Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Koronavirüs salgını Büyük Buhran’dan beri en büyük ekonomik gerilemeye neden olabilir

lİk kez 2019 yılının Aralık ayında Çin’in Hubei eyaletine bağlı Vuhan kentinde tespit edilen koronavirüs, kısa sürede tüm dünyaya yayıldı ve önceden sahip olduğumuz pek çok alışkanlığı değiştirdi. Salgın dünya genelinde milyonlarca insanın hastalanmasına ve yüzbinlerce kişinin ölümüne sebep olmasının yanında ekonomik açıdan da büyük sorunlar ortaya çıkardı ve daha büyük krizlerin habercisi haline geldi.

İşyerlerinin kapatılması, işsizliğin artması ve toplumsal hareketliliğin azalması ekonomik açıdan uzun zamandır görülmeyen istatistiklerin ortaya çıkmasına zemin hazırladı. Dünyanın en zengin ülkeleri art arda ekonomik tablolarının nasıl kötüleştiğini ortaya koyan açıklamalar yaparken veriler, küresel ekonominin bu yılın ilerleyen dönemlerinde daha da daralacağını söylüyor.

Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nun Nisan 2020 sayısını “Büyük Tecrit” başlığı ile yayımladı. Raporda küresel ekonomik büyüme beklentisi yüzde 3,3 büyüme yerine yüzde 3 küçülme olarak revize edildi. Bu da 1929’daki Büyük Buhran’dan beri en büyük küresel gerileme anlamına geliyor. 2021 senesi içinki büyüme tahmini ise yüzde 3,4’ten yüzde 5,8’e yükseltildi.

IMF’nin nisan ayında yaptığı dünya ekonomisi satın alma gücü paritesine göre dünya ekonomisi bu sene yaklaşık 3.7 trilyon dolar daralacak. Bu azalmanın 1 trilyon 137 milyar dolarının ABD’den kaynaklanması bekleniyor.

ABD’de İkinci Dünya Savaşı’ndan beri görülen en büyük işsizlik artışı yaşanıyor

Koronavirüs salgının en çok etkilediği ülke olan ABD’deki en büyük sorun işsizlik. ABD’de tarım dışı istihdam nisan ayında 20,5 milyon azalırken işsizlik yüzde 4,4’ten yüzde 14,7’ye fırladı. Bu düşüş ise İkinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1939’dan beri bir aylık süreçte kaydedilen ikinci en büyük düşüş oldu. Buna bağlı olarak ABD’de son yedi haftalık süreçte işsizlik maaşına başvuran kişi sayısı 33 milyon 483 bine ulaştı.

2008’den beri en büyük ekonomik daralma kaydedildi

ABD’de tüketim ürünlerinin fiyatlarında ise 1957’den beri en keskin düşüş yaşanıyor. PNC Finansal Servis Şefi Gus Faucher’e göre deflasyonun yerleşmesi ileride çok daha büyük bir krize yol açabilir. Deflasyon dolayısıyla tüketiciler fiyatların daha da düşeceğini öngördüğü için harcama yapmaktan çekinirken bu durum ekonomik aktiviteleri azaltıyor ve büyüme oranlarını düşürüyor

ABD’de yılın ilk çeyreğinde ekonomi yüzde 4,8 küçülürken 2008 yılından beri kaydedilen en büyük daralma yaşandı. Uzmanlar koronavirüs salgını nedeniyle yılın ikinci çeyreğindeki daralmanın daha da büyük olabileceğini tahmin ediyor.

Bazı uzmanlar ABD’deki gayri safi milli hasılanın (GSMH) yüzde 40 küçülebileceği tahmininde bulunurken bu durumun gerçekleşmesi halinde 1929 yılındaki “Büyük Buhran’dan” beri en büyük ekonomik kriz yaşanabilir.

IMF’nin açıkladığı raporda, ABD’deki ekonomik büyüme tahmini 2020 senesi için yüzde 2’den yüzde eksi 5,9’a düşürülürken, 2021 yılı için yüzde 1,7’den yüzde 4,7’ye yükseltildi.

