Festival yasakları Türkiye’nin gündeminde. Muhafazakâr grupların hedef göstermesinin ardından valilikler ve kaymakamlıklar festivalleri art arda iptal ediyor. Peki aylarca üzerinde uğraşılan festivalleri iptal ettirmek için ne yapılıyor, festival iptal ettirmek nasıl bu kadar kolay? Sahra Atila araştırdı.
Konser ve festival yasaklarıyla ilgili tartışma sürüyor. Yaza girilmesiyle birlikte bazı sanatçıların konserleri ve festivaller valiliklerce art arda yasaklandı. Özellikle 2005’ten bu yana yapılan Zeytinli Rock Festivali’nin Burhaniye Kaymakamlığınca iptal edilmesi kamuoyunda tepki topladı ve festivalde yer alan sanatçılar bunu “hayat tarzına müdahale” olarak değerlendirdi.
Festivallerin yasaklanmasına ilişkin şikayetleri ilgili kaymakamlıklar, valilikler ya da Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) alıyor. Aylarca hazırlıkları süren bir festivalle ilgili iptal işlemi bu yerleri aramak ya da CİMER’e şikâyette bulunmakla başlıyor. Bu şikâyet, bir dilekçeyle hatta bir telefon aramasıyla bile mümkün. Yani valiliği, kaymakamlığı ya da CİMER’i arayıp gerekçe gösterdiğiniz takdirde bu şikâyet geçerli sayılabiliyor. Şikâyet dikkate alındığı zaman da işlem başlıyor. Artık kararı vermek ilgili birimin inisiyatifine yani “idari işleme” kalıyor.
Festival ya da etkinliğin yasaklanması halinde festival organizatörlerinin en sık başvurduğu yol, idare mahkemelerinde “idari işlemin iptali” davaları açmak oluyor. Bu tür davalar hem yasak kararının kaldırılması hem de organizatörlerin maddi kayıplarının tazmini taleplerini içeriyor. Ancak yargılamanın uzun sürmesi bu yolun işlevsel olmasını engelliyor. Kısacası yasak kararı konan bir festivali, mahkeme kararıyla, anlık olarak “kurtarmak” uygulamada neredeyse imkânsız.
“Yarın valiliğin numarasını arayıp iptalini isteyin”
Festivallerin bu kadar kolay iptal edildiğini sosyal medya üzerinden atılan tweetler de gösteriyor. “Müdafaa-i İslam Hareketi” isimli oluşum, iptal kararlarının kendi girişimleri sayesinde olduğunu iddia ediyor ve hatta bununla övünüyor:
Müdafaa-i İslam Hareketi’nin sözcüsü Erdem Özveren, Twitter hesabından Milyon Fest’in iptal ettirdikleri 14’üncü festival olduğunu iddia ederek, yeni hedeflerinin Malatya’da düzenlenecek Fanta Gençlik Festivali olduğunu yazdı.
Hangi festivaller iptal oldu?
