Geliştirilmiş sorgulama teknikleri adı altında CIA adına işkence teknikleri tasarlayan psikologlar Dr. Bruce Jessen ve Dr. James Mitchell hakkında açılan davada taraflar anlaşmaya vardı.
Dava, ABD’nin Afganistan işgali döneminde Amerikan askerlerine ya da Amerika’ya zararı dokunabileceği gerekçesiyle gözaltına alınan ve CIA’in Afganistan’daki üssünde işkenceye maruz kalan üç kişi adına Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ASÖB) tarafından açılmıştı.
Müştekilerden birisi, Süleyman Abdullah Salim 2003’te Somali’de tutuklandıktan sonra 2008’e kadar Afganistan’da tutulmuş ve işkence görmüş.
Libyalı Muhammed Ahmet bin-Soud ise, Kaddafi rejimi tarafından gönderildiği sürgünde yaşarken, 2003 yılında Pakistan’da tutuklanmış ve 2005’te rejime teslim edilene kadar CIA’in Afganistan Üssü’nde işkence görmüş.
Diğer davacı Gül Rahman ise ‘Tuz Kuyusu’ (*) denilen işkence odasında bir ay yaşamak zorunda kaldıktan sonra hipotermiden dolayı hayatını kaybetmiş. El-Kaide’yle bağlantılı olabileceği ihtimaline dayanılarak tutuklanan Gül Rahman’ın adına ise davayı ailesi, Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği’nin desteğiyle açmış.
ASÖB’e göre Bush ve Obama’nın başkanlıklarında da benzeri davalar açılmış ancak iki Başkan da dönem dönem yaptıkları açıklamalarda ülkenin güvenliği söz konusu olduğu için bu iddiaların gözardı edilebileceğini söylemişlerdi. 2015 yılına kadar yabancı ülkelerde yürütülen uygulamaların belgeleri gizli olsa da ASÖB tarafından açılan dava esnasında üç müştekinin dosyaları halka açık bir şekilde paylaşılmıştı.
Paylaşılan dosyalara göre de, iki psikolog CIA’in yürüttüğü operasyonlar süresince 70 milyon dolar kadar bir ödeme almışlar.
Vice News’in paylaştığı dava dosyasında, davacı tarafın psikologlardan zararlarının karşılanması için en az 225 bin dolar tazminat ve davacı tarafın dava süresince yaptıkları masrafların karşılanmasının yanında, mahkemeden de davanın emsal niteliği taşımasını talep etmiş.
Normal şartlar altında 5 Eylül’de jürinin de katılımıyla gerçekleşecek olan karar davası, davanın hakiminin isteğiyle geçtiğimiz günlerde tarafların anlaşmaya varmasıyla sonuçlandı.
Ancak The Intercept’in haberine göre, sonuçtan memnun olduklarını ve sonucun, bir daha kimsenin işkence görmemesini sağlayacağına inandıklarını açıklayan Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği, anlaşmaya varılan maddeleri açıklamayı reddettiler.
(*)Tuz Kuyusu CIA’in Afganistan’daki üssüne de verilen isim. Aynı zamanda tutukluların sürekli yüksek sesli müziğe, açlığa, soğuğa ve karanlığa maruz bırakıldıkları hapishane.
