CHP’nin tüzük kurultayı: İşte taslak metinde öne çıkan maddeler

Cumhuriyet Halk Partisi 20. Olağanüstü Kurultayı Ankara’da ATO Congresium’da yapılıyor. Kurultayda parti üyeleri, il başkanları, milletvekilleri, Parti Meclisi üyeleri ve eski genel başkanlarının önerileriyle hazırladığı taslak tüzük metnini değerlendirecek ve oylayacak.

İşte 20. Olağanüstü Kurultayı Tüzük Komisyonu Tüzük ve Kurultay Yönetmeliği taslak metninde öne çıkanlar:

• CHP tüzük değişikliği için olağanüstü kurultaya hazırlanıyor: İşte en kritik değişiklikler, en önemli tartışmalar 
• CHP tüzük taslağını tamamladı: Özgür Özel’in “Bana güvenin” çağrısı ve son değişiklikler

ÜYELERİN GÖREVLERİ VE HAKLARI

• Madde – 5

(1) Partiye yılda 120,00 TL ile 6.000,00 TL arasında aidat verirler.

(2) Öncelikle üyesi bulundukları sandık çevresinden başlayan bir görev ve sorumluluk bilinci ile parti çalışmalarına ve toplantılarına katılırlar.

(3) Partinin katıldığı seçimlerde ve halkoylamalarında görev ister veya verilen görevi yerine getirirler.

(4) Dijital Demokratik Katılım yoluyla kendisine açılan görüş ve oylamalara katılırlar. Dijital mecralardaki parti etkinliklerine katılırlar ve bunları yaygınlaştırırlar.

(11) Partiye yeni üye kazandırmak için gerekli çaba ve özveriyi gösterirler.

(14) Parti içi seçimlerde seçme ve seçilme hakkını özgürce kullanırlar. Seçme hakkının kullanılabilmesi için; üyelikte bir (1) yılı tamamlamış olmanın ve düzenli aidat ödemenin yanı sıra eğitim alma, parti toplantılarına katılma, partinin katıldığı seçimlerde ve halkoylamalarında görev isteme veya verilen görevi yerine getirme, dijital demokratik katılım yoluyla açılan görüş ve oylamalara katılma, dijital mecralardaki parti etkinliklerine katılma veya bunları yaygınlaştırma görevlerinden en az ikisinin yerine getirilmiş olması gerekir. İl/ilçe yönetim kurulunun önerisi, il yönetim kurulunun uygun bulması ve Merkez Yönetim Kurulunun kararıyla bu görevleri yerine getirmedikleri belirlenenler parti içi seçimlerde oy kullanamazlar. Merkez Yönetim Kurulu kararının bildiriminden başlayarak ilgilisi yedi (7) gün içinde kararın yeniden değerlendirilmesini isteyebilir.

(15) İlçe başkanlığı, ilçe yönetim kurulu üyeliği, il başkanlığı, il yönetim kurulu üyeliği, il disiplin kurulu üyeliği, kurultay delegeliği, partiden belediye meclis üyeliği ve il genel meclis üyeliği görevinde bulunanlar bu görevleri süresince parti içi seçme hakkını kullanmadan yoksun bırakılamazlar. Genel başkanlık, Parti Meclisi üyeliği, il ve ilçe başkanlığı, partiden milletvekilliği ve belediye başkanlığı görevinde bulunanların bu görevleri sona erse bile seçme hakları kısıtlanamaz.

(16) Bu hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte düzenlenir.

ÜYELİĞE BAŞVURMA VE ÜYE YAZIMI

• Madde – 6

(4) Genel Başkan tarafından partiye yararlı olacağı gerekçesiyle önerilen kişilerin Merkez Yönetim Kurulu kararıyla üyeliğine karar verilebilir.

Bu şekilde üyeliğe kabul edilenler üç ay boyunca yalnızca seçilme hakkından yararlanabilirler. (Çıkarılması öngörülüyor)

İLÇE BAŞKANI

• Madde – 14

(2) İlçe örgütü: ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu, ilçedeki partili belediye başkanları, ilçe çevresindeki belediye meclis grupları, varsa belde başkanları ve belde yönetim kurulları, kadın ve gençlik kollarından oluşur. İlçe başkanı, ilçe örgütünün ve ilçe düzeyinde kurulmuş çalışma gruplarının yasa ve tüzükle belirlenen veya parti organlarınca verilen görevlerini yerine getirmeleri için uyumlu ve verimli çalışmalarını sağlar.

(3) İlçe başkanı, başkanı olduğu ilçenin ekonomik, sosyal ve yerel sorunlarını inceler, bunların çözümüne yardımcı olur, varsa belde başkanlarıyla düzenli olarak toplanır, parti örgütüyle, meslek ve sivil toplum örgütleriyle, sendikalarla, yaygın ve yerel basınla ilişkileri sağlıklı tutar, onların sorunlarıyla ilgilenir, çözümlerine katkıda bulunur, bu kuruluşlarda görevli partililerle iş birliği yaparak başarılı olmalarına yardımcı olur.

(4) İlçe başkanı, ilçe çevresindeki belediye meclis gruplarını ve partili belediye başkanlarını, çalışmaları yönlendirmek, değerlendirmek ve eşgüdüm sağlamak amacıyla ayrı ayrı ya da birlikte düzenli ya da olağanüstü toplantılara çağırabilir.

(5) İlçe başkanın görev, yetki ve sorumlulukları yönetmelik ile düzenlenir. (Çıkarılması öngörülüyor)

İL BAŞKANI

• Madde – 16

(1) İl başkanı, il kongresince gizli oyla seçilir. İl çevresinde partinin ve genel başkanın temsilcisi olup il örgütünü yönetir. İl yönetim kuruluna, il ya da büyükşehir belediye meclisi grubuna, varsa il genel meclisi grubuna başkanlık eder.

(2) İl örgütü; il başkanı, milletvekilleri, il yönetim kurulu, ilçe başkanları, ilçe yönetim kurulu üyeleri, ildeki partili belediye başkanları, belediye ve varsa il genel meclisi gruplarının, kadın ve gençlik kollarından oluşur. İl başkanı il örgütünün ve il düzeyinde kurulmuş çalışma gruplarının yasa ve tüzükle belirlenen veya parti organlarınca verilen görevlerini yerine getirmeleri için uyumlu ve verimli çalışmalarını sağlar.

(3) Başkanı olduğu ile bağlı ilçelerin ekonomik, sosyal ve yerel sorunlarını inceler, bunların çözümüne yardımcı olur, ilçe başkanlarıyla düzenli toplanır, parti örgütüyle, meslek ve sivil toplum örgütleriyle, sendikalarla, yaygın ve yerel basınla ilişkileri sağlıklı tutar, onların sorunlarıyla ilgilenir, çözümlerine katkıda bulunur, bu kuruluşlarda görevli partililerle işbirliği yaparak başarılı olmalarına yardımcı olur.

(4) İl başkanı, milletvekilleri, il çevresindeki varsa il genel meclisi grubunu, belediye meclis gruplarını ve partili belediye başkanlarını, çalışmaları yönlendirmek, değerlendirmek ve eşgüdüm sağlamak amacıyla ayrı ayrı ya da birlikte düzenli ya da olağanüstü toplantılara çağırabilir.

(5) İl başkanının görev ve sorumlulukları yönetmelikle belirlenir. (Çıkarılması öngörülüyor)

GENEL BAŞKAN

• Madde – 19

(4) Partiyi bağlayıcı demeçler vermeye ve bildiriler yayımlamaya yetkilidir. Genel Başkan bu yetkisini Merkez Yönetim Kurulu içerisinden görevlendireceklerine kullandırabilir.

(10) Genel Başkan, yokluğunda kendisine vekillik etmek üzere genel sekreterden başlayarak protokol yönetmeliği ile belirlenen sırayla Genel Başkan Yardımcılarından birini görevlendirir. Genel Başkan Vekili, vekillik ettiği sürede Genel Başkanın yetkilerini kullanır.

MERKEZ YÖNETİM KURULU

• Madde – 22

(1) Merkez Yönetim Kurulu, partinin en üst yönetim organıdır. Genel Başkan, Genel Sekreter, Genel Başkan Yardımcıları, TBMM Grup Başkanı ve Başkanvekillerinden oluşur. Genel Başkan, Merkez Yönetim Kurulunun başkanıdır. Genel Sekreter ve Genel Başkan Yardımcıları Parti Meclisi üyeleri arasından belirlenir.

(2) Genel Sekreter ile hukuk, seçim, idari ve mali işler, örgüt, yerel yönetimler, medya, halkla ilişkiler ve bilişimden sorumlu alanlardaki genel başkan yardımcıları ile sayı ve görev alanları genel başkanca belirlenen diğer genel başkan yardımcıları genel başkanın önerisi üzerine Parti Meclisinin salt çoğunluğunun onayıyla göreve başlar. Genel başkan görev alanları arasında ayırma ve birleştirme yapabilir.

(4) Genel Başkanın yokluğunda genel sekreterden başlayarak protokol yönetmeliğiyle belirlenen sırayla genel başkan yardımcıları Merkez Yönetim Kuruluna başkanlık eder.

(9) Genel Sekreter parti politikalarının belirlenmesi, uygulanması ve yaygınlaştırılmasındaki eşgüdümü sağlar. Genel Başkan Yardımcıları ile görüşüp Genel Başkanı bilgilendirerek Merkez Yönetim Kurulu gündemini ve Genel Başkanın belirleyeceği Parti Meclisi gündemini hazırlar. Merkez Yönetim Kurulu ve Parti Meclisi toplantısına ilişkin tutanakların düzenlenmesini, kararların imzalanmasını ve muhafaza edilmesini sağlar.

(10) Genel Sekreter, her durum ve sıfatla bütün yargı kurumlarında özel ya da resmi daire, kurum ve kuruluşlarda; uluslararası kuruluşlar, gerçek kişiler, özel ya da resmi tüzelkişilerle olan ilişkilerde Genel Başkan adına bizzat ya da vekille partiyi temsil eder.

GÖREVİN BOŞALMASI

• Madde – 24

(5) İl ve ilçe yönetim kurulu üyeliklerinde boşalma olduğunda, yedekleri ile doldurulur. Bütün yedeklerin çağrılmasından sonra kurul üyelerinin sayısı, üye tamsayısının üçte ikisinin (2/3) altına inerse ya da asıl üyeliklerde aynı gün içinde dörtte üçünden (3/4) fazla boşalma olursa, başkan ve kurul, yedekleriyle birlikte düşmüş olur. Bu durumlarda Merkez Yönetim Kurulu, illerde 45, ilçelerde 30 gün içinde olağanüstü kongre yapmak üzere illerde yedi (7), ilçelerde beş (5) kişilik geçici kurul atar. Toplantı yapmama nedeniyle kurulların düşmesi durumunda da bu hüküm uygulanır.

KADIN KOLLARI, GENÇLİK KOLLARI

• Madde – 27

(2) Bu kollar kongre ve kurultaylarını ana kademe ilçe ve il kongrelerini izleyen en kısa sürede yaparlar. Kongre takvimleri ve kurultay tarihleri ana kademe Merkez Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.

(6) Bu kolların yapacakları her türlü seçim, çalışma ve etkinlikler ana kademeyle uyumlu olarak gerçekleştirilir. Olası uyuşmazlıklarda itiraz merci bir üst yönetim kademesi olup Merkez Yönetim Kurulu kararı kesindir.

YURTDIŞI TEMSİLCİLİKLERİ

• Madde-28

(1) Ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olmak kaydıyla İsviçre, İngiltere, Norveç, Rusya, ABD, Çin, Japonya, Kanada, Avustralya ve KKTC’de; Avrasya, Orta Doğu, Afrika, Güney Amerika, Kafkasya, Balkan ülkeleriyle Avrupa Birliği üyesi ülkelerde ve bu ülkelerdeki uluslararası kuruluşlar nezdinde yurtdışı temsilcilikleri kurulabilir. Parti Meclisi yurtdışı temsilciliği kurulacak yeni ülkeler belirleyebilir.

BİLİM KÜLTÜR SANAT PLATFORMU

• Madde-29

(1) Genel Merkezde, nüfusu bir milyondan (1.000.000) fazla olan illerde ve ihtiyaç duyulan il ve ilçelerde Bilim Kültür Sanat Platformu kurulur.

DANIŞMA KURULLARI ve ÖRGÜT TEMSİLCİLERİ MECLİSİ, YURTDIŞI TEMSİLCİLER KURULU

• Madde-30

(2)Danışma kurulları yılda iki kez ve yerel ve genel seçimlerden sonra en geç üç ay içinde il ve ilçe başkanlarının başkanlığında, Merkez Yönetim Kurulunca belirlenen gündemle toplanır. İl danışma kurulları Merkez Yönetim Kurulunun, ilçe danışma kurulları il yönetim kurullarının bilgisi dahilinde toplanır. Süresinde iki kez üst üste danışma kurullarını toplamayan il ve ilçe yönetim kurulunun düşmüş sayılmasına Merkez Yönetim Kurulunca karar verilebilir

(3) Her takvim yılı içerisinde en az iki kez ve yerel ve genel seçimlerin ardından yapılacak danışma kurullarının tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde Merkez Yönetim Kurulunun çağrısı üzerine örgüt temsilcileri meclisi toplanır. Örgüt temsilcileri meclisinde il ve ilçe danışma kurullarının sonuç raporları ve seçim sonuçları değerlendirilir. Örgüt temsilcileri meclisi politika geliştirmek amacıyla kendi yapısı içinde uzmanlık kurulları oluşturabilir. Bu kurulların raporları değerlendirilmek üzere Parti Meclisine sunulur. Ayrıca katılanların parti politikalarına ilişkin görüşleri alınır.

(4) Örgüt temsilcileri meclisi toplantılarına genel başkan, Parti Meclisi üyeleri, partili milletvekilleri ve bakanlar, Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri, il başkanları, büyükşehir ve il belediyelerinin partili başkanları, il genel meclisi başkanları, kadın ve gençlik kolları genel başkanları, partili eski genel başkanlar, parti üyeliği devam etmesi halinde önceki cumhurbaşkanları, ülke düzeyinde örgütlü sendika ve meslek kuruluşlarının partili genel başkanları, her ilden en az bir olmak koşuluyla son milletvekili genel seçiminde aldıkları oy oranında gönderecekleri temsilciler ve genel başkanca davet edilenler katılırlar.

(5) Bu kurulların oluşumu, çalışma esasları, görevleri, illerden gelecek temsilcilerin sayı ve saptanması yöntemleriyle öteki konular yönetmelik ile düzenlenir.

(6) Yurtdışında yaşayan yurttaşlarımızın sorunlarının çözülmesi, gereksinimlerinin karşılanması, karar organlarının politika oluşturmasını kolaylaştırmak ve parti çalışmalarını geliştirmek üzere Yurtdışı Temsilciler Kurulu oluşturulur. Bu kurulun oluşumu, çalışma yöntemleri, görevleri ve öteki konular yönetmelikle belirlenir.

ETİK KURUL

• Madde-33

(2) Etik Kurul; parti üyeliği devam etmek kaydıyla Cumhurbaşkanlığı, TBMM Başkanlığı, Başbakanlık ve Genel Başkanlık yapmış olanlar ile Genel Başkanca önerilen on (10) kişi arasından Dijital Demokratik Katılım yoluyla kurultay delegelerince seçilecek beş (5) üyeden oluşur.

İLÇE KONGRESİ

• Madde – 34

(2) İlçe kongre delegesi seçimlerinin Dijital Demokratik Katılım yoluyla yapılmasına ve hangi muhtarlık bölgelerinde bu yola başvurulacağına ilçe yönetim kurulunun önerisi, il yönetim kurulunun uygun bulması durumunda Merkez Yönetim Kurulunca karar verilebilir.

KONGRELERİN SÜRESİ

• Madde – 36

(1) Kongrelerin başlangıç ve bitiş tarihleri (Kongreler Takvimi) Merkez Yönetim Kurulunca saptanır. Bu süre iki (2) yıldan az üç (3) yıldan fazla olamaz.

DELEGELİK, KONGRE ÜYELİĞİ VE SÜRESİ

• Madde – 38

(1) Bir kongreye ya da kurultaya katılmak üzere muhtarlık bölgesinde ve kongrelerde seçilen partiliye “delege”, partide aldıkları görev nedeniyle kongrelere katılanlara “doğal delege” bunların tümüne “kongre üyesi” denir. İlçe kongre delegesi seçimlerinde, kongre takviminin ilanından bir (1) yıl önceki parti üye listesi seçmen listesi olarak esas alınır.

KONGRELERDE ADAYLIK

• Madde – 41

(1) Kongrelerde başkan adayı olabilmek için kongre üye tamsayısının en az yüzde onunun (%10), en çok yüzde on beşinin (%15) yazılı önerisi gerekir. Adaylar yüzde on beşten (%15) çok imza toplayamaz, kongre başkanlığına sunamaz. Kongrelerde adaylar, seçimlere geçilmeden önce saptanır. Aday olmayanlar seçilemez. Başkanlık için sadece bir adaya imza verilebilir. Birden çok adaya imza veren delege, kongre başkanlık kurulunca çağrılır ve hangi aday için imza verdiği saptanır. Aksi halde mükerrer imzalar tüm adaylar için geçersiz olur. Bu nedenle imza sayısı yetersayının altına düşenlere, tamamlamak için bir kez olmak üzere makul süre verilir.

(2) Nüfusu 20.000’den fazla olan yerlerde milletvekilleri, belediye ve il genel meclis üyeleri, kongrelerde aday olamazlar ve ilçe kongre delegesi olarak seçilemezler, il/ilçe başkanı ve yönetim kurulu üyesi olamazlar.

(3) Büyükşehir sınırları içinde kalan ve nüfusu 20.000’den fazla olan yerlerde partili belediyeler, bunların bağlı kuruluşları ve iştiraklerinde çalışanlar kongrelerde aday olamazlar ve ilçe kongre delegesi olarak seçilemezler, il/ilçe başkanı ve yönetim kurulu üyesi olamazlar.

(4) Bu hüküm doğal delegeliğe engel değildir.

KURULTAY GÖRÜŞMELERİ VE KARARLARI

• Madde – 50

(2) Kurultaya sunulacak rapor ve karar tasarıları ile ilgili hazırlık komisyonları oluşturulur. Hazırlık komisyonları; Genel Başkanca görevlendirilecek üç Parti Meclisi üyesi, TBMM Grubunca görevlendirilecek iki TBMM üyesi, il başkanlıklarının görevlendireceği o il kongresinde seçilmiş bir kurultay üyesi, Gençlik Kolları Merkez Yönetim Kurulunca görevlendirilecek bir genç kurultay üyesi, Kadın Kolları Merkez Yönetim Kurulunca görevlendirilecek bir kadın kurultay üyesi ve Yüksek Disiplin Kurulunca görevlendirilecek bir üyeden oluşur. Komisyonlar, Kurultaydan önce toplanarak rapor ve karar tasarılarını görüşürler.

(3) Kurultayda TBMM Grubundan ikişer; illerden, Gençlik Kolları, Kadın Kolları ve Yüksek Disiplin Kurulundan birer temsilci kurultay komisyonlarına seçilir. Genel Başkanca belirlenen üçer Parti Meclisi üyesi de kurultay komisyonlarına katılır. Hazırlık komisyonlarından geçen rapor ve karar tasarıları, kurultay komisyonlarınca görüşülüp kurultaya sunulur.

KURULTAYDA SEÇİMLER

• Madde – 51

(2) Genel Başkan adayı olmak için kurultay üye tamsayısının en az yüzde beşinin (%5), en çok yüzde onunun (%10) yazılı önerisi gerekir. Yüzde ondan çok imza kurultay başkanlığına sunulamaz. Mevcut genel başkan isteği üzerine adaydır; imza toplamaz, adına imza toplanamaz. Genel Başkan adaylarından sadece birisi için imza verilebilir. Birden çok genel başkan adayına imza veren kurultay üyesi, başkanlık kurulunca çağrılır ve hangi aday için imza verdiği saptanır. Aksