“İsmi yıllarca Alaattin Çakıcı ile birlikte anılmış, suç örgütü ile olan birliktelikleri herkes tarafından bilinir hale gelmiştir. Alaattin Çakıcı’nın korkutucu imajından faydalandı, bunu iş hayatında problem çözmekte kullanmaktan çekinmedi. Daha sonra Nesim Malki cinayeti ile birlikte toplumda, devlet içinde gizli kuruluşlarda bulunan yüksek kademedeki görevlilerle samimiyeti olan, çok parası olan, zeki planlar yapan, acımasız ve hırslı bir örgüt lideri, mafya lideri imajına sahip oldu. Tek başına silahlı suç örgütü kurmuş, bunu fabrikalar sahibi olarak iş adamı kimliği ile kamufle etmeye çalışmaktadır.”
2006’da yapılan kara para aklama ile ilgili “Bozuk Para Operasyonu”nun iddianamesinde Erol Eşrefoğlu’ndan (kamuoyunda bilinen adıyla Erol Evcil) bu cümlelerle bahsediliyor. 1990’lı yıllardan bu yana çeşitli suç faaliyetlerinde yer alan ve defalarca yargılanan Evcil, 4 Temmuz 2022’de demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren suç örgütlerine karşı yapılan “Demir Yumruk” operasyonunda gözaltına alındı ve tutuklandı.
Erol Evcil kimdir?
Bursa-Mudanya’nın Çepni Köyü doğumlu, 56 yaşındaki Erol Evcil, iplik ticaretinde dönemin önde gelen ismi Nesim Malki’nin 1995’te öldürülmesiyle kamuoyunda bilinir hale geliyor. Bu olayda azmettirici olarak yargılanıyor ve tutuklanıyor. Bu dönemden öncesine dair kısıtlı bilgileri ise yine 2006’daki iddianameden öğreniyoruz:
“80’li yılların sonunda üniversite öğrenimini yarıda bırakan ve ticari hayata atılan, 90’lı yılların başında mütevazi bir sigorta şirketinin sahibi iken, yaklaşık 15 yılda bankalara ve devletin çeşitli kurumlarına her başlık altında trilyonlarca borcu bulunan Erol Eşrefoğlu, uzmanı olduğu hileli yöntemler suretiyle kamunun zararına yol açmıştır.”
Evcil 90’lı yıllarda geniş zeytincilik işleri ve Eşrefoğlu Holding’in sahibi olmasının yanı sıra organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı ile yakınlığıyla da biliniyordu.
Nesim Malki cinayeti
Erol Evcil hakkında 2005 yılında rapor hazırlayan eski emniyet müdürü Hanefi Avcı’yla konuştuk. Avcı, Nesim Malki cinayetini şöyle anlatıyor:
“Malki o zaman tüm Türkiye’deki iplik sektöründe önemli bir fonksiyonu olan biri. Evcil de bu dönemlerde iplik işiyle uğraşıyor. Malki’den de para alarak işlerini büyütmeye çalışıyor ama bir müddet sonra Malki’nin öldürülmesi gündeme geliyor ve soruşturmalara göre de bu Erol Evcil’in tuttuğu insanlar tarafından yapılıyor. Zaman içinde bazı insanlar ve Erol Evcil bu davada yargılandılar ve tutuklandılar. Daha sonra ise tahliye oldu.”
Evcil, 1995’te işlenen cinayetten dört yıl sonra, Interpol tarafından aranmaktayken Bursa’daki bir villaya yapılan operasyon sonucu yakalandı ve çıkarıldığı Devlet Güvenlik Mahkemesi’nce tutuklandı. 2002’de ise tahliye oldu.
Askerlikten kaçmak amacıyla sahte rapor
Aynı dönemlerde Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin hâkimi Kıdemli Deniz Yüzbaşı Necati Nalıncı, Evcil hakkında askerlikten kaçmak için sahte rapor oluşturmak suçlamasıyla gıyabında tutuklama kararı çıkardı. 2002’deki tahliyesinden sonra ise 28 günlük bedelli askerlikten yararlandı. Hâkim Nalıncı’nın hayatı ise açtığı dava sonrası değişti, hakkında dört “görevi suistimal”, bir “görevi ihmal” ve bir de “irtikaba ikna” soruşturması açıldı. 49 gün cezaevinde yattı, savunmasında yargılanmasının komplo olduğunu iddia etti ve “Bu dava hukuka, adalete inanan herkesin davasıdır” dedi.
