İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi, cumhuriyet savcısının görme engelli avukat Mümin Özeken’e yönelik ayrımcılığını İstanbul Adliyesi’ndeki basın açıklamasıyla protesto etti.
Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde yapılan açıklamada engelli kişinin istemi ve rızası dışında şahit bulundurmanın hukuksuz olduğu belirtildi. Medyascope’a konuşan engelli avukatlar, yaşadıkları sorunlara dikkat çekti.
“Savcı, avukatın talebine karşın ifadesini almadı”
İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi Yürütme Kurulu Üyesi Deniz Yazgan’ın okuduğu açıklamada, avukat Mümin Özeken’in karşılaştığı ayrımcılık şöyle aktarıldı:
“5 Nisan 2022 Salı, Avukatlar Günü’nde, görme engelli meslektaşımız avukat Mümin Özeken bir suç duyurusunda bulunmak üzere İstanbul Çağlayan Adliyesi’ne gitmiş ve suç duyurusu bağlamında dosyadan sorumlu cumhuriyet savcısının ‘İki tanık bulamadın mı?’, ‘Körsün, okuyamazken neden hazirun oluşturmamakta ısrar ediyorsun?’ gibi aşağılayıcı ve damgalayıcı söylemlerine maruz kalmıştır. Meslektaşımız, asistanının yanında olduğunu ve tanımadığı bir başka kişinin varlığına gerek duymadan işlemi tamamlayabileceğini belirtse de cumhuriyet savcısı, müşteki ifadesi almayı reddetmiş ve diyaloğun sonunda meslektaşımızı odasından çıkarmıştır.”
Yazgan, kanun, tüzük, yönetmelik ve bildirgelerden örnekler vererek “Tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmeler ve ulusal normlardan açıkça anlaşılmaktadır ki engelli bir kişi, desteğe gereksinim duymadığını belirtiyor ise, o kişinin edilgenleştirilerek, adeta bir nesne yerine koyularak, tanımadığı kişilerin içinde bulunduğu bir hazirun ile işlem yapmaya zorlanması hukuka aykırıdır ve bir cumhuriyet savcısının açık olan yasa sözünü bilmemesi gibi bir durum kabul edilemez” dedi.
“Yaşanan engelli ayrımcılığıdır”
Açıklamada şu ifadeler öne çıktı:
“63 yaşında, görme engelli bir avukatın, engelliliği dolayısıyla ayrımcılığa uğraması, avukatlık mesleğine başlarken ettiği yeminden ayrı ve aşağıda düşünülerek, hak arama özgürlüğünden yoksun bırakılması engelli ayrımcılığıdır, sağlamcılıktır, Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu bağlamında yaptırıma tabidir ve suç oluşturur.
Avukatlık mesleğinin, engelli kişilerce bağımsız biçimde yapılamayacağına ilişkin söylemler, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve anayasamız bağlamında ayrımcılık yasağına aykırıdır.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Yasalara açıkça aykırı olan, engelli kişinin istemi ve rızası hilafına şahit bulundurma istemini kabul etmiyoruz. Ancak kendimizden emin bir şekilde belirtiyoruz ki bugün, görme engelli bir avukatın aşağılandığına, ayrımcılığa uğradığına şahidiz. Hukuksuzluğa şahidiz. Görme engelli avukatları gerçek bir avukat gibi değerlendirmeme teşebbüsüne şahidiz.
Meslektaşımızı aşağılayıcı muamelede bulunan cumhuriyet savcısını Hâkimler ve Savcılar Kurulu’na şikâyet ettiğimizi, olayın takipçisi olduğumuzu kamuoyuna saygı ve kararlılıkla bildiririz.”
“Farkındalık eksikliği ve erişilebilirlik sorunları var”
Açıklamaya katılan engelli avukatlar, farkındalık eksikliğinin yanı sıra erişilebilirlik sorunları yaşadıklarını da aktardı.
Engelli Hakları Merkezi Başkan Yardımcısı Mustafa Keskin “Farkındalık ya da bilinç eksikliğinden dolayı görme engelli bir meslektaşımızın ‘imza atamayacağı’ iddia edilerek savcı tarafından şikayeti işleme alınmadı. Bu farkındalık eksikliği kabul edilebilecek bir şey değil. Kanun hükümleri açık, görme engelliler istedikleri takdirde şahitle imza atarlar yoksa kendi imzalarını şahit gerektirmeden atabilirler” diye konuştu.
Keskin, Engelli Hakları Merkezi olarak görüştükleri cumhuriyet başsavcısının da durumu hoş görmediğini söylediğini aktardı. Keskin, farkındalık ve bilinç eksikliğinden kaynaklanan sıkıntıların yanı sıra erişilebilirlik sıkıntılarının da olduğunu belirtti.
Avukat Songül Göreci, fiziksel ve görsel erişim açısından sadece adliyelerde değil tüm kamu binalarında ciddi sıkıntılar yaşadıklarını anlattı. “Engelliler yasasında açık hüküm olmasına rağmen hâlâ bu konuda düzenlemeler yapılmadı. Yeni yapılan binalarda engellilik açısından ciddi sıkıntılar yaşamaya devam ediyoruz” diyen Göreci, Özeken’in karşılaştığı ayrımcılığa dair ise şunları söyledi: “Bir avukatın aklı başındaysa fiziksel sıkıntısının olmasını mesleğini yapmasına engel değildir.”
