konuşan Sezer, krizin piyasadaki fiyatları az da olsa artırdığını fakat petrol fiyatlarındaki artışa bakarak doğalgaz fiyatlarındaki artışın açıklanamadığını belirterek, şunları söyledi: “Petrol fiyatlarındaki sınırlı artışa paralel olarak doğalgazdaki fiyat yüksekliğinde bir köpük olduğunu herkes kabul ediyor. İşte, bu noktada Ukrayna’dan geçip Avrupa’ya giden doğalgaz akışı, -ki hâlâ daha devam ediyor- Rusya’nın Ukrayna’yla yaptığı anlaşmadaki kadar olmasa da Rus gazı Avrupa’ya gidiyor. Herkesin, Kuzey Akım 2’nin operasyonel olmasıyla birlikte, Avrupa’daki bu köpüğün giderilebileceği ve fiyatların biraz daha stabil hale gelebileceğine yönelik beklentileri vardı. Ama Ukrayna krizinin beraberinde Kuzey Akım 2 tartışmalarını tekrar gündeme taşıması, bu konuda spekülasyonlar yapılması, Avrupa’ya giden gaz miktarında mevcut sıkıntının bir müddet daha devam edebileceği anlamına geliyor. Yani doğrudan bir etkiden ziyade, ABD yaptırımları çerçevesinde gündeme gelen olası bir senaryodan bahsediliyor. Bu da spekülatif sonuçlar üretiyor.”
Sezer, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un Moskova’ya yaptığı ziyaretin oldukça kritik olduğunu çünkü Fransa’nın Rusya’yla birlikte BM Güvenlik Konseyi’nde söz sahibi olduğunu ve Fransa’nın Donbask krizi sürecini Almanya’yla birlikte yönettiğini vurguladı. Sezer, “Medyadaki bazı analistler gibi Sayın Cumhurbakanı’nın arabuluculuğundan sonra, Macron’un da bu işe soyunduğu şekilde yorumlamamız gerekiyor” dedi. Putin-Macron görüşmesinde gündeme gelen “masa krizi”ne ilişkin olarak ise aynı masada bir hafta önce İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin de oturduğunu hatırlatan Sezer, “Putin’in Macron görüşmesinde, özellikle de basın toplantısında gündeme getirdiği hususlar ve konuşma dili, Kiev’in Minsk Protokolleri’ni uygulamaması konusunda Fransa’nın yeteri kadar üzerine düşeni yapmadığı konusundaki bir mesafeydi” diye konuştu.
