İsrail’de 12 yıllık Binyamin Netanyahu dönemi resmen sona erdi. İsrail Parlamentosu’nda (Knesset) yapılan oylamada, Yamina Partisi lideri Naftali Bennett ve Yesh Atid Partisi lideri Yair Lapid öncülüğündeki “Değişim Koalisyonu” güvenoyu aldı.
İsrail’de Binyamin Netanyahu’nun başbakanlık koltuğundaki 12 yıllık dönemi dün (13 Haziran) sona verdi ve İsrail Parlamentosu (Knesset) aşırı sağcı Naftali Bennett liderliğindeki yeni “Değişim Hükümeti”ne onay verdi.
Yesh Atid (Gelecek Var) Partisi lideri Yair Lapid ve Yamina Partisi lideri Naftali Bennet’in öncülüğünde kurulan fakat Netanyahu’yu devirmek dışında çok az ortak noktası olan sol, merkez, sağcı ve Arap partisinden oluşan sekiz partili koalisyonun güvenoylaması Knesset’te yapıldı. Yeni kabine, güvenoylamasını 59’a karşı 60 oy ile kazandı.
Anlaşma gereğince Yamina Partisi lideri aşırı sağcı Naftali Bennett yeni başbakan olarak yemin edecek ve Eylül 2023’e kadar görevde kalacak.
Eylül 2023’ten sonra ise geri kalan iki yıllık sürede başbakanlık görevini koalisyonun diğer ortağı Yair Lapid üstlenecek.
Bennett ve Lapid öncülüğünde kurulan koalisyon, çeşitli görüşlere sahip sekiz farklı partiden oluşuyor. Bennett’in partisi aşırı sağ ve milliyetçi politikaları ile öne çıkıyor İsrail’in bir Yahudi devleti olmasını destekliyor ve 1967’den beri işgal altında bulunan Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te, İsrail’in tarihsel hakları olduğunu öne sürüyor.
Hükümetin güvenoyu alması ile İsrail tarihinde ilk kez hükümet ortağı olan ve İsrail vatandaşı Filistinlileri temsil eden Birleşik Arap Partisi (Ra’am) ise bu görüşe karşı çıkıyor.
Netanyahu: “Geri geleceğiz”
12 yıllık iktidarı sona eren Binyamin Netanyahu ise oylama öncesi yaptığı konuşmada, siyaset yapmaya devam edeceğini ve bir gün tekrar iktidara geleceğini söyledi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Beklenenden erken bir şekilde geri döneceğini vurgulayan 71 yaşındaki Netanyahu, “Muhalefette olacaksak, hükümeti devirene dek başımızı dik tutacağız” dedi.
Bennett: “İki yılda dört seçimle yıpranan İsrail’i birleştireceğiz”
Başbakanlık koltuğunu devralacak Bennett ise kurulan yeni hükümetin bütün İsrailliler’i temsil edeceğini söyledi.
Bennett’in konuşması sık sık parlamentodaki Netanyahu destekçileri tarafından “yalancı” ve “utanmaz” denilerek kesildi. Bennett, kürsüden inmeden önce Netanyahu’ya “uzun ve başarı dolu hizmeti” için teşekkür etti.
Parlamentoya hitap ettiği konuşmasında Bennett, İsrail’in İran’ı nükleer silahlar ile donatmasına izin vermeyeceğini söyledi.
İsrail’in güvenliğine olan bağlılığı ve geçen ayki İsrail-Hamas savaşında İsrail’in yanında yer aldığı için Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden’a teşekkürlerini ileten Bennett, hükümetinin ABD’deki Demokratlar ve Cumhuriyetçiler ile iyi ilişkiler sürdüreceğini belirtti.
Yeni hükümet ve ajandası
İsrail’in 36. hükümetinde ilk iki yıl başbakanlık görevini Yamina Partisi lideri Naftali Bennett üstlenecek. Koalisyonun diğer ortağı Yesh Atid Partisi lideri Yair Lapid ise Bennett’in başbakanlığı döneminde hükümette dışişleri bakanı ve alternatif başbakan olarak görev alacak.
İsrail’de kurulan 25 kişilik kabinede, dokuz kadının farklı bakanlıklarda görev alması da dikkat çekti.
Dokuz kadının hükümette üstlendikleri görevler ise şöyle:
Yamina Partisi’nden Ayelet Shaked (45) İçişleri Bakanı,
Yesh Atid Partisi’nden Meirav Cohen (37) Refah ve Sosyal Hizmetler Bakanı,
Yesh Atid Partisi’nden Orta Barbiavi (58) Ekonomi Bakanı,
Yesh Atid Partisi’nden Karin Elharar (43) Enerji Bakanı,
Yeni Umut Partisi’nden Yifat Shasha Bitton (48) Eğitim Bakanı,
İsrail İşçi Partisi’nden Meral Michaeli (54) Ulaşım Bakanı,
Dinçlik Partisi’nden Tamar Zandberg (45) Çevre Koruma Bakanı,
Mavi Beyaz Partisi’nden Pnina Tamano-Shata (39) Aliya ve Göç Bakanı,
Mavi Beyaz Partisi’nden Orit Farskash-Hacohen (50) Bilim, Teknoloji ve Uzay Bakanı
Kabine, İran, Gazze’deki Filistinli gruplar ile ateşkes, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından yürütülen savaş suçları soruşturması ve koronavirüs sonrası ekonomik iyileşme gibi zorlu konular ile karşı karşıya.
