BBC’nin araştırmasına göre Myanmar ordusu, temmuz ayında sivilleri hedef alan bir katliam yaptı ve en az 40 sivili öldürdü. Görgü tanıkları ve hayatta kalanlar, askerlerin, Sagaing’deki bir kasabada köylüleri topladığını ve ardından erkekleri ayırıp işkence yaptıktan sonra katlettiğini anlattı.
BBC Dünya Servisi’nden Rebecca Henschke ve Kelvin Brown’un haberine göre, 2021’in başında yönetime el koyan Myanmar ordusu, temmuz ayında en az 40 sivilin ölümü ile sonuçlanan bir katliam yaptı. Görgü tanıkları ve hayatta kalanlar, bazıları çok genç yaşta olan askerlerin, Myanmar’daki köylüleri işkence etmek ve ardından öldürmek için topladığını söyledi.
Cinayetlerin temmuz ayında, Myanmar’ın Sagaing bölgesinde bulunan Kani kasabasında dört farklı olayda yaşandığı belirtildi. Araştırma sonucunda ortaya çıkan görüntüler, öldürülenlerin çoğunun önce işkence gördüğünü ve ardından öldürülüp mezarlara gömüldüğünü gösteriyor.
Kani’deki 11 tanıkla konuşan gazeteciler, tanıklardan dinlediklerini, ülkedeki insan hakları ihlallerini araştıran İngiltere merkezli sivil toplum kuruluşu “Myanmar Witness” tarafından toplanan cep telefonu görüntüleri ve fotoğraflar ile karşılaştırarak doğruladıklarını bildirdi.
“İzlemeye dayanamadık, başımızı eğdik ve ağladık”
En büyük katliamın, en az 14 erkeğin işkence gördüğü, dövüldüğü ve ardından cesetlerinin ormanlık bir çukura atıldığı Yin Köyü’nde yapıldığı bildirildi. Köydeki tanıklar, köylülerin öldürülmeden önce ipler ile bağlandığını ve dövüldüğünü anlattı.
Kardeşi, yeğeni ve kayınbiraderi öldürülen bir kadın, “İzlemeye dayanamadık, başımızı eğdik, ağladık. Yapmamaları için yalvardık, bizi umursamadılar. Kadınlara, ‘Kocanız aralarında ise son dualarınızı edin’ dediler” diye konuştu.
“Bütün gün işkence gördüler”
Kaçmayı başaran bir diğer görgü tanığı ise öldürülen köylüler için, “Bağlandılar, taşlar ve tüfek dipçikleri ile dövüldüler ve bütün gün işkence gördüler. Bazı askerler genç görünüyordu, belki 17 ya da 18… Ama bazıları gerçekten yaşlıydı ve yanlarında bir kadın da vardı” dedi.
Zee Bin Dwin Köyü’nde ise temmuz ayı sonlarında toplu mezarlara gömülmüş, aralarında küçük bir çocuğa ait olduğu düşünülen bir ceset ve bir engelli bireyin de bulunduğu 12 parçalanmış ceset bulundu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Köyde erik ağacına bağlı olarak bulunan 60 yaşındaki bir erkeğin cesedi BBC tarafından incelendi. Araştırmanın sonucuna göre kendisinin ölmeden önce işkenceye maruz kaldığı belirtildi. Ailesi, askerlerin köye girdiğinde, oğlunun ve torununun kaçtığını ancak kendisinin yaşından dolayı ve askerlerin ona zarar vermeyeceğini düşünerek köyde kaldığını söyledi.
Erkeklere toplu ceza
BBC tarafından yürütülen araştırmanın sonucunda cinayetlerde özellikle erkeklerin hedef alındığı ve son aylarda ordu ile sivil milis gruplar arasında devam eden çatışmalar neticesinde, erkek köylülerin topluca cezalandırıldığı sonucuna varıldı.
Öldürülenlerin aileleri ise erkeklerin orduya yönelik saldırılara karışmadıklarında ısrar ediyor. Yin Köyü katliamında erkek kardeşini kaybeden bir kadın, askerlere yalvardığını ve kardeşinin askerlere “bir taş bile atmadığını” söylediğini ancak “Hiçbir şey söyleme, yorulduk. Hepinizi öldüreceğiz” yanıtını aldığını belirtti.
Ne olmuştu?
Myanmar ordusu, 2020’deki genel seçimlere hile karıştığı iddiasıyla 1 Şubat’ta yönetime el koymuştu. Ordu, ülkenin fiili lideri Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve bir yıllığına olağanüstü hal ilan etmişti. Mahkeme, 76 yaşındaki Çii’nin yargılandığı davada Nobel ödüllü devrik lidere dört yıl hapis cezası vermişti.
Myanmar’da şubat ayında yaşanan darbeden sonra yabancı gazetecilerin ülkede haber yapması yasaklandı ve devlet tarafından onaylanmayan medya kuruluşlarının da çoğu kapatıldı.
BBC, araştırmanın bulgularını Myanmar’ın İstihbarat Bakan Yardımcısı ve Sözcüsü General Zaw Min Tun‘a iletti. Tun toplu katliam iddiaları ile ilgili açıklamasında, “Bize düşman gibi davrandıklarında kendimizi savunma hakkımız var” dedi.
Daha önce de darbe karşıtı protestolarda gözaltına alınan kadınlar BBC’ye verdikleri demeçte hapiste işkence gördüklerini, cinsel tacize uğradıklarını ve tecavüzle tehdit edildiklerini söylemişti.
Birleşmiş Milletler (BM) de Myanmar ordusu tarafından işlendiği iddia edilen insan hakları ihlallerini araştırıyor.
Kaynak: BBC
Derleyen: Berkcan Tuner
