Uluslararası Basın Enstitüsü‘nün (International Press Institute, IPI) Türkiye’de genç gazeteciler ve yerel basınla ilgili hazırladığı son raporu bugün yayımlandı. Raporun adı “Bu böyle gitmez: Türkiye’nin gazetecileri daha özgür bir döneme nasıl hazırlanabilir?“. Türkiye Gazeteciler Sendikası’nda (TGS) bugün düzenlenen rapor sunumuna IPI Direktörü Barbara Trionfi, IPI Türkiye Ulusal Komitesi’nde yer alan Kadri Gürsel, TGS Genel Sekreteri Mustafa Kuleli ve raporu hazırlayan gazeteci Emre Kızılkaya katıldı.
Açılış konuşmasını yapan Kuleli, Türkiye’de gazeteciler üzerinde bir baskı sorunu olduğu kadar bir kalite sorunu olduğunu da söyledi. Kuleli’ye göre, Türkiye’de gazetecilik siyasal kutuplaşmadan kuvvetli bir şekilde etkilenmiş durumda. Kuleli gazeteciliğin aktivizmden ziyade bir meslek olarak görülmesinin de altını çizdi. Türkiye’de bunların birbirine karıştığını vurgulayan TGS Genel Sekreteri Kuleli, medyada içinden çıkılamaz bir döngü olduğunu söyledi. Buna göre medyadaki olumsuz işleyiş çalışmayan iş modeliyle başlıyor. Yeterli reklam alamayan medya platformlarının nitelikli işgücüne erişemediğini ve sıradan haberlerle okuyucunun dikkatini çekemediğini söyleyen Kuleli, birçok medya platformunun 2000 TL maaşla nitelikli elemanı kendisine çekmesinin çok zor olduğunu da ekledi. Kuleli ayrıca, TGS olarak birçok işyerinde sendika örgütlenmesi gerçekleştirdiklerini ve bunun başlıca sebebinin insanların hissettiği güvencesizlik olduğunu söyledi.
Cumhuriyet davası
Kadri Gürsel, Emre Kızılkaya’nın hazırladığı raporun Türkiye medyası için önemini anlatırken, raporun içeriğini kendi tecrübeleri üzerinden değerlendirdi. IPI Direktörü Barbara Trionfi ise gazeteciliğin son yıllarda Türkiye ve dünyada geldiği noktayı tartıştı. Trionfi, IPI’nin Türkiye’de gazetecilik için en çok endişelendiği anlardan birinin Cumhuriyet gazetesine dava açılması olduğunu söyledi. Trionfi, Türkiye’de bağımsız gazeteciliğin her şeye rağmen devam ettiğini ve IPI olarak bunu nasıl destekleyebilecekleri üzerinde düşündüklerini de ekledi. Trionfi bu düşüncenin sonucunda Kızılkaya’nın Türkiye’de özellikle iletişim fakültelerinde okuyan ya da mezun olan genç gazetecilerle ilgili raporunun bu açıdan son derece önemli olduğunu sözlerine ekledi.
Genç gazeteciler ve yerel medya
Raporu hazırlayan Emre Kızılkaya ise hem toplantıda hem de Medyascope’a verdiği röportajda, rapor fikrinin nasıl çıktığını söylemekle birlikte sahadaki deneyimleri ve bulguları ile çözüm önerilerini paylaştı. Kızılkaya, rapor için pek çok iletişim fakültesi öğrencisi ile görüşme gerçekleştirdiğini ve bunun haricinde yerel medyanın son durumunu görmek için ayrıca sahada çalışma yürüttüğünü belirtti. Medyada baskı sorunu olduğunu ancak baskı öncesi ya da sonrası dönemde her zaman bir kalite sorunu yaşandığının altını çizen Kızılkaya, yaptığı saha çalışmasında yerel medyanın son dönemdeki siyasi kutuplaşmadan olumsuz etkilendiğini ve bunun yerel basın ve medyada kaliteyi düşürdüğünü belirtti. Bu durum ise Kızılkaya’ya göre yerel medyayı takip eden insanların bu mecraları artık takip etmemesine sebep oluyor.
Kızılkaya özellikle genç gazeteciler ve iletişim fakültelerinde okuyan gençler için kitle kullanımına açık ücretsiz çevrimiçi kurslar olması gerektiğini söyledi. Kızılkaya Türkiye’de vatandaşların hatta bazen tecrübeli gazetecilerin dahi gerçek ve yalan haberi ayırt edemediğini belirterek, medya okuryazarlığı bilincinin artırılması için çağrıda bulundu. Buna göre, yerelde yaratıcı kafelerin ve gazetecilik merkezlerinin açılması gerektiğini, buralarda vatandaşlara medya bilincinin verilebileceğini anlattı. Kızılkaya hazırladığı IPI raporunda, Türkiye’de kaliteli dijital gazeteciliğin değerlendirilmesi ve teşvik edilmesi için yeni ödül mekanizmaları oluşturulması önerisinde de bulundu.
Emre Kızılkaya ile yaptığımız röportaj ve izlenimlerimizi aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
Kamera & Kurgu: Bilhan Karakullukçu
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.