Sokak hayvanlarını sahiplenmek zorlaştırılıyor | Apartmandan izin alınacak, veteriner ateşli silahla ötanazi yapmaya devam edebilecek

Sokak hayvanlarının öldürülmesine izin veren yasanın “Hayvanların Korunmasına Yönelik Uygulama Yönetmeliği” Resmî Gazete’de yayımlandı. Buna göre hayvan sahiplenmek isteyenlerin apartman ya da site yönetiminden köpek bulundurabileceğine dair belge alarak yerel yönetimlere bildirmesi gerekecek. Önceki yönetmelikte mevcut olan veteriner hekimlere gerekli gördüğünde ateşli silahlarla ötanazi yapabilme yetkisi de korundu.

Sokak hayvanlarını sahiplenmek zorlaştırılıyor
Sokak hayvanlarını sahiplenmek zorlaştırılıyor

5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik öngören 7527 Sayılı “Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile getirilen düzenlemeleri içeren ve hayvan refahı gözetilerek hayata geçirilecek uygulamaları detaylandıran uygulama yönetmeliği Resmî Gazete’de yayımlandı.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği’nin, 5199 sayılı kanuna ek olarak 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi’nin ilgili hükümlerinin dayanak alınarak hazırlandığını bildirdi.

Yumaklı: “Yönetmelik yerel yönetimler başta olmak üzere tüm ilgili kesimlere sorumluluklar yüklüyor”

Yönetmeliğin yayımlanmasının ardından açıklama yapan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, şunları söyledi:

“Yönetmelik, hayvan refahının korunması, gözetilmesi ve hayvanların sağlıklı koşullarda yaşamlarını sürdürmeleri için son derece ayrıntılı düzenlemeler içermektedir. Ayrıca yerel yönetimler başta olmak üzere tüm ilgili kesimlere de bu konuda sorumluluklar yüklemektedir. Uygulama yönetmeliği, toplum sağlığının korunması ve hayvan refahının gözetilmesini amaçlamaktadır. Dolayısıyla düzenleme, kurallara uyan ve hayvan refahını gözeten hayvan sahiplerinin de haklarını korumaktadır.”

Yönetmelikte neler var?

Yönetmelikte sahipsiz köpeklerin toplanmasına ilişkin yöntemler, hayvan bakımevlerine getirildiklerinde işleyecek süreçten bahsedildi. Ayrıca hayvanların bakımevi/doğal yaşam alanlarında tutulmaları ve sahiplendirilmeleri konuları detaylandırıldı.

Sahiplenilebilecek hayvan tanımı yapılarak toplanan hayvanlardan hangilerinin rehabilite edilerek sahiplendirilmek üzere hayvan bakımevi/doğal yaşam alanlarında tutulabileceği belirtildi.

Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi’nin ilgili hükümlerinin uygulanması kapsamında, sahipsiz hayvan popülasyonunun sorun yarattığına dair kararı alacak yetkili merci olarak belediye meclisleri görevlendirildi.

Sokak hayvanlarını sahiplenmek
Sokak hayvanlarını sahiplenmek zorlaştırılıyor

Hayvan sahipleri bakamadığı hayvanı sokak yerine barınaklara bırakacak

Herhangi bir nedenle sahiplendiği hayvana bakamayacak olanların hayvanları sokağa bırakmak yerine bakım şartları yasa ve yönetmeliklerle belirlenmiş barınaklara bırakmalarının önü açıldı. Böylece yönetmelikle yerel yönetimlere bakımevlerinin sağlıklı koşullarda hizmet vermesi için bütçe ayırmaları konusunda da zorunluluk getirilmiş oldu. 

Ayrıca il hayvanları koruma kurullarının belirleyeceği sayıda hayvan sahiplenilebilecek ve hayvanını terk eden veya kaybeden kişiler, üç yıl süreyle yeni hayvan sahiplenemeyecekler.

Hayvan sahiplenmek isteyenler apartman veya site yönetimden izin alacak

Yönetmelikte hayvan sahiplerinin görev ve sorumlulukları başlıklı 10. maddesinin f bendinde hayvanlara bakım veren kişileri “ev hayvanını, halka açık yerlerde ağızlık ve tasma ile kontrol altında dolaştırmak, hayvanın pasaportunu yanında bulundurmakla” zorunlu tutuyor. Aynı maddenin h bendinde ise barınaktan köpek sahiplenmek isteyenler apartman ya da site yönetiminden köpek bulundurabileceğine dair belge almasını şart koşuyor. 

Sahipsiz hayvanların toplanması

Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların yerel yönetimlerce toplatılması ve hayvan toplama ekiplerinin veteriner hekimlerce eğitime tabi tutulmaları sağlanacak.

Bu aşamada yerel yönetimler, gönüllü kuruluşlarla işbirliği yaparak sahipsiz hayvanları toplayabilecek. Sahipsiz hayvanlara yönelik yakalama işlemleri, kafes, ağ veya yakalama sopasıyla yapılabilecek. Öte yandan hayvanlar uyuşturucu tüfek veya üfleme aparatı uygulamalarıyla da veteriner hekim koordinasyonu altında yakalanabilecek.

