Mısır’da 21 Ekim’de “Uluslararası Gazze Barış Zirvesi” düzenlenecek. Zirveye AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılacak.
Mısır basınında yer alan habere göre 21 Ekim Cumartesi günü Mısır’da “Uluslararası Gazze Barış Zirvesi” düzenlenecek. Zirveye AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılacak.
Erdoğan’ın yanı sıra zirveye Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri, Katar, Yunanistan, Filistin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Kuveyt, Suudi Arabistan, Irak, İtalya ve Güney Kıbrıs liderleri de katılacak.
Barış zirvesi kararı, yapılması planlanan “Amerika Birleşik Devletleri (ABD)-Mısır-Filistin-Ürdün” dörtlü zirvesinin iptal edilmesinin ardından geldi.
Ne olmuştu?
7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e saldırısı ve akabinde İsrail’in verdiği cevapla büyüyen savaş 13. gününde. İsrail’in saldırılarında, bin 500’den fazlası çocuk ve binden fazlası kadın olmak üzere 3 bin 500’den fazla Filistinli öldü.
Gazze Şeridi’nde bulunan El Ehli Baptist Hastanesi’nin vurulmasıyla en az 471 sivil hayatını kaybetti.
Saldırının ardından ABD, Mısır, Filistin ve Ürdün’ün katılımıyla yapılması planlanan dörtlü zirve iptal edildi. ABD Başkanı Joe Biden, İsrail ziyaretini ertelemedi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşen Biden, Tel Aviv’de İsrail’e destek mesajı verdi ve hastane katliamından ötürü “karşı tarafı” suçladı.
Türkiye-Mısır ilişkileri
Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler, 2013 yılından itibaren karşılıklı olarak vekaleten sürdürülüyordu. Türkiye, Temmuz 2013’te Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi’nin, Muhammed Mursi’yi darbe ile devirmesine en sert tepki gösteren ülkelerden biri olmuş ve Mısır ile ikili temaslarını en alt düzeye indirmişti. Türkiye’nin Mısır’daki darbeyi ve Sisi’yi ağır bir dille eleştirmesi, Mısır’ın yeni yönetiminin en büyük destekçileri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından da olumsuz karşılanmış ve Ankara’nın bu ülkelerle ilişkilerini de negatif etkilemişti.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Türkiye, Mısır’da yaşanan darbeye karşı sert bir tepki göstermişti. Dönemin AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, Mısır’daki darbenin dış destekli olduğunu söylemişti. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan da Mursi’nin devrilmesini darbe olarak nitelendirmediği için Avrupa Birliği’ni (AB) eleştirmiş ve “Ben şu anda Batı’ya şaşırıyorum. Batı hâlâ bu olaya ‘darbe’ diyememiştir. Ama Afrika Birliği’ni tebrik ediyorum. Afrika Birliği de Mısır’ın üyeliğini askıya almıştır. Duruş budur” demişti.
Mısır’da yaşananlara karşı, AKP ve bazı sivil toplum örgütlerinin çağrısı ile Türkiye’de de destek gösterileri düzenlenmişti. Ankara ve İstanbul’daki Mısır Büyükelçiliği ve Mısır Konsolosluğu’nun önü başta olmak üzere Konya, Malatya, Kocaeli ve Adana gibi çok sayıda kentte düzenlenen protestolarda, “Ankara’dan Mısır’a, kardeşlere bin selam” ve “Dik dur eğilme, bu ümmet seninle” sloganları atılmıştı.
Tüm bu açıklamalarının ardından 2021 yılının başında iki ülke arasındaki ilişkilerde birtakım gelişmeler yaşandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 12 Mart’ta düzenlediği bir basın toplantısında Mısır ile istihbarat ve dışişleri bakanlıkları düzeyinde temaslara yeniden başlandığını açıkladı. Ülkeler arasındaki diyalog artırıcı oturumlar iki tur devam etti fakat bu turların ardından Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri, Ankara’nın Libya’daki politikasını değiştirmeye yönelik hiçbir şey yapmadığını söyleyerek, Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme sürecinin askıya aldığını duyurdu.
“Katil” demişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sisi’yi birçok kez hedef alan açıklamalar yapmıştı. 2019’da Sisi ile aynı masaya oturmamak için Birlemiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndaki yemeğe katılmayan Erdoğan, “Aynı masaya oturup darbecileri meşrulaştırmam” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan daha önce Sisi’ye “katil” de demiş ve şöyle konuşmuştu: “Darbeyle başa geçen şu andaki zalim Sisi, 50’ye yakın kişiyi idam etmiştir. Batı bu idamlara sessiz kalmıştır. Avrupa ülkeleri idamı yasaklarken, katil Sisi’nin davetine icabetle oradaki toplantıya iştirak etmişlerdi.”
Erdoğan, 23 Haziran 2019’daki seçimlerden önce de Sancaktepe’de seçmenlere seslenmiş, seçimler ile Mursi’nin ölümü arasında bir bağ kurarak, “Pazar günü Sisi mi diyeceğiz, Binali Yıldırım mı?” ifadelerini kullanmıştı. Tüm bu söylemlerin ardından Erdoğan, Katar’daki 2022 Dünya Kupası’nın açılış resepsiyonunda Sisi ile el sıkışmış, ayak üstü sohbet etmişti.
- Mısır basını: Erdoğan ve Sisi sadece el sıkışmadı, ikili ilişkileri nasıl ilerleteceklerini de görüştü
- İzleyin | Erdoğan’ın dış politikadaki geri adımları: Bir rabia vardı!
- Erdoğan’ın Sisi ile görüşmesine muhalefetten tepki yağdı
10 yıl sonra büyükelçi atandı
Türkiye ve Mısır arasında 2021’de başlayan ancak ağır adımlarla ilerleyen normalleşme sürecinde 4 Temmuz’da önemli bir adım atıldı. İki ülke dışişleri bakanlıkları ortak bir açıklama yaptı ve diplomatik ilişkilerin yeniden büyükelçi düzeyine çıkarıldığını duyurdu. Türkiye Kahire Büyükelçisi olarak halen aynı başkentte maslahatgüzar olarak görev yapan Salih Mutlu Şen’i, Mısır da aynı şekilde maslahatgüzar Amr Elhamamy’i Ankara Büyükelçisi adayı olarak gösterdi.
