Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

İstanbul’da yakalandığı iddia edilen IŞİD lideri: El-Kureyşi’nin Türkiye’ye ilk gelişi olmayabilir

İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne dayandırılan haberlerde Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) yeni lideri Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi’nin İstanbul’da yakalandığı ileri sürüldü ancak İstanbul Emniyeti’nden resmi açıklama gelmedi. Iraklı güvenlik uzmanları, yaklaşık üç aydır IŞİD’in başındaki Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi’nin aslında Ebubekir el-Bağdadi’nin ağabeyi Cuma el-Badri olduğunu düşünüyor. Cuma el-Badri’nin 2019’da, kardeşi Ebubekir el-Bağdadi’nin kuryeliğini yapmak için İstanbul’a birkaç kez gidip geldiği sanılıyor. İdlib bölgesindeki baskıdan bunalan IŞİD komuta kademesinin Türkiye’ye geçiş çabaları da hesaba katıldığında, Cuma el-Badri’nin yakalanmadan girip çıkabildiği İstanbul’da yakalanması akla yatkın bir ihtimal.

Odatv’de 26 Mayıs tarihinde yayımlanan haberde, İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün IŞİD lideri Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi’nin İstanbul’da yakalandığı aktarılıyordu.

Habere göre, emniyete bağlı istihbarat ve terörle mücadele birimleri tarafından gerçekleştirilen operasyonda yakalanan IŞİD lideri Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi, Emniyet ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından sorguya alınmıştı.

26 Mayıs’ta Bloomberg’de çıkan bir diğer haber, ismini paylaşmayan emniyet yetkililerinin IŞİD’in yeni liderinin İstanbul’da yakalandığını teyit ettiğini aktardı. Ancak 26 Mayıs’tan bu yana, İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden ya da bir başka güvenlik yetkilisinden bu konuda bir açıklama gelmedi.

Farklı kaynaklar IŞİD’in yeni liderinin el-Bağdadi’nin ağabeyi olduğunu söylüyor

IŞİD’in ilk lideri Ebubekir el-Bağdadi 2019’da, ikinci lideri Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi ise 2022’de İdlib’de kaldıkları evlere düzenlenen Amerika Birleşik Devletleri (ABD) operasyonlarında öldü.

Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi’nin ölümünün üstünden çok süre geçmeden, IŞİD örgütün yeni liderinin Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi olduğunu duyurdu.

Reuters’in farklı güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, IŞİD’in başına geçtiği ilan edilen, Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi künyesini kullanan kişi, aslında Ebubekir el-Bağdadi’nin ağabeyiydi.

İki Iraklı güvenlik uzmanı ve Batılı bir kaynak, IŞİD’in yeni liderinin kimliğini Cuma Avad el-Badri olarak teşhis etti. Uzmanlara göre, 2003’ten beri Irak el-Kaidesi’yle hareket eden el-Badri, o dönemden bu yana el-Bağdadi’nin yakın çevresinde bulunmuş ve ona İslam hukuku konusunda danışmanlık yapmıştı. Uzmanlar, el-Badri’nin aynı zamanda IŞİD’in Bakanlar Kurulu sayılabilecek Şura yapılanmasının da uzun süredir liderliğini yaptığını aktarıyordu.

Yakalanan kişinin IŞİD lideri olduğu nasıl kesinleştirilecek?

İstanbul’da yakalanan kişi gerçekten Ebubekir el-Bağdadi’nin kardeşi Cuma el-Badri’yse, Türkiye’nin bu akrabalığı ispatlayabilecek verisi mevcut. Zira Kasım 2019’da Ebubekir el-Bağdadi’nin ablası ve ablasının ailesi Azez’de yakalanmış ve sorgulanmıştı. Yani İstanbul’da yakalanan kişi ile IŞİD’in ilk lideri Ebubekir el-Bağdadi arasında akrabalık bağı bulunup bulunmadığı, Türkiye’nin elindeki verilerle gerçekleştirilecek DNA testleriyle anlaşılabilir.

Ancak yakalanan kişinin el-Bağdadi’nin kardeşi Cuma el-Badri olduğu kesinleşse bile, el-Badri’nin konumunun, yani gerçekten IŞİD lideri olup olmadığının teyit edilmesi için yabancı ajanslarla iş birliği yapılması gerekebilir.

ABD kaynakları Türkiye’yle bu konuda bir iş birliği yapıldığına ilişkin henüz bir duyuru yapmadı.

