Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Daha temiz, daha yeşil bir ulaşım mümkün: Koronavirüs salgını dünya genelinde trafik kurallarını yeniden yazıyor

The Guardian gazetesinden Kate Connolly ve yedi farklı şehirden Guardian yazarı, koronavirüs salgınının dünya kentlerinin trafiğini nasıl daha çevre dostu olacak şekilde dönüştürdüğünü kaleme aldı. Yazının çevirisini paylaşıyoruz. 

Koronavirüs salgınıyla birlikte gelen kısmi sokağa çıkma yasakları ve alınan önlemler dünyanın birçok kentinde trafiğe çıkan araç sayısının azalmasını sağladı. Dublin’den Sidney’e pek çok kentte boşalan caddeler, trafiğin bisiklet sürücülerinin ve yayaların lehine olacak şekilde yeniden düzenlenmesini sağlayacak büyük ölçekli projelerin hayata geçirilmesine olanak sağlıyor. Bisiklet sürücüleri ve çevre dostu aktivistler ise koronavirüs tehlikesi geçtiğinde caddelerin yeniden arabaların istilasına uğramasından endişeli. Aktivistler, yayaların ve bisikletlilerin trafikte daha rahat hareket etmelerini sağlayan çevre dostu düzenlemelerin kalıcı hale gelmesini talep ediyor.

Budapeşte’de 20 kilometre uzunluğunda geçici bisiklet yolu yapıldı. Bisiklet yolunun kalıcı hale gelmesi planlanıyor. Fotoğraf: Zoltán Balogh/EPA

Atina Belediye Başkanı Kostas Bakoyannis, kenti araba trafiğinden kurtaracağını söylüyor. Bakoyannis’e göre Yunanistan’ın başkenti, çevre dostu bir kent olma yönünde tarihinin en iddialı adımlarını atıyor ve koronavirüs salgını ile boşalan sokaklar bu adımları hızlandırıyor. Bakoyannis, geçen hafta Atina’da 50 bin metrekarelik alanı bisiklet sürücülerine ve yayalara ayıracaklarını duyurdu. 

Planın merkezinde, Atina’nın tarihi kısımlarındaki arkeolojik alanları birbirine bağlayacak “büyük yaya yolu” projesi var. Kaldırımlar genişletilecek, bazı bulvarlar yalnız yaya trafiğine açık hale gelecek, meydanlar büyütülecek ve tarihi Akropolis’in eteğinde kalan alanlar araç trafiğine kapatılacak. 

Geçen yıl seçilen Bakoyannis, aynı zamanda kentin en genç belediye başkanı. Bakoyannis, koronavirüs salgınının şehirde normal koşullar altında yıllar boyu sürebilecek altyapı çalışmalarını hızlandırdığını da kabul ediyor ve “Böyle bir fırsat kolay kolay ele geçmez. Amacımız halka açık alanları araba trafiğinden kurtarmak ve insanlara kentin tadını çıkarabilecekleri yürüyüş alanları sağlamak. Atina daha temiz, daha yeşil ve daha iyi bir şehir olacak” diyor.

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de ise geçen ay kentin en işlek yolları üzerinde 20 kilometre uzunluğunda geçici bisiklet yolları yapıldı. Çevrecilerin de desteklediği Gergely Karácsony, Budapeşte belediye başkanlığı için muhalefetin çatı adayı olarak girdiği geçen yılki yerel seçimlerden galip çıkmıştı. Budapeşte’nin neredeyse mükemmel denebilecek kadar iyi çalışan bir toplu taşıma sistemi var. Ancak toplu taşıma araçlarının genelde kalabalık olması, kent sakinlerini koronavirüs salgını sürecinde farklı ulaşım alternatifleri aramaya itti.

Seçmenlerin taleplerini dikkate aldıklarını belirten Budapeşte Belediyesi, salgın nedeniyle geçici bir süre için yapılan bisiklet yollarından bazılarının salgından sonraki normalleşme sürecinde de kullanılabileceğini belirtti. Budapeşte, önümüzdeki günlerde daha fazla bisiklet yolu inşa etmek için adım atacak.

Fransa’nın başkenti Paris’te toplam uzunluğu neredeyse 32 kilometreyi bulan bisiklet yolları yapıldı. Bu durum, daha önce de haklarının ihlal edildiğini iddia ederek belediyeyi protesto eden bazı araç sürücülerini rahatsız etti. Ancak belediye, kentin merkezinde yer alan ve önemli noktaları birbirine bağlayan yollar üzerindeki araç trafiğini azaltmayı ve ek olarak yaklaşık 50 kilometre bisiklet yolu daha yapmayı planlıyor. 