“Rusya ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 8 küçülebilir”

Petrol fiyatlarının düşük bir seviyeye gerilemesiyle üretim ve ihracat açısından zorlu günler geçiren Rusya ekonomisi de koronavirüs salgınından ağır darbe aldı. Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, Rus ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 8 küçüleceği öngörüsünde bulundu.

Nabiullina, başkent Moskova’da video konferans yoluyla gerçekleştirdiği basın toplantısının ardından yaptığı açıklamada Rus ekonomisinde toparlanmanın bu yılın üçüncü çeyreğinde başlayacağını ifade ederken Rusya ekonomisindeki büyüme oranlarının 2021’in ilk çeyreğine kadar negatif kalacağını söyledi.

Rusya Merkez Bankası, ülke ekonomisinin bu yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0,2 ila 0,4 oranında büyüdüğünü, mevsimsel etkilerden arındırılmış büyüme oranının ise yüzde 1 seviyesinde olduğunu açıklamıştı.

Rusya’da ihracattan sonraki en büyük gerileme ise hizmet sektöründe yaşanıyor. Rusya’da, Satın Alma Yöneticileri Endeksi’nin yaptığı açıklamaya göre hizmet sektörü nisan ayında, bir önceki aya kıyasla 24,9 puan azaldı. Bu da hizmet sektörünün 2001 senesinden beri yaşadığı en büyük daralma olarak kayıtlara geçti. IMF, Rusya ekonomisinin bu sene yüzde 5,5 küçüleceğini tahmin ediyor.

Çin ekonomisi 28 sene sonra ilk kez küçülme kaydetti

Koronavirüsün ilk tespit edildiği yer olan ve salgının çıktığı ülke olarak kabul edilen Çin, koronavirüsün ekonomik etkilerini en önce hisseden ülke oldu. Neredeyse tamamen karantina altında ve salgın etkisiyle geçen yılın ilk üç aylık bölümünde Çin ekonomisi 1992’den beri ilk kez küçüldü.

Çin Ulusal İstatistik Bürosu tarafından açıklanan verilere göre, yılın ilk çeyreğinde GSYH’nin bir önceki yıla göre yüzde 6,8 oranında düştüğü kaydedilirken aynı dönemde dış ticaret ise yüzde 6,4’lük bir azalma gösterdi. Çin yönetimi buna cevap olarak ticaret savaşı sırasında ABD’den ithal edilen 79 ürüne uygulanan ek tarifelerin bir sene boyunca kaldırıldığı açıklandı.

IMF ise Çin’in 2020 yolundaki büyüme tahminini yüzde 6’dan yüzde 1,2’ye düşürürken 2021 için yaptığı tahmini ise yüzde 5,8’den yüzde 9,2’ye yükseltti.

Almanya ekonomisi 1990’dan beri gördüğü en büyük krizle yüzleşecek

Avrupa’nın en büyük ekonomisi olan Almanya da diğer bütün büyük ekonomiler gibi ciddi bir krizle karşı karşıya ve uzun yıllardır görmediği kadar kötü ekonomik göstergelerle yüzleşiyor.

Maliye Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, 1989’da Berlin Duvarı’nın yıkılmasından beri Almanya’daki en düşük verimliliğin bu sene gerçekleşmesi bekleniyor. Ekonomi Bakanı Peter Altmaier, koronavirüs krizi nedeniyle Almanya ekonomisinin 2020 yılında yüzde 6,3 küçülebileceğini belirtti.

Almanya ekonomisindeki düşüşün en net göstergesi olarak sanayi sektöründeki gerileme göze çarpıyor. Almanya’da mart ayındaki sanayi üretimi koronavirüs etkisiyle bir önceki aya kıyasla yüzde 9,2’lik düşüş yaşadı ve böylece sanayi üretimi kayıtlarının tutulduğu 1991 yılından beri en büyük gerileme gerçekleşti. Sanayi üretiminin bir sene önceye kıyasla ise yüzde 11,6’lık bir daralma yaşadığı açıklandı.

Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), verilerine göre ülkede reel perakende satışlar, mart ayında bir önceki aya göre yüzde 5,6 daralarak, son 13 yılın en büyük düşüşünü kaydetti. Aynı dönemde internet ve posta yolu ile verilen siparişlerde ise yüzde 13,4 oranında artış kaydedildi.

Almanya’nın ihracatı da şubat ayına kıyasla mart ayında yüzde 11,8 gerileyerek 99,2 milyar euro oldu. Böylece ihracattaki bu düşüş de 1990’dan bu yana yaşanan en büyük düşüş olarak kayıtlara geçti. Almanya’nın ithalatı ise yüzde 2,9 azalarak yaklaşık 273,1 milyar euroya geriledi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Almanya’nın bu yıl yüzde 6,5 daralacağını tahmin ederken IMF ise yıllık küçülmenin yüzde 7’yi bulabileceğini belirtiyor. 2008 finansal krizinde yüzde 5,7 küçülen Almanya ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 0,4’lük büyüme kaydetmişti.

İtalya’daki sanayi üretimi yüzde 28,4 oranında azaldı

Koronavirüs salgınının mart ayındaki merkezi ve salgının en çok ölüme yol açtığı üçüncü ülke olan İtalya’da 1995 senesinden beri en büyük ekonomik gerileme yaşandı. İtalya Ulusal İstatistik Kurumu’nun  açıkladığı verilere göre İtalya ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,7’lik gerileme kaydetti. 2019’un son çeyreğinde de yüzde 0,3 küçülen İtalya ekonomisi, iki dönem üst üste daralarak ciddi bir resesyon riski taşıyor.

Hükümetin tahminleri İtalya’da yılın ikinci çeyreği için yüzde 10, 2020’nin tamamı için ise yüzde 8’lik küçülme öngörüyor.

10 Mart günü ülke genelinde karantina kararı alan İtalya bu uygulamaya giden ilk Avrupa ülkesi olmuştu. İtalya’daki sanayi üretiminde ise mart ayında yüzde 28.4’lük küçülme yaşandı ve 1990’dan beri gerçekleşen en büyük düşüş meydana geldi.

Avrupa Birliği’nin (AB) son ekonomik görünüm raporunda İtalya için yüzde 9,5’lik bir daralma öngörülüyor. IMF ise İtalya’nın yüzde 0,5 büyüyeceği tahminini değiştirerek salgın dolayısıyla İtalyan ekonomisinin bu sene yüzde 9,1 küçülebileceğini açıkladı.

Madrid’de gıda yardımı alanların sayısı 100 bini geçti

ABD’nin ardından en çok koronavirüs vakasının tespit edildiği İspanya’da ise işsizlik ve yoksulluğun yükselmesiyle gıda bankalarından yardım alanların sayısında dramatik bir artış yaşanıyor. Yalnızca Madrid’de 14 Mart’tan beri gıda yardımı alan insanların sayısının 100 bini geçtiği bildirilirken Caritas ve Cruz Roja gibi önemli STK’ların temsilcileri, yoksulluk sınırında yaşayan kişi sayısının 4,5 milyondan 6 milyona yükseldiğini söylüyor.

İspanya Merkez Bankası, ülke ekonomisinin bu seneki küçülme oranının yüzde 13’ü bulabileceğini ifade ederken AB, İspanya için yüzde 9,4, IMF ise yüzde 8’lik küçülme öngörüyor.

Maliye Bakanı Maria Jesus Montero ise 2020 boyunca işsizliğin yüzde 19’a tırmanabileceğini belirtirken ekonominin yüzde 9,2 küçüleceğini öngördüklerini söyledi.

Fransa ekonomisi yüzde 8 küçülebilir

Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, koronavirüs salgını nedeniyle serbest dolaşımın zorunlu haller dışında sınırlandırılmasının 11 Mayıs’a kadar uzatılmasıyla ülke ekonomisinin yüzde 8 küçüleceğini açıklamıştı.

Fransa ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,8 daralarak, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en keskin küçülmeyi kaydetmişti.

Fransa ekonomisinde bir önceki en büyük daralma ise öğrenci protestolarının ve grevlerin yaşandığı 1968’in ikinci çeyreğinde yüzde 5,3 ile meydana gelmişti.

AB’ye göre Fransa, 2020 senesinde yüzde 8,2, IMF’ye göre ise yüzde 7,2’lik bir küçülme yaşayacak.

AB ekonomisi ise koronavirüs salgını nedeniyle bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 3,5 küçüldü. 

İngiltere 300 sene boyunca gördüğü en büyük ekonomik durgunlukla yüzleşebilir

Koronavirüs nedeniyle ABD’den sonra en çok insanın hayatını kaybettiği ülke olan İngiltere’de de ekonomik göstergeler çok bozuk. İngiltere Merkez Bankası The Bank of England’ın (BOE) açıklamasına göre bu sene ekonomi yüzde 14 küçülebilir ve işsizlik de ikiye katlanabilir. Eğer bu iki istatistik gerçek olursa İngiltere 300 sene boyunca gördüğü en büyük ekonomik durgunlukla yüzleşecek. The Guardian’ın ekonomi muhabiri Richard Partington ise ikinci dalga olması durumunda daha ağır bir tablo ortaya çıkabileceği görüşünde. Bunun gerçekleşmesi halinde ekonominin eski gücüne ulaşması üç seneyi bulabilir.

İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi yılın ilk üç aylık döneminde İngiltere ekonomisinin yüzde 0,5 büyüdüğünü açıklarken IMF, İngiltere için 2020 büyüme tahminini yüzde 1,4’ten yüzde eksi 6,5’e düşürdü.

Salgın Doğu Asya ekonomisini de vurdu

Her ne kadar Güney Kore ve Japonya koronavirüs salgınını kontrollü şekilde yönetebilen iki ülke olarak öne çıksa da göstergeler bu iki ülkenin de ekonomik açıdan oldukça sıkıntılı bir döneme girebileceğini gösteriyor.

Japonya 2019’un son çeyreğinde bir önceki üç aylık döneme göre yüzde 6,3 küçülürken kriz sonrasında daha büyük ekonomik sıkıntılar ortaya çıkabileceği belirtiliyor. Dünyanın en büyük üçüncü ekonomisi olan Japonya’da ciddi bir ekonomik durgunluk beklenirken bazı anketlere göre Başbakan Shinzo Abe’ye olan halk desteğinin de yüzde 50’den yüzde 40’a düştüğü ifade ediliyor. IMF ise Japonya’nın bu yıl yüzde 5,2 küçüleceğini tahmin ederken ülkenin milli gelirinin ise 260.5 milyar dolar azalabileceğini kaydetti.

Olağanüstü hal uygulamasının mayıs sonuna kadar devam edeceği Japonya’nın ekonomisini zora sokan bir başka faktör ise olimpiyat oyunlarının bu yaz gerçekleştirilemeyecek olması. Salgın nedeniyle 2021’e ertelenen olimpiyatların durumu ise hâlâ netliğe kavuşmadı. Her ne kadar Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve Japon yetkililer olimpiyatların tekrar ertelenmesi gibi bir durumun sözkonusu olmadığını belirtseler de salgının bir sene daha devam etmesi, önümüzdeki sene yapılması planlanan olimpiyat oyunlarının kderini değiştirebilir ve bu da Japonya ekonomisine ağır bir darbe daha vurabilir.

Güney Kore’de ise işsizlik, salgının ortaya çıkardığı en büyük sorun oldu. Bundan bir sene önceye kıyasla nisan ayında Güney Kore’deki işsiz sayısı 476 bin arttı. Yarı zamanlı ve geçici olarak çalışan 782 bin kişi işlerini bırakmak durumunda kalırken hizmet sektöründe de 212 bin kişi işine kaybetti.

Uzmanlar, yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,4 küçülen Güney Kore ekonomisinin yıl boyunca yüzde 6 küçülebileceğini belirtiyor. Ülkedeki tüketim oranı şimdiden bir önceki yıla göre yüzde 6,4 azaldı.

IMF ise Güney Kore için diğer büyük ekonomilere göre nispeten daha olumlu bir tablo çiziyor. IMF, Güney Kore’nin bu sene yüzde 1,2 oranında küçüleceğini ve milli gelirinde 13 milyar dolarlık bir azalma gerçekleşeceğini tahmin ediyor.

Latin Amerika için “kayıp on yıl”

IMF direktörlerinden Alejandro Werner, 2020 yılında Latin Amerika’nın tamamının ekonomik olarak yüzde 5,2’lik bir daralma yaşayabileceğini belirtirken “2015-2025” döneminin Latin Amerika için “kayıp on yıl” olabileceğini söyledi.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.