Muğla’nın Milas ve Bodrum ilçelerinde, 2021 yılındaki orman yangınlarından geriye kalan orman ve zeytinliklerin yenilenebilir enerji kaynak alanı ilan edildiği, yangınlardan sonra anlaşılmıştı. Milas ve Bodrum’dan birçok köy birleşip, kalan orman ve zeytinlikleri enerji şirketlerinin kullanımına verecek kararın iptali için dava açtı.
2021’in yaz aylarında, Türkiye’nin birçok kentini etkileyen orman yangınlarının yol açtığı yaralar sarılmadan, Muğla’nın köylerinde tapulara konan şerhler konuşulmaya başlandı.
Orman yangınlarında zeytinliklerini ve birçok köylünün geçimini sağladığı ormanları yitiren Muğlalı köylüler, köylerinin çevresindeki birçok ormanın ve içlerinde zeytinliklerinin ve tarlalarının da bulunduğu arazilerin, 21 Mart 2021 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararıyla Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ilan edildiğini, bu karara istinaden arazilerin satışına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından şerh konulduğunu fark etti.
Zeytincilik, tarım ve arıcılıkla geçinen köyler, YEKA ilanıyla birlikte, yangınlardan sonra ellerinde kalan az miktarda zeytinlik ile çevredeki ormanların enerji şirketlerine devredileceğini anlayınca, YEKA ilanına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararının iptali için dava açtı.
Davacılar arasında, ormanlarını, zeytinliklerini ve tarım alanlarını kaybedecek Fesleğen, Mazı, Gökbel ve Bozalan köylerinin muhtarlık tüzel kişileri ile muhtarları da bulunuyor.
Zeytinlik ve ormanların bulunduğu 50 kilometrekarelik alan enerji şirketlerine tahsis ediliyor
21 Mart 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararı, Türkiye’deki pek çok ili etkileyen 19 farklı yenilenebilir enerji kaynak alanı belirledi. Bu alanlardan biri, Muğla’nın Bodrum ve Milas ilçeleri sınırlarında kalan Arturna Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanıydı. Arturna YEKA, Milas ve Bodrum ilçelerindeki Gökbel, Fesleğen, Mazı, Bozalan, Akçakaya ve Çökertme köylerini çevreliyor ve 49,8 kilometrekarelik bir alana yayılıyor. Bu alan içerisinde hem köylülerin geçimini sağlamak için kullandığı orman arazileri hem de köylülerin orman yangınlarından kurtarmayı başardığı zeytinlikleri bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığı’nın YEKA ilanı, ormanların ve aralarında birçok zeytinliğin de bulunduğu tarım arazilerinin, güneş ya da rüzgâr enerji santrali yapılmak üzere enerji şirketlerine devredilmesi anlamına gelecek.
“Orman yangınları YEKA düşünülerek mi söndürülmedi” şüphesi
Medyascope’un görüştüğü Muğla sakinleri, YEKA ilanı ile orman yangınları sırasındaki söndürme çalışmalarının yetersizliği arasında bir bağ olduğundan şüphelendiklerini gizlemiyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Bozalan’da yanan arazilerini kendi çabalarıyla söndürdüklerini söyleyen köylüler, orman yangınlarından birkaç ay önce gerçekleşen YEKA ilanının söndürme çalışmalarında, “Buralar zaten enerji alanına dönüştürülecek” umursamazlığına yol açmış olabileceğini düşünüyor.
Davacıların isteği: “Termik santralleri kapatın, linyit madenlerini yenilenebilir enerji alanı yapın“
Fesleğen, Mazı, Gökbel ve Bozalan köylerinin sakinleri, YEKA ilanı yoluyla zeytinlik ve ormanlar üzerine enerji santrali planlanmasının birçok sebepten anayasaya ve kanunlara aykırı olduğunu söylüyor.
Davacılara göre YEKA ilanı, “Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz”, “Devlet ormanlarının mülkiyeti devrolunamaz”, ve “Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaade edilemez” ifadelerini içeren, anayasanın 169’uncu maddesine aykırı. Davacılar, YEKA ilan edilen 50 kilometrekarelik alanda, şahıslara ait birçok zeytinliğin bulunmasının da Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’a aykırılık teşkil ettiğini belirtiyor.
Açılan davada idareye YEKA ilanı için farklı bir öneride de bulunuluyor.
178 bin hektarlık orman ve zeytinliğin yandığı ve bu bölgelerin yeniden çam ormanı ve zeytinlik haline getirilmesinin zorunlu olduğunu hatırlatan davacılar, geçimlerini sağladıkları ormanlar ve zeytinlikler yerine, bölgedeki termik santrallere linyit sağlayan ve üzerinde artık herhangi bir bitki ya da canlı örtüsü kalmayan maden sahalarının yenilenebilir enerjiye ayrılmasını istiyor:
“Muğla’da yenilenebilir enerji kaynak alanı ilan edilmesi gereken yer ormanlarımız ve zeytinliklerimiz değil, Yeniköy, Kemerköy ve Yatağan termik santrallerinin ölü bölge haline getirdiği, üzerinde rüzgâr ve güneş enerjisi santrali kurmak dışında hiçbir şey yapılamayacak 55 bin dönümlük, sürekli güneş ya da rüzgâr alan ölü bölgedir. Yeniköy, Kemerköy ve Yatağan termik santralleri kapatılıp, uydudan dahi yok ettikleri, yıkıma uğrattıkları, ölü bölge haline getirdikleri gözüken bu 55 bin dönümlük alan YEKA ilan edilmelidir.“
YEKA bölgesi ile yanmamış ağaçların kesildiği alan aynı
YEKA ilan edilerek enerji yatırımlarına açılan bölge, yangınlardan sonra yapılan orman temizliği sırasında, yangından zarar görmemiş ağaçların kesilmesiyle, geçen haftalarda gündeme gelmişti.
Orman Genel Müdürlüğü’nün yaptığı ihaleler sonrasında yanmış bölgelerde kesim yapma hakkı kazanan şirketler, hem Mazı hem de Fesleğen köylerinde, yanmamış ağaçları da kesmiş ve yurttaşların tepkisiyle usulsüz kesimler tutanak altına alınmıştı.
YEKA kararına iptal davası açılması üzerine Mazı Köyü’nden yurttaşlarla görüşen Medyascope, yanmamış ağaçların kesilmesine devam edildiği bilgisi aldı.
