Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Amasra’da termik santral süreci Halkın Katılımı Toplantısıyla yeniden başlıyor

Amasra’da Hattat Holding tarafından kurulmak istenen ve pek çok kez idare ya da yargı tarafından iptal edilen termik santral projesinde ÇED süreci, yeniden başlıyor. Sürecin ilk ayağı olan Halkın Katılımı Toplantısı bu cuma günü gerçekleşecek.

Bartın’ın Amasra ilçesinde, Tarlaağzı ve Gömü köyleri arasına Hattat Holding tarafından kurulmak istenen kömüre dayalı HEMA Termik Santrali projesi için süreç yeniden başlıyor.

Danıştay 14. Dairesi tarafından 26 Aralık 2018’de iptal edilen proje için Hattat Holding’in başvurusu doğrultusunda tekrar Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci başlatıldığı, 29 Nisan 2019’da Bartın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından ilan edildi. Aynı gün Müdürlük tarafından yayınlanan bir başka duyuruda, ÇED süreci kapsamında şirketin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına teslim ettiği proje başvuru dosyasının halkın görüşlerine açıldığı da belirtildi. Duyuruda ÇED süreci kapsamındaki Halkın Katılımı Toplantısının 10 Mayıs 2019 Cuma günü gerçekleştirileceği de açıklandı. Şimdi Bartın ve Amasra sakinleri, daha önce defalarca karşı çıktıkları, hatta 2014’te iptali için tam 42 bin ıslak imzalı dilekçe topladıkları, pek çok kez idare ve yargı tarafından iptal edilen kömüre dayalı termik santral projesini neden istemediklerini bir kez daha Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na anlatmaya çalışacak.

Amasra kent merkezinin görünümü. Fotoğraf: Doğu Eroğlu

Bartın Plaftormu’ndan bilgilendirme masası

10 Mayıs 2019 Cuma günü saat 11.00’de Amasra Kapalı Spor Salonunda gerçekleştirilecek Halkın Katılımı Toplantısına Amasralı ve Bartınlı yurttaşların geniş katılım göstermesi bekleniyor. Ancak termik santral projesi için bir kez daha ÇED süreci başlatılmasına yönelik tepkiler, toplantı öncesinde başladı bile. Bartın’da, Bartın Platformu tarafından kurulan bilgilendirme masalarında yurttaşlara toplantıya katılım çağrıları yapılıyor.

Bartın’da kurulan bilgilendirme masasında Bartın ve Amasra Belediye Başkanları ortak açıklama yaptı. Fotoğraf: Bartın Platformu

Bartın ve Amasra Belediye Başkanlarından ortak çağrı

Bartın Platformu eş sözcülerinden Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın ile Amasra Belediye Başkanı Recai Çakır, Bartın’da kurulan bilgilendirme masası önünde dün yaptıkları ortak açıklamada, tüm yurttaşları Halkın Katılımı Toplantısına çağırdı. Bartın Belediye Başkanı Akın, “Bilgilendirme toplantısı adı altında cuma günü süreci başlatıyorlar. Bizi bilgilendirmesinler. Bizim her türlü bilgimiz var. Bütün Bartın’ın bilgisi var! 11 yıldır mücadele ediyoruz. Binlerce kişi mücadele ettik, çok uğraştık. Bizi rahat bırakın. Bartın’ı elimizden almaya çalışmayın” diye konuşurken, Amasra Belediye Başkanı Recai Çakır ise “10 küsur yıldır Türkiye’ye ve dünyaya örnek olacak başarılı bir mücadele yürüttük. Bugün yeniden görev bizi çağırıyor. Bir kez daha, ‘Bize rağmen Amasra’ya, Bartın’a kötülük yapamazsınız!’ demek üzere bir araya geleceğiz” dedi.

Bartın Platformu’nun kurduğu bilgilendirme masasındaki açıklamadan bir kare. Amasra Belediye Başkanı Recai Çakır (solda) ve Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın (sağda). Fotoğraf: Bartın Platformu

Danıştay, “Etkileri bütüncül biçimde görmek mümkün değil” deyip iptal etmişti

Termik santral projesi hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen son ÇED Olumlu Kararlarının sonuncusu, 26 Aralık 2018’de Danıştay 14. Dairesi tarafından iptal edilmişti. 2017 davacıyla, Türkiye’nin şimdiye kadar en geniş davacı katılımlı çevre davası olarak açılan iptal davası Zonguldak İdare Mahkemesi tarafından reddedilmiş, dava temyiz safhasında Danıştay’a gitmişti. Danıştay 14. Dairesi kararında, HEMA Termik Santrali projesine ait farklı üniteler hakkında farklı ÇED Raporları hazırlanmasının, projenin bütünsel etkilerinin tespit edilmesini imkansızlaştırdığını belirtmişti. Kararda, farklı ÇED başvurularına konu edilen projenin gerçek etkilerinin birlikte ele alınmasının imkansız hale geldiği vurgulanmıştı. HEMA Termik Santrali projesi için ÇED Olumlu Kararı alınmış olmasına karşın santralde kullanılacak kömürün yıkanacağı Kömür Hazırlama TesisiKalker Ocakları ve Kül Depolama Sahası ile HEMA Limanı (Dolgu Alanı ve Rıhtım) projeleri için ayrı ayrı ÇED süreçleri yürütülmüştü. Danıştay 14. Dairesi, santralin ana ünitesini içeren HEMA Termik Santrali projesi hakkındaki ÇED Olumlu Kararını iptal ettiği tarihte, HEMA Limanı (Dolgu Alanı ve Rıhtım) projesi hakkındaki ÇED Olumlu Kararını da iptal etmişti.