Pentagon Basın Sözcüsü John F. Kirby, 26 Mayıs 2022 gerçekleştirdiği basın toplantısında IŞİD liderinin Türkiye’de yakalandığı iddiası hakkında kendisine yöneltilen bir soruya, “el-Kureyşi’nin yakalandığına ilişkin basında gördüğümüz haberleri henüz doğrulayamam. Tahmin edersiniz ki biz de bütün gün bu konuyla ilgilendik. Ama henüz bu haberi teyit edebilecek bir konumda değiliz” yanıtını verdi.

Iraklı istihbaratçılar Cuma el-Badri’nin İstanbul’a gidip geldiğini öne sürmüştü

Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi künyesini kullanan yeni IŞİD lideri, Reuters’ın ileri sürdüğü gibi Ebubekir el-Bağdadi’nin ağabeyiyse, el-Bağdadi ailesinin Türkiye bağlantıları da önem kazanıyor.

Kasım 2019’da Ebubekir el-Bağdadi’nin ablası, kendi ailesiyle birlikte Azez’de yakalanmış ve sorgulanmıştı.

Ama daha önemli bir iddia, el-Bağdadi’nin ağabeyinin kuryelik yapmak için defalarca İstanbul’a girip çıktığı konusunda, the National’dan gelmişti.

Iraklı kaynaklar, Cuma isimli ağabeyinin el-Bağdadi’nin aynı zamanda en güvendiği kişi olduğunu ve el-Bağdadi’nin mesajlarını iletmek için 2019’da İstanbul’a gidip geldiğini aktarıyor. El-Bağdadi’nin yakın çevresini takip altına alan Iraklı istihbaratçılar, el-Bağdadi’nin ağabeyi Cuma’nın birkaç defa İstanbul’a gidip geldiğini fark etti ve burada temasa geçtiği bir kaynakla bilgi alışverişi yaptığından şüphelenmeye başladı. Iraklı istihbaratçılar, el-Bağdadi’nin kuryeler aracılığıyla IŞİD’in dünyanın farklı yerlerindeki yapılanmalarından bilgi aldığını ve talimatlarını fiziksel kuryeler yoluyla ileterek bulunduğu yerin ifşa olmasını önlemeye çalıştığını düşündü.

İki farklı iddianın altında imzası bulunan farklı Iraklı kaynakların edindiği bilgiler doğruysa, yani IŞİD’in yeni lideri ileri sürüldüğü gibi Cuma el-Badri’yse ve Cuma el-Badri iddia edildiği gibi, kardeşi el-Bağdadi’nin kuryeliğini yapmak üzere, yakalanmadan defalarca İstanbul’a gidip gelmişse, Cuma el-Badri’nin aşina olduğu İstanbul’da yakalanması sürpriz olmayabilir.

IŞİD komutasının Türkiye’ye geçiş arayışı yeni değil

IŞİD’in ilk lideri Ebubekir el-Bağdadi 26 Ekim 2019’da, İdlib’in Berişa Köyü’ndeki bir evde bulunduğu sırada, ABD kuvvetlerinin düzenlediği operasyonda öldü. el-Bağdadi, ABD kuvvetleri tarafından yakalanmamak için üzerindeki el yapımı patlayıcıları (EYP) patlattı.

El-Bağdadi’nin ölümü sonrasında IŞİD’in başına geçen Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi, yine ABD kuvvetlerinin Türkiye-Suriye sınırındaki Atme’de 3 Şubat 2022 tarihinde gerçekleştirdiği bir baskında öldü. El-Bağdadi gibi, Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi de ABD kuvvetlerine canlı yakalanmamak için üzerindeki EYP’yi patlattı.

El-Bağdadi’nin yakalandığı nokta Türkiye’ye beş kilometre, el-Kureyşi’nin yakalandığı ev ise Türkiye’ye yaklaşık iki kilometre uzaktaydı. el-Bağdadi ile el-Kureyşi’nin yakalandığı noktalar arasında 16 buçuk kilometre mesafe bulunuyordu.

23 Mart 2019’da Deyrizor’daki Bağuz kasabasını kaybeden IŞİD, bu tarihten itibaren, toprak üzerinde hakimiyeti bulunmayan bir yeraltı-direniş örgütüne dönüştü. O dönemden sonra birçok IŞİD kurmayı, yönetiminde Heyet Tahrir el-Şam’ın söz sahibi olduğu İdlib’de saklanmayı tercih etti.

Yakalanıp sorgulanan IŞİD mensuplarının aktardıkları, İdlib üzerinden Türkiye’ye geçme planlarının IŞİD yöneticileri arasında yaygın olduğunu gösteriyor.