Yeni hükümet göreve geldikten sonra büyük ölçüde Filistinliler’e yönelik politikalar gibi uluslararası konularda hareket etmekten kaçınmayı, bunun yerine iç reformlara odaklanmayı planlıyor. Bennett de parlamentoda yaptığı konuşmasında, eğitim, sağlık ve bürokratik işlerdeki ağırlığı azaltmak konusunda çalışacaklarını aktardı ve ülkenin mali istikrar kazanması için iki yıllık bir bütçe paketi üzerine çalışacaklarını belirtti.
Işın Eliçin’in, değişim hükümetinin ajandası üzerine Louis Fishman ile yaptığı yayını aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
İsrailliler, Netanyahu döneminin sona ermesini sokaklarda kutladı
Koalisyon hükümetinin güvenoyu almasının ardından binlerce İsrailli sokağa döküldü ve Netanyahu’nun 12 yıllık devrinin sona ermesini kutladı.
Tel Aviv’deki Rabin Meydanı’nda toplanan ve İsrail bayrakları taşıyan kalabalık, “Bu ülke bizim, Netanyahu gitti” ve “Netanyahu hapse” sloganları attı.
Rabin Meydanı’ndaki kutlamalara katılan Erez Biezuner, “İsrail’de bir dönemin sonunu kutluyorum” dedi. Yeni hükümet için bayrak sallayan, şarkı söyleyen ve dans eden Biezuner yeni hükümete ise “Başarılı olmalarını ve bizi tekrar birleştirmelerini istiyoruz” diyerek seslendi.
Dünya liderlerinden Bennett’e tebrik mesajları
12 yıllık Netanyahu dönemini sona erdiren İsrail’in yeni başbakanı Bennett’e dünya liderlerinden tebrik mesajları geldi.
ABD Başkanı Joe Biden, Bennett’i tebrik ederek, kendisi ile çalışmayı dört gözle beklediğini belirtti.
Biden, “Amerikan halkı adına, Başbakan Naftali Bennett’i, Alternatif Başbakan ve Dışişleri Bakanı Yair Lapid’i ve yeni İsrail kabinesinin tüm üyelerini tebrik ediyorum. Uluslarımız arasındaki yakın ve kalıcı ilişkinin tüm yönlerini güçlendirmek için Başbakan Bennett ile birlikte çalışmayı dört gözle bekliyorum. Halkımızı birleştiren bağ, ortak değerlerimizin ve onlarca yıllık yakın işbirliğimizin kanıtıdır. Ortaklığımızı güçlendirmeye devam ederken, Birleşik Devletler İsrail’in güvenliğine verdiği desteğe tereddütsüz şekilde devam ediyor. Yönetimim, İsrailliler, Filistinliler ve daha geniş bölgedeki insanlar için güvenlik, istikrar ve barışı ilerletmek için yeni İsrail hükümetiyle birlikte çalışmaya tamamen kararlıdır” dedi.
Almanya Başbakanı Angela Merkel de Bennett’i yeni görevi dolayısıyla tebrik etti. Federal Enformasyon Dairesi tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Başarılı bir hükümetin kurulması ve İsrail Devleti Başbakanı olarak seçilmeniz için size en iyi tebriklerimi gönderiyorum. Almanya, İsrail’in Ortadoğu’da güvenliğini ve barışını sağlamak için elinden geleni yapmaya devam edecektir. Almanya ve İsrail, ilişkilerini derinleştirmek istediğimiz eşsiz bir dostluğu paylaşıyor. Bunu akılda tutarak, sizinle yakın çalışmayı dört gözle bekliyorum. Size ve İsrail vatandaşlarına önümüzdeki görevlerle başa çıkmada güç, uyum ve başarılar diliyorum” denildi.
Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz da sosyal medya hesabından, “Başbakan Naftali Bennett’i, Alternatif Başbakan Yair Lapid’i hükümeti kurdukları için tebrik ederim. Seninle çalışmayı dört gözle bekliyorum. Avusturya, Yahudi ve demokratik bir devlet olan İsrail’e bağlıdır ve yanında olmaya devam edecektir” mesajını paylaştı.
İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab da sosyal medya hesabı üzerinden bir paylaşım yaptı. Raab, Bennett ile Lapid’i kurdukları yeni koalisyon hükümeti için tebrik etti ve iki ülke arasındaki işbirliğinin devamı ve bölgedeki barışı sağlamaya yönelik ortak çabaları sürdürmeyi dört gözle beklediğini aktardı.
12 yıldır İsrail’in başbakanlık koltuğunda oturan Binyamin Netanyahu döneminin sonunu ve İsrail’de muhalefet partilerinin zoru başararak attıkları bu adımın detaylarını anlattığımız podcast bölümümüzü aşağıdaki linkten dinleyebilirsiniz:
Derleyen: Senem Görür
Kaynak: Reuters