Toplama ve hayvan bakımevlerine nakil esnasında alınan gerekli önlemlere rağmen ölen sahipsiz hayvanlar yerel yönetimce belirlenmiş yerde açılmış derin çukurlara kireçle gömülerek üzeri toprakla kapatılacak.

Cenin oluşumu tamamlanmamış gebelikler sonlandırılacak

Ön sağlık muayenesinde gebelikleri tespit edilen hayvanlar kısırlaştırılmadan kaydedilecek. Ayrı bölümlere alınan hayvanların cenin oluşumunu tamamlamamış şekildeki gebelikleri sonlandırılacak.

Gerekli görüldüğünde ateşli silahla ötanazi yapılabilecek

Önceki yönetmelikte de yer alan yasaklanan ötanazi yöntemlerinin belirtildiği madde 26’nın c bendindeki “Veteriner hekim tarafından gerekli görülmedikçe ateşli silahlarla öldürme yöntemi” yeni yönetmelikte kalmaya devam etti. Bu bent veteriner hekimlerin uygun gördüğü takdirde ateşli silahlarla ötenazi işlemini yapabilmesine izin veriyor.

26. maddenin c bendini Medyascope’a yorumlayan bir veteriner hekim ise şunları söyledi:

“C bendi açık olmamakla beraber kontrol edilemeyen durumlarda özellikle yaklaşmakta sorun yaşanan hayvanları kapsıyor gibi görünüyor.  Ancak bir veteriner hekim hiçbir şartta ateşli silahla bir canlının öldürülmesine onay vermez.”

Ne oldu?

TBMM Genel Kurulu’nda 30 Temmuz’da “Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” 273 milletvekilinin oyuyla kabul edildi.

Söz konusu yasa 2 Ağustos’ta Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. CHP, 15 Ağustos’ta yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. CHP başvurusunda, 17 maddeden 16’sının iptalini ve yürürlüğün durdurulmasını istedi.

AYM, 5 Eylül’de yasanın iptali ile ilgili başvurunun ilk incelemesini Genel Kurul gündeminde yaptı. Mahkeme, başvuruda herhangi bir eksiklik tespit etmedi. Yüksek Mahkeme, davayı daha sonra esastan görüşecek.

Yasa tartışılırken sokak hayvanları öldürülmeye nasıl başladı?

Sokak köpeklerinin öldürülmesini kolaylaştıran yasa sonrası, Türkiye’nin dört bir yanından köpek katliamlarına dair görüntüler ortaya çıktı. Niğde’deki 7 Ağustos’ta çok sayıda hayvanın öldürüldüğü iddia edildi. Ankara’nın Altındağ belediyesine ait bakımevinde ise 9 Ağustos’ta vahşice öldürülen hayvan görüntüleri sosyal medyada paylaşıldı.

Altındağ Belediyesi iddiaları reddetti. Ancak olaya şahit olan avukatlar, veterinerler ve yaşam hakkı savunucuları “doğal ölüm” olmadığı fikrinde.

Bölgedeki düzenli besleme ve kurtarma faaliyetlerine katılan yurttaşlar, Altındağ Belediyesi Veteriner Müdürlüğü ve Geçici Bakımevi’nde çalışan bir kişinin, öldürülen hayvanlarla ilgili gönüllülere bilgi verdiğini öne sürdü.

Bakımevine giden Ankara Garip Patili Canlar Derneği Başkanı Asiye GökkuşMedyascope’a konuştu:

“Dün gece buraya geldik, tabii geldiğimizde barınak tamamen pırıl pırıl yapılmış, temizlenmişti. Bazı gönüllü ve dernekten arkadaşlarımız içeri girdi. Barınağın temizlendiğini, sadece bir pitbullun ortada olduğunu, diğer köpeklerin de sayısının azaldığını söylediler. Barınakta çok kötü bir koku vardı, kokuları takip ederek yukarıya çıktığımızda büyük mezarlar olduğunu gördük. Hayvanların oraya atıldığını ama gömülmeye fırsat olmadığını fark ettik. Hayvanlar daha önce de gömülüyordu, eminiz. Artık vicdanları kaldıramadığı için bunu yapanlar en sonunda bizlere ihbar etmek zorunda kaldılar.”

İstanbul Kadıköy’de 1 Eylül’de kimliği belirsiz kişilerin bıraktığı zehirli mamalar 27 kedi ve üç kedinin ölümüne yol açtı.

Kocaeli-Gebze’de de 11 Ekim’de aralarında yavru kedi ve köpeklerin de bulunduğu 43 hayvan belediyeye ait barınakta ilaçla öldürüldü. Öldürülen hayvanların siyah çöp poşetleriyle konteynerlere atıldığına ilişkin görüntüler sosyal medyada yayımlandı.

Kocaeli-Gebze’de yaşanan hayvan katliamına bir yenisi eklendi. AKP’li Ümraniye Belediyesi’ne ait Hekimbaşı Sahipsiz Hayvan Barınağı’nda 14 Ekim’de çok sayıda ölü kedi ve bakımsız köpeğin görüntüleri sosyal medyaya düştü. Ümraniye Belediyesi daha sonra yazılı bir açıklama yayınladı. Belediye, “tedavi altındaki hayvanların görüntülerinin izinsiz kayda alındığını ve yanlış bir izlenim oluşturulduğunu” ileri sürdü.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.