Kasım Güler ve diğer IŞİD yöneticileri Türkiye’ye girmeyi denemişti

Mart 2021’de MİT tarafından Suriye’de yakalanan ve ifadeleri 10 Ekim 2015 Ankara saldırısı dava dosyasına eklenen Kasım Güler, IŞİD’in kurduğu Türkiye Vilayeti (IŞİD’in Türkiye içindeki faaliyetlerin koordinasyonundan sorumlu kıldığı birim) yapılanmasının lider kadrosu içindeydi. Güler, kısa bir süre IŞİD’in Türkiye Valisi olarak da görev yapmış, sonrasında görevi Şahap Variş’e devretmişti.

Kasım Güler’in ifadeleri, 2019’dan itibaren IŞİD’in Türkiye Vilayeti yapılanmasına mensup kişilerin, İdlib’de güvenli bir ortam oluşturamadığını ve Türkiye’ye geçmeyi denediğini gösteriyor.

Güler önce Gaziantep’te tanıdığı kişilerle temas kurup, “Allah yolunda çarpışacak eskilerden kim var?” diye sorarak, Türkiye Vilayeti’nin yönetimini, Türkiye’de bulunan IŞİD mensuplarına devretmeye çalıştı. Güler Gaziantep’ten güvenilir biri arayışına girmesini şöyle açıklıyor:

“Asıl amaç (O dönemde Türkiye Vilayetinin başında olan) Şahap Variş ve yardımcılarının Türkiye’ye geçememeleri halinde, Türkiye Vilayeti Valiliği görevini belirlenecek eskilerden, sağlam birine devrederek Türkiye Vilayet yönetimini Türkiye sınırları içerisine taşımaktı.”

Yani IŞİD’in Türkiye Vilayeti yöneticileri Deyrizor’un kaybedilmesinden sonra sığındıkları İdlib’deki belirsizliklerden ötürü Türkiye’ye giriş yapmaya çalışıyor, Türkiye’ye geçmeyi başaramamaları halinde tedbiren Türkiye’den bir emanetçi arıyordu.

Hem Ebubekir el-Bağdadi’nin hem de Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi’nin İdlib’deki operasyonlarda öldürülmesi, IŞİD’in Türkiye Vilayeti yöneticilerinin Türkiye’de yeniden üslenme arayışının nedenlerini açıklıyor.

IŞİD’in Türkiye Vilayeti yöneticileri gibi, IŞİD üst komutası da İdlib’de ya da Irak ve Suriye’deki diğer bölgelerde risklerin çok yüksek olduğunu öngörmüş olabilir. Ancak IŞİD’in son lideri Ebu Hasan el-Haşimi el-Kureyşi’nin, bir önceki IŞİD lideri Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi’nin ölümünden önce Türkiye’ye giriş yapmış olması da mümkün.

Türkiye Emiri olayı unutulmamalı ama el-Badri’nin İstanbul’da bulunması akla yatkın

Türkiye’de güvenlik birimleri IŞİD’le mücadele sırasında zaman zaman yanlış anonslar yaptı.

Bunlardan en akılda kalanı, Adana’da IŞİD’le dirsek teması bulunan ve bir süre IŞİD Türkiye Vilayeti yapılanmasının güdümünde çalışan Mahmut Özden’in Eylül 2020’de gözaltına alınması sonrasında, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “IŞİD’in sözde Türkiye Emiri önemli planlarla yakalandı ve tutuklandı” açıklamasıydı.

Ancak Bakan Soylu’nun IŞİD’in sözde Türkiye Emiri diye tarif ettiği Mahmut Özden, IŞİD’in Türkiye Vilayeti yönetiminde görev yapmış Kasım Güler’e göre, Adana ve çevresindeki IŞİD sempatizanlarıyla ilişki geliştirmek için başvurulan bir kişiydi.

Kasım Güler, Mahmut Özden’in Adana’da IŞİD’e çalıştığını açıkça söylemesi sebebiyle Adana İl Sorumluluğu görevinden alındığını da ekliyor. İhlas Haber Ajansı (İHA) tarafından 18 Temmuz 2019’da yayımlanan bir haberde, Adana’da IŞİD Adana Emiri olduğunu söyleyen Mahmut Ö. isimli bir kişinin, esnaftan haraç aldığı da aktarılıyordu.

Ancak güvenlik uzmanlarının IŞİD’in yeni lideri olarak teşhis ettiği Cuma Avad el-Badri’nin daha önce İstanbul’a gidip gelmiş olması, İdlib bölgesinde saklanan IŞİD üst komutasına yönelen baskıyla birlikte değerlendirildiğinde, İstanbul Emniyet Müdürlüğü kaynaklı haberlerin ciddiye alınması gerekiyor.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.