Hatay’da “rezerv alan” bahanesiyle yıkım inadı: Bakanlık hasarsız evlere “ağır hasarlı” tebligatı asıp tahliye istedi

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hatay’da hiçbir ölçüm yapmadan “rezerv alan” bahanesiyle hasarsız ya da az hasarlı evleri “ağır hasarlı” ilan etti. Hataylılar da bu duruma itiraz edince valilik, “yanlışlıkla olmuş” yanıtını verdi.

Hasarsız ya da az hasarlı olarak tespit edilen binaları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, hiçbir ölçüm yapmadan “ağır hasarlı” ilan etti

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından yetkililer, binalarda yapılan tespit ölçümlerinde hasarsız ya da az hasarlı çıkan evlere dokunmayacaklarını, gereken tadilatların ardından buralarda yaşanabileceğini açıkladı. Bu açıklamaların ardından Hataylılar da az hasarlı binalarını onarıp evlerine yerleşti.

Fakat depremden aylar sonra ortaya çıkan “rezerv alan” düzenlemesi bu açıklamaları boşa düşürdü. Düzenlemenin ardından, evleri hasarsız veya az hasarlı olan konut sahiplerine de yıkım tebligatları ulaştı. Hataylılar protesto edince yıkım kararı uygulanmadı.

“Yanlışlık olmuştur”

Ancak Hataylılar bu defa da yapılan tespitleri yansıtmayan tebligatlarla karşılaştı.

Binalara asılan 26 Temmuz 2024 tarihli tebligatlarda, “Yapılan hasar tespit incelemesinde yapının ağır hasarlı olduğu tespit edilmiştir. Can ve mal güvenliği açısından binada oturulması sakıncalıdır. Binanız hakkında yıkım kararı alınmıştır” ifadeleri yer aldı.

Fakat tebligat asılan binalarda şimdiye kadar yapılan tespitler bakanlığı yalanlıyor. Resmî kayıtlara da giren ölçümlerde az hasarlı ya da hasarsız çıkan veya güçlendirilmiş binalar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı imzalı ilanlar yoluyla “ağır hasarlı” ilan edildi.

Binalarını boşaltmaları için Hataylılara üç gün mühlet verildi. Hataylılar da bunun üzerine itiraz için valiliğe gitti. Antakya-Akevler Mahallesi sakinlerinden Cennet Tuzsuz, itiraz için gittiği Hatay Valiliği’nde görüştüğü yetkililerden, “O ilanı biz yapıştırmadık. Yanlışlıkla olmuştur” yanıtını aldığını aktardı.

Resmî ve bağımsız tespitlerde az hasarlı ya da hasarsız olduğu belirlenen Akevler Mahallesi’ndeki binaların bazıları (Fotoğraf: Abir Naeseh Bilgin)

Akevler Mahallesi sakinleri, depremler sonrası yapılan tespitlerde hasarsız ya da az hasarlı olduğu belirlenen birçok binanın son günlerde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı imzalı ilanlar yoluyla ağır hasarlı ilan edildiğini anlattı.

İlanlarda bakanlık yapılan tespitlerde binaların ağır hasarlı olduğunun belirlendiğini söylüyor ama vatandaşların gösterdiği belgeler bakanlığın iddialarının aksini gösteriyor.

Bakanlığın ağır hasarlı dediği binalar az hasarlı çıkmış

Akevler Mahallesi sakinlerinden Salahattin Bucak, binası hakkında Temmuz 2023’te aldığı tespit raporunu gösterdi ve yetkilendirilmiş kuruluşlarca yapılan incelemede binasının az hasarlı olarak değerlendirildiğini söyledi.

Salahattin Bucak’ın e-devlet üzerinden gösterdiği belgede binasının az hasarlı olduğu görülüyor (sağda). Fakat bakanlık Bucak’ın binasını ağır hasarlı ilan edip yıkım kararı aldı.

Dört daireden oluşan iki katlı bir aile apartmanında yaşayan Bucak, yıkım ilanlarının 26 Temmuz Cuma günü binalara asılıp itiraz için üç gün süre tanınmasına da tepki gösterdi:

“Burada çok büyük bir usulsüzlük var, bilinçli bir şekilde hafta sonuna denk getirmişler. Ya biz farklı bir yere gitmiş olsaydık ya da geç haberimiz olsaydı ne olacaktı? İtiraz hakkımızı da elimizden alıyorlar. Devlet evimi yıkıp şirketlere verdiği ihalelerle, yerine başka bir ev yapacak. Ben sağlam evimin yerine sahte bir ev istemiyorum.”

Bucak, benzer tebligatların ruhsat alınıp güçlendirme yapılan ya da hasarsız olduğu anlaşılan binalara da asıldığını aktarıyor.

“Resmî ekiplerden sonra bağımsız kuruluştan da rapor aldım”

Akevler Mahallesi’nde binası az hasarlı olduğu halde yıkım ilanıyla karşılaşan Meseret Şahin, binasını bağımsız kuruluşlara da kontrol ettirdiğini ve iki defa aldığı az hasarlı raporlarının resmî kaynaklarca kabul edildiğini belirtti. Şahin, buna rağmen binasının bakanlık tarafından ağır hasarlı ilan edildiğini aktardı.

Az hasarlı olarak belirlenen Şahin’in binası (sağda), bakanlık tarafından “ağır hasarlı” ilan edildi (solda).

Şahin yaşananları şöyle anlattı:

“Kontrol için ekipler geldi ve binanın az hasarlı olduğunu söyledi. İlk açıklamaya güvenmeyip iki mühendis daha getirdim. Mühendisler evin tüm kolonlarını kontrol etti ve eve sağlam raporu verdi. Biz buna güvenerek bugüne kadar evimizde oturduk. Ama cuma günü geldiler, ‘ağır hasarlı’ diye evimize kağıt yapıştırdılar. Bizimle hiçbir görüşme yapmadan, hiç muhatap almadan evlerimizi rezerv alana dahil ettiler. Evlerimizi yıkmak kolay ama yerine yeni ev yapmak o kadar kolay değil.”

Meseret Şahin (Fotoğraf: Abir Naeseh Bilgin)

“Tebligat tuzağı”

Rezerve Hayır İnisiyatifi’nin 30 Temmuz’da Hatay Adliyesi önünde yaptığı basın açıklamasında konuşan inisiyatif sözcüsü Hasan Özgün, Akevler Mahallesi’nde yaşanan bu karmaşayı “tebligat tuzağı” diye nitelendirdi:

“Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hasarsız ya da az hasarlı raporu verdiği binalara, herhangi bir bilirkişi gönderilmeksizin, inceleme ve analiz yapılmaksızın, oturdukları makam odalarında tertip ettikleri ağır hasarlı raporlarını göndererek, halka ve yasalara karşı hile yaparak tebliğ edilen, itiraz süresi üç günle sınırlandırılan tebligat tuzaklarıyla karşılaştık.”

Rezerve Hayır İnisiyatifi tarafından Hatay Adliyesi önünde 30 Temmuz 2024 gerçekleştirdiği basın açıklaması (Fotoğraf: Abir Naeseh Bilgin)

Özgün’e göre Hataylılar, binalara asılan bu ilanlara karşı itiraz dilekçelerini idareye teslim ederken de bazı zorluklar yaşadı. İnisiyatif sözcüsü Özgün, bakanlık yetkililerinin itiraz dilekçelerini teslim alırken de güçlük çıkardığını ileri sürdü.

Dilekçelerin tesliminde yaşanan zorluklar sonrası bir kez de topluca itiraz dilekçesi veren Akevler Mahallesi sakinleri, binalarını yıkmak için harekete geçebilecek yıkım ekiplerine karşı binalarında nöbet tutuyor.

Antakya’ya bağlı Kışlasaray Mahallesi’nde yaşayanlar da hasarsız evlerine gelen yıkım ilanları üzerine Hatay Valiliği’ne itirazda bulunmuştu. Yetkililerle görüşen vatandaşlara, hatalı tebligatların kurumlar arası koordinasyonsuzluktan kaynaklandığı söylenmişti.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.