Alaattin Çakıcı ile yakınlığı
Evcil’in 1999’daki yakalanışından bir yıl önce Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Kontrterör Dairesi eski Başkanı Mehmet Eymür, Anadolu Türk adlı internet sitesinde “Alaattin Çakıcı Bantları 1” başlıklı, Alaattin Çakıcı ve Erol Evcil arasında geçtiği iddia edilen ve ikilinin MİT’te yapılan bir atamayı olumlu değerlendirdikleri bir telefon konuşmasının metnini yayınladı.
Malki cinayetinde ilk gözaltına alınan kişi olan Mehmet Sümbül de sorgusunda Erol Evcil ile Alaattin Çakıcı ilişkisine değinmişti:
“Erol Evcil’in Nesim Malki’ye iki trilyon borcu vardı. Malki, parasını alabilmek için sıkıştırınca Evcil, Bursa’da faaliyet gösteren tahsilatçı B.T.’den yardım istedi. B.T. bunun üzerine Alaattin Çakıcı’yı arayıp ‘Erol Evcil diye bir arkadaşımız var. Nesim Malki adında birine borcu var. Malki sıkıştırıyor. Ne yapabiliriz’? dedi. Çakıcı’nın ‘Beni bu Erol Evcil ile görüştür’ demesi üzerine Çakıcı ile Evcil tanıştırıldı. Çakıcı, Malki konusu için Evcil’den kendisine süre tanımasını istedi. Bu arada Evcil’in talimatıyla Malki öldürüldü” dedi.
Hanefi Avcı da ikilinin ilişkisini doğruluyor:
“Bir dönem için Çakıcı’ya sığınmak için uğraştığı, onla irtibat kurduğu bilinir. Kimi kullanabiliyorsa, kimden yardım alabilirse onu deniyor. Yani bu yöntemi kullandığı için yeraltı dünyasından pek çok kişiyle irtibatı vardır.”
2005: Hanefi Avcı Evcil hakkında rapor hazırlıyor
Dönemin Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanı Hanefi Avcı’nın hazırlayıp İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdiği raporda Evcil’in bankalara ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) yüklü miktarda borcu olduğuna dair bilgiler yer alıyor.
Raporda Evcil’in İş Bankası’na 27 milyon dolar, TMSF’ye 80 trilyon lira borcu olduğu, ayrıca sahibi olduğu Erege Metal’in 24 trilyon liralık vergi borcu olduğu belirtiliyor.
Avcı raporla ilgili şunları söylüyor:
“2004-2005 yıllarıydı, o zaman demir-çelik sahasına giriyordu. İzmir-Foça’da demir-çelik imalathaneleri vardı. O dönemde de yine bazı suçlar işleyerek bazı demir-çelik firmalarını ele geçirmişti. Biz de bu dönem bunun hakkında tahkikat ve soruşturma yaptık, buna benzer şekilde suç işleyen insanlarla birlikte. Ayrıca bu olayın mali boyutunu, bankalar boyutunu inceledik. Bizim raporumuz sonunda yargılandı. Şimdi de benzer yöntemleri kullanarak devam ediyor. Yani suç örgütleriyle iş yapan, suçlu insanları kullanan, ortaklarını veya rakiplerini bertaraf etmek için suç işleyen biri.“
Haczedilen evlerini kendisi satın aldı
Rapor sonrası yargılanan Evcil’in İş Bankası’na olan borcu sebebiyle evleri haczedildi. Ancak daha sonra sahibi olduğu Monteks Tekstil aracılığıyla bu evleri geri aldı. Monteks Tekstil’de Evcil’in hisselerini temsil eden Fatih İmal verdiği ifadede durumu şöyle anlatıyor:
“Bursa İhsaniye’de üzerime kayıtlı dört daire bulunmaktadır. Bu evler Erol Evcil’e aitti. Erol Evcil’e haciz geldiğinde İş Bankası bu evleri satışa çıkardı. Erol Evcil’in talimatıyla Monteks Tekstil’den sağladığım parayla evleri satın aldım. Bu dairelerde Erol Bey’in yakınları oturmaktadır.“
