İran‘da hükümetin akaryakıta yaptığı zam sonrası başlayan eylemler, 15 Kasım’dan bu yana devam ediyor. Eylemler ekonomik talep ve motivasyonlarla başladıysa da bir anda rejim karşıtı gösterilere dönüşmüş durumda. Rejim 16 Kasım’dan bu yana eylemcilerin hem kendi arasında hem de dünyayla olan temasını engellemek için interneti kesiyor. Le Monde‘a konuşan araştırmacı Frederick Douzet, bu derece geniş çaplı bir kesintinin ilk kez yaşandığını söylüyor. Douzet’e göre kesintiler İran’ın kendi kurduğu internet sistemiyle de yakından ilgili.
İnternet kullanımı konusunda veri paylaşan sivil toplum örgütü NetBlocks‘a göre, şu anda İran’da internet kullanımı, normal seviyenin yalnızca yüzde 5’i seviyesinde. Bu yüzde 5’i ise sadece hükümet kurumları ve bankalar kullanabiliyor. Bu açıdan eylemcilerin hem kendi aralarında hem de dünyayla olan teması neredeyse kesilmiş durumda.
NetBlocks kendi hesabından attığı tweette İran’daki mevcut durumu bir grafikle şöyle gösteriyor:
Paris VIII Üniversitesi’nde görevli Prof. Frederick Douzet ülke çapında yapılan böylesi bir kesintinin İran’da rejimin yıllardır kurmaya çalıştığı alternatif internet altyapısıyla ilgili olduğunu söylüyor. Douzet, VPN gibi uygulamalar yoluyla bloğun etrafından dolaşan hamlelerin de sözkonusu kesintide işe yaramadığını belirtiyor.
Douzet’e göre, mevcut internet kesintisi son derece incelikli bir şekilde hazırlanmış durumda. Bu yüzden VPN gibi araçlar aracılığıyla kesintiyi aşmak son derece zor. Douzet, uydu aracılığıyla kesintilerin aşılabileceğini belirtirken İranlıların buna erişiminin son derece zor olduğunu vurguluyor.
Douzet insanların internete ulaşabilmeleri için alternatif bir yolun ise komşu bir ülkede kurulacak bir internet sistemine bağlanmak olduğunu söylüyor.