2005 yılından beri düzenlenen Zeytinli Rock Festivali, Burhaniye Kaymakamlığı tarafından yasaklandı. Kaymakamlık, festivalin şikâyetler üzerine iptal edildiğini açıkladı. Yayımlanan yasak kararında, “Vatandaşlarımız tarafından yapılan yoğun şikâyet ve yakınmalar göz önüne alınarak, kamu güvenliği ve sağlığı, toplumun huzuru, çevrenin korunması amacıyla uygun görülmemiştir” denildi. Şikâyetlerden biri de İlim Yayma Cemiyeti’nden geldi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Organizasyon firması Milyon Yapım ise Balıkesir İdare Mahkemesi’ne başvurdu, kaymakamlığın savunma için ek süre talebinin kabul edilmesiyle festival tarihi geçmiş oldu. Festival 22-25 Eylül’e ertelenirken şirket, isteyen katılımcıların biletlerini iade edebileceğini duyurdu:
“Burhaniye Kaymakamlığı’nın kararına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi’ne yürütmeyi durdurma kararı alınması için başvuruda bulunduk. Balıkesir 2. İdare Mahkemesi 15 Ağustos Pazartesi sabahı Kaymakamlık makamından savunma istemiş ve iki gün içerisinde ara kararı açıklayacağını tebliğ etmişti. Mahkeme, bugün mesai saatlerinin sonuna doğru aldığı kararda, Kaymakamlık makamının savunma ve delillerini sunmak için ek süre talep etmesi üzerine oybirliğiyle cevap süresinin beş gün daha uzatıldığını belirtti. Bu sebeple Zeytinli Rock Festivali’nin 17-21 Ağustos tarihleri arasında yapılması ihtimali kalmamıştır. Zeytinli Rock Festivali, bu sene 22-25 Eylül tarihleri arasında yapılacaktır. Festivalin detayları İdare Mahkemesi’nin vereceği karardan sonra açıklanacaktır. Her zaman olduğu gibi hukukun üstünlüğüne inanıyor ve mahkeme kararını bekliyoruz. Bu belirsizliğin sonlanmasını beklemek istemeyen festival katılımcıları, biletlerini satın aldıkları kanallardan iade edebilirler. Sürecin tamamlanmasını bekleyenlere de çok yakında güzel haberler vermeyi umut ediyoruz.”
Milyon Yapım, Zeytinli Rock Festivali için mahkemenin kararını beklerken Milyon Fest Fethiye’nin iptal edildiğini öğrendi. Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, belediyenin destekleriyle 1-4 Eylül’de düzenlenecek olan Milyon Fest Fethiye’nin Muğla Valiliği tarafından iptal edildiğini duyurdu. Muğla Valiliği ise yasaklama kararının Fethiye Kaymakamlığı tarafından alındığını açıkladı.
Kaymakamlığın ilgili birimlere yolladığı yazıda, İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’nün festivalin yapılacağı bölgedeki ekolojik dengeye olumsuz etki edeceği yönündeki görüşünü ve bu yöndeki şikayetleri gerekçe gösterdi. Milyon Yapım da bu kararın ardından çeşitli alternatifler üzerinde çalıştıklarını duyurdu.
Eskişehir Valiliği’nin 15 gün süreyle açık alanlardaki etkinlikleri yasaklaması nedeniyle 12-15 Mayıs’ta yapılması planlanan Anadolu Fest, ilk başta 9-12 Haziran’a ertelendi. Festival, erteleme kararının ardından Eskişehir’de valilik tarafından “terör örgütlerinin eylem hazırlığı içinde bulunması” gerekçe gösterilerek yasaklandı. Anadolu Fest’in organizatörleri, festivali 9-12 Haziran tarihleri arasında düzenleme çabalarının da sonuçsuz kaldığını açıkladı.
Gökçeada’nın meşhur Meryem Ana Panayırı, CİMER’e gelen şikayetler üzerine iptal edildi. Gökçeada Eğitim ve Kültür Derneği açıklama yaparak “Yüzyıllardır imece olarak süregelen panayırımızın ticari bir faaliyete dönüştürülmesine karşıyız” dedi.
“Şakşakçılık yapmayın, devletin valisi olun”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun valilere yönelik, “Konser yasaklamaya devam ederseniz, milyonları karşınızda bulacaksınız. Şakşakçılık yapmayın, devletin valisi olun” sözlerine İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’dan yanıt geldi. Sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yapan ve Kılıçdaroğlu’nu sert sözleriyle hedef alan Soylu, “SSK (eski) Genel Müdürü, sözüm ona valileri tehdit etmiş, Çok korkmuşlar(!) Festival adı altında bir dizi sahtekarın gayrikanuni olarak yapmak istediği hiçbir organizasyona devlet izin vermez Tehditlerin, oyunbazlığın, devlete sökmez. Valileri İmamoğlu ile karıştırdın galiba” dedi.