Bozuk Para Operasyonu
Evcil 2006’da “devleti zarara uğratmak” ve “silahlı suç örgütü kurmak” suçlarından Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında İzmir Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne bağlı ekipler tarafından Foça’daki bir villada yakalandı. İki yıl tutuklu kalarak 2008’de tahliye oldu. Davanın iddianamesinde Evcil hakkında şu ifadeler yer aldı:
“Özel ve resmi her kurumda kendisini güvende hissettirecek kilit görevliler ile gerek maddiyatı, gerek suç geçmişini, gerekse kamuoyundaki popülaritesini kullanarak menfaat ilişkisine girebilmekte ve faaliyetlerini icra ederken rahatlık sağlamaktadır. Ülke genelinde tanınan Yahudi asıllı işadamı Nesim Malki’nin öldürülmesine bile karar verebilecek kadar gözü karalıkta, öldürtme olayını finanse edebilecek kudrette ve eylemin planlamasındaki ustalığı ince zekasının bir ürünüdür. Ülke gündemine 90’lı yıllarda, önceleri ‘zeytin kralı’ olarak giren Erol Evcil, daha sonra azmettiricisi olduğu Nesim Malki cinayeti ve bu cinayetten dört sene sonra yakalanması, ülke gündeminde bomba tesiri yapmıştır. Bu cinayetten dolayı uzunca bir süre hiçbir şekilde olayla ilişkilendirilememesi, yakalandığı tarih ile olayın tarihi arasında dört yıl gibi bir sürenin olması, hem zekasını hem de devlet içerisinde üst kademelerde yer alan görevlilerle olan çirkin ilişkilerini göstermek açısından önemlidir.“
Kara para aklamadan 15 yıl hapis cezası
2012’de İstanbul’da yürütülen kara para aklama davasında Evcil’in 740 milyon liralık varlığı akladığı tespit edildi, 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tüm mal varlığına el konuldu ve 1 milyon 274 bin 990 TL para cezasına çarptırıldı. Hapis cezası kararı 2014’te Yargıtay tarafından onandı ancak tüm mal varlığına el koyma kararı bozuldu. Davada Erol Evcil ve Hüseyin Kayapalı liderliğinde oluşturulan suç örgütü tarafından idare edilerek kara para aklama faaliyetinde kullanıldığı öne sürülen şirketler şöyleydi: Aman Petrol Ürünleri, Denge Televizyon E.L.M. Gıda, Erege Metal, ERK Bilgisayar, Ersöz Un Fabrikası, GR İnş. ve Gayrimenkul, İdeal Petrol, İnkişaf Tekstil, Kayapalı Nilüfer Turizm, Bursa Kayapalı Nilüfer Turizm, KE-PET Petrol, Kevser Kaynak Suları, Mones Tekstil, Nilüfer Sigorta, Nilüfer Lojistik, SİDER Dış Ticaret, SİDER Demir Çelik, Sivas Demir, SİVYAT Sivas Sanayi.
Evcil bu davadan 16 Nisan 2020’de tahliye oldu. Aynı günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilen infaz düzenlemesi kapsamında uzun süredir hapiste bulunan Alaattin Çakıcı’nın da tahliyesi gerçekleşti.
Demir Yumruk operasyonu
Evcil, 4 Temmuz’da Ankara Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şubesi tarafından demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren üç suç örgütüne karşı 29 ilde düzenlenen “Demir Yumruk” operasyonunda gözaltına alınan 323 kişiden biriydi. Çıkarıldığı mahkemece “kamu kuruluşlarının zararına dolandırıcılık” ve “suç işlemek amacıyla örgüt kurma” suçlamalarıyla tutuklandı.