Hattat Holding’in termik santral projesini kurmak istediği Tarlaağzı ve Gömü Köyleri arasında yer alan kömür madenine ait nefeslik yapısı. Fotoğraf: Doğu Eroğlu

Amasra ve Bartınlıların santral mücadelesinde bugüne dek neler oldu?

Bartın’ın Amasra ilçesinde kurulması planlanan termik santral projesinin yargı süreci, proje birkaç parçaya bölünmüş olduğu, 2009’dan beri termik santral proje alanı, santrallerin sayısı ve teknik özellikler defalarca değiştiği için oldukça karmaşık. 

HEMA Termik Santraliprojesi hakkındaki ön çalışmalar 1999’da başladıysa da, projenin somutlaşması, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK), Amasra-B kömür sahası için açtığı rödovans ihalesini Hattat Holding’in 2005’te kazanması sonrasında oldu. Hattat Holding 2006’da Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) 2006’da termik santral için elektrik üretim lisansı aldı ve 2009’da santral için ÇED sürecini resmen başlattı. 2010’da ise Bartınlı ve Amasralı yurttaşlar projeye karşı Bartın Platformu’nu oluşturdu.

2,640 MW kurulu güce sahip ilk termik santral projesi, yer seçimi uygunsuz olduğu gerekçesiyle ÇED sürecinin İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) aşamasını geçemedi. Hattat Holding 2010’da 1,320 MW kurulu güce sahip Amasra ve Bartın Termik Santrali isimlerini taşıyan iki farklı proje için yeni başvurular yaptı. Tarlaağzı ve Gömü Köyleri arasındaki alanın santral için uygun bulunmadı ve Bakanlık santraller için Bartın’daki Delikliburun ve Filyos mevkilerini işaret etti; santral projelerinin birinin ismi Amasra Termik Santrali’nden HEMA Termik Santrali’ne, diğeriyse Bartın Termik Santrali’nden Batı Karadeniz Termik Santrali’ne çevrildi. Daha sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bu alanların da termik santral projelerine uygun olmayacağına karar verdi ve iki santral projesi için 2010’da başlatılan ÇED süreçleri 2012’de sonlandırıldı.

Hattat Holding Ocak 2013’te, daha önce Bakanlıkça termik santral projesine uygun olmadığı belirlenmiş Tarlaağzı ve Gömü Köyleri ortasına 1,320 MW kurulu güce sahip, HEMA Entegre Termik Santrali projesini inşa etmek için tekrar başvurdu. Santralin ÇED Raporu Bartınlıların itirazları sayesinde iki defa daha İDK aşamasında takıldı.

2014’te revize edilmiş ÇED Raporu bir kez daha İDK önüne gelince, Amasra’da geniş katılımlı bir insan zincirive bir günlüğüne kepenk kapatmaeylemleri gerçekleştirildi. İDK’dan geçip nihai hale gelen ÇED Raporuna karşı 10 günlük yasal itiraz süresinde, Bartın Platformu tam 42 bin ıslak imzalı dilekçetopladı ve bu dilekçeleri Bakanlığa sundu. On binlerin tepkisini çeken proje hakkında Bakanlık karar vermekten kaçındı ve ÇED süreci 2014’te sessizliğe büründü.

2015 sonrasında, aslında tek proje halinde hazırlanması gereken termik santralin dört parçaya bölündüğü ve her bir proje hakkında ayrı ÇED süreçleri yürütüldüğü anlaşıldı. İDK süreçlerinde iki kez durdurulan, termik santralin ana ünitesini de kapsayan HEMA Termik Santrali ve Kül Depolama Sahası için yürütülen ÇED sürecinin yanı sıra, içinde dolgu alanı ve rıhtımın yer aldığı HEMA Limanı projesi için ayrı, kömür lavvarlama (kömürün kalorice zenginleştirilmesi) faaliyetlerini barındıran Kömür Hazırlama Tesisi ile Elektrik İletim Hattı projesi için ayrı ÇED raporları hazırlandığı görüldü.

Termik santral projesi hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 6 Ekim 2016’da tekrar ÇED Olumlu Kararı verince eylemler yeniden başladı. O tarihe kadar Türkiye’de bir çevre davasında en fazla sayıda davacı, Artvin-Cerattepe’deki madencilik faaliyetleri projesinin iptali için bir araya gelmişti. 2016’da termik santral projesi için verilen ÇED Olumlu Kararına karşı Bartınlıların açtığı dava, Cerattepe’yi geride bıraktı. 2019 davacıyla açılan davanın Zonguldak İdare Mahkemesinde görülen duruşmasına da yüzlerce Bartınlı katıldı. Ancak HEMA Termik Santrali ve Kül Depolama Sahası Projesi ile HEMA Limanı hakkındaki ÇED Olumlu Kararlarının iptali için açılan davalar Mayıs 2018’de reddedildi. 15 Ocak 2015 tarihinde verilen ÇED Gerekli Değildir Kararı Kasım 2015’te iptal edilen Kömür Hazırlama Tesisi projesi içinse 2017’de şirket tarafından yeni bir ÇED raporu hazırlandı.

Danıştay 14. Dairesinin 26 Aralık 2018’de aldığı iptal kararlarıyla, HEMA Termik Santrali projesine ait dört parçaya bölünmüş ÇED Raporlarından ikisinin ÇED Olumlu Kararları ortadan kalktı.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.