2021 yılı işçi sendikaları üye sayısı istatistikleri Resmi Gazete’de yayımlandı. İstatistiklere göre, Türkiye’deki 14 milyon işçinin sadece yüzde 14’ü sendikalı, sendika üyesi işçilerin bir kısmı da toplu sözleşmeden yararlanamıyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, “Sendikalaşmayı ve işçilerimizin haklarını korumayı önemsiyoruz” dese de Türkiye’nin birçok yerinde işçiler sendikalaştıkları için işten çıkarılıyor, sendika hakları için eylem yapıyor.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın “İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2021 Ocak Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ”i dünkü (31 Ocak 2021) Resmi Gazete’de yayımlandı. Bakanlığın açıkladığı işçi sendikalarının üye istatistiklerine göre Türkiye’deki 14 milyon işçinin sadece yüzde 14’ü sendikalı.
Sendikaların Temmuz 2020-Ocak 2021 dönemindeki üye sayılarındaki değişimi içeren istatistiklerde, Türkiye’de 14 milyon 371 bin 96 işçiden 2 milyon 69 bin 476’sının sendika üyeliği bulunuyor. Bu verilerle, Temmuz-2020 döneminde yüzde 13,66 olan sendikalaşma oranı yüzde 14,4’a yükselmiş oldu.
1 milyon 131 bin 749 ile en fazla üyeye sahip konfederasyon Türk-İş oldu. Türk-İş’i, 711 bin 295 üye ile Hak-İş, 193 bin 866 üye ile DİSK izledi. En fazla üyeye sahip işçi sendikaları sırasıyla 238 bin 666 üyeyle Hak-İş/Hizmet-İş, 209 bin 529 üyeyle Türk-İş/Türk Metal, 185 bin 370 üyeyle Hak-İş/Öz Sağlık-İş, 144 bin 68 üyeyle DİSK/Genel-İş, 107 bin 823 üyeyle Türk-İş/Tez Koop-İş ve 104 bin 308 üyeyle Türk-İş/ Koop-İş oldu.
2016 yılında kayıtlı işçi sayısı 12 milyon 663 bin 783 iken bu sayı, 2021 yılında 14 milyon 371 bin 96’ya yükseldi. Sendikalı işçi sayısı da son beş yılda 555 bin 423 arttı.
Sendikalaşma oranındaki artışta, kamu taşeron işçilerinin kadroya alınması etkili oldu.
İşkolu barajı toplu iş sözleşmesi (TİS) önünde engel
İşçi sendikalarının toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için “yetki” alması gerekiyor. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 41. maddesinde işçi sendikalarının toplu iş sözleşmesi (TİS) yapmak üzere yetki alabilmesinin şartları belirtiliyor.
İşçi sendikası öncelikle kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde 1’ini üye yapması gerekiyor. Sendika işyerinde toplu sözleşme yapabilmesi için çalışan sayısının yarıdan fazlasını, işletmede ise yüzde 40’ını üye yaparak yetkili hale geliyor.
Ticaret ve büro işkolunda 24 sendikadan sadece üçü yetkili
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Ticaret ve büro işkolunda 3 milyon 809 bin 188 kişi kayıtlı işçi gözüküyor. İşkolunda 24 sendika olmasına rağmen sadece üç sendika yetkili durumda. İşkolunda bulunan diğer 21 sendika bir işyerinde çoğunluğu sağlasa bile bakanlık tarafından yetki alamıyor. Barajı geçen Türk-İş’e bağlı Tez Koop-İş, Koop-İş ve Hak-İş’e bağlı Öz Büro-İş sendikalarının toplam üye sayısı 250 bin 286 kişi.
İnşaat işkolunda sadece tek sendika yetkili
1 milyon 319 bin 158 kişinin çalıştığı inşaat sektöründe ise sadece Yol-İş Sendikası yetkili. Türk-iş’e bağlı Yol-İş Sendikası’nın üyelerinin çoğunluğu kamu çalışanlarından oluşuyor. İş kazalarının en çok yaşandığı sektörlerden olan inşaatta örgütlülük oranı kamuyu çıkardığımızda yok denecek kadar az. Sektörde faaliyet yürüten sendikalar, işkolu barajı nedeniyle toplu sözleşme imzalayamıyor.
Bakan Selçuk: “Sendikalaşmayı ve işçilerimizin haklarını korumayı önemsiyoruz”
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, 31 Ocak’ta Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Sendikalı işçi sayımız 2 milyonu aştı. Geçen temmuz ayına göre sendikalaşma oranımız 13,66’dan 14,40’a yükseldi. Sendikalaşmayı ve işçilerimizin haklarını korumayı önemsiyoruz” dedi.
İşçiler sendika hakları için eylemde
Bakan bu açıklamayı yaparken Türkiye’nin dört bir yanında işçiler, sendikalı oldukları için işten çıkarıldıkları gerekçesiyle eylemde.
– Çorum’daki Ekmekçioğlu Metal Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. Fabrikası’nda çalışırken Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Birleşik Metal İşçileri Sendikası’na (Birleşik Metal-İş) üye oldukları için işten çıkarılan yaklaşık 100 işçinin eylemleri, fabrikanın önünde iki aydır devam ediyor.
– Kocaeli Çayırova Şekerpınar Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Baldur süspansiyon fabrikasında Birleşik Metal-İş’e üye işçiler 40 gündür grevde.
– Birleşik Metal-İş’e üye oldukları gerekçesiyle İspanya sermayeli Baldur süspansiyon fabrikasından çıkarılan üç işçinin, işlerine geri dönmek için fabrika önünde başlattığı eylem devam ederken sendika, üyelerinin yeniden işbaşı yapması, işçilerin sendika ve toplu iş sözleşmesi hakkının tanınması için grev kararı aldı. İşçiler grevlerinin 40. gününe gelirken, işveren tarafından olumlu bir adım atılmadı.
– Gaziantep 3. Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Güven Boya’da DİSK/Tekstil İşçileri Sendikası üyesi dört işçi, işten çıkarıldı. İşçilerin fabrika önünde direnişe çıkması da Gaziantep Valiliği’nin “kent genelinde 15 gün süreyle eylem ve etkinlik yasağı” getirmesi nedeniyle ertelendi.
– PTT’de sendika üyesi oldukları için işten çıkarılan ve ücretsiz izin uygulanan, aralarında Posta, Telefon ve Telekomünikasyon İşçileri Sendikası (PTT-Sen) yöneticilerinin de bulunduğu taşeron işçiler, İstanbul, Ankara ve Bursa’da PTT başmüdürlükleri önünde eylemlerine devam ediyor.
– Migros’un Kocaeli Şekerpınar’daki deposunda çalışırken sendikalı oldukları gerekçesiyle ücretsiz izne çıkarılan Depo, Liman, Tersane ve Deniz İşçileri Sendikası (DGD-SEN) üyesi işçiler, 28 gündür eylemde.
– İstanbul Haramidere’de kurulu olan SML Etiket fabrikasında DİSK/Tekstil İşçileri Sendikası yetki almasına rağmen, toplu sözleşme imzalanmıyor. Aralarında sendika üyelerinin de olduğu 21 işçi, işten çıkarıldı.