Paris’te bisiklet kullanımını teşvik etmek için 20 milyon euro değerinde bir bütçe ayrıldı. Paris sakinleri, bozuk bisikletlerini tamir ettirmek için bu bütçeden 50 euro değerinde destek alabilecek. Paris’te bisiklet kullanımının yaygın hale gelmesini destekleyenler son dönemde bisiklet kullanımı sayesinde kentin hava kalitesinde görülen iyileşmeye de dikkat çekiyor.

Anne Hidalgo, 2014 yılında Paris Belediye Başkanı seçilmeden çok önce, kentteki otomobil trafiğinin azaltılarak bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasını siyasi programının temel öğelerinden biri olarak belirlemişti. Hidalgo, kentin koronavirüs öncesindeki sıkışık trafiğe ve otomobillerin neden olduğu kirliliğe dönmesinin sözkonusu bile olamayacağını belirtti. 

Dublin Belediye Meclisi de salgının ardından kalıcı hale gelebilecek bir “geçici hareketlilik planı” ile kentin tamamında ulaşımın fiziksel mesafeyi koruyarak ve bisikletlerle sağlanabilmesini amaçlıyor. İrlanda’nın başkentinde belediyenin amacı bisiklet kullananlara ve yayalara daha fazla hareket alanı ve ulaşım imkanı sağlamak. 

Avrupa’da hava kirliliğinin en yoğun olduğu şehirlerden biri de Milano. İtalya’nın kuzeyindeki kentte yaz boyunca yaklaşık 35 kilometre uzunluğunda yaya ve bisiklet yolu kullanıma açılacak. Trafiğin genelde sıkışık olduğu şehirde koronavirüs salgını süresince bu sıkışıklık yüzde 30 ile 70 arasında düştü. Aynı zamanda hava kirliliğinde de ciddi bir azalma gözlendi.

İtalya’nın başkenti Roma’da da belediye bir kısmı geçici, bir kısmı kalıcı olmak üzere 150 kilometrelik bisiklet yolunun yapımına onay verdi. Projenin temel hedefi, ulaşım sırasında fiziksel mesafenin korunmasını kolaylaştırmak. İtalyan hükümetinin yayımladığı yeni bir kararname, vatandaşlara bisiklet yardımında bulunmayı öngörüyor. İtalya’nın 50 binin üzerinde nüfusu olan herhangi bir kentinde ya da kasabasında yaşayanlar, yeni bir bisiklet almak için yaklaşık 500 euroluk hükümet desteği alabilecek. Destek paketinden mobilet ya da elektrikli bisiklet almak isteyenler de faydalanabilecek. 

Benzer uygulamalar yalnızca Avrupa kıtasında değil, dünyanın farklı bölgelerinde de hayata geçiriliyor. Güney Amerika ülkesi Kolombiya buna bir örnek. Geçen yıl Fransa Bisiklet Turu’nda Kolombiyalı Egan Bernal’ın kazandığı zafer, başkent Bogota’da bisiklet kullanımının ciddi ölçüde artmasını sağladı. Pazar günleri Bogota’daki yüzlerce kilometrelik otoyol, araç trafiğine kapatılıyor. Bu sayede kent sakinleri korna gürültüsü ve egzoz dumanı olmadan bisikletleriyle şehrin diledikleri noktasına ulaşabiliyor. 

Bisiklet kullanımına duyulan ilgi, kendisi de bir bisiklet meraklısı olan Bogota Belediye Başkanı Claudia López’in koronavirüs salgını süresince kentte toplu taşıma kullanımını yüzde 35 azaltma hedefine ulaşmasını kolaylaştırdı. Geçen hafta, neredeyse 500 kilometre uzunluğunda bisiklet yoluna sahip olan Bogota’da 80 kilometrelik yeni bir bisiklet yolu kullanıma açıldı. 

Benzer gelişmeler, Brüksel’den Sidney’e kadar dünyanın pek çok şehrinde görülüyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yetkililer bisiklet kullanımında bir patlama olduğunu belirtiyor. Kaliforniya’dan New York’a, ABD’nin birçok noktasında yerel yönetimler, bisiklet kullanımını yaygınlaştırmayı, koronavirüs salgınıyla yapılan değişiklikleri, bu süreçte açılan bisiklet yollarını kalıcı hale getirmeyi planlıyor. 

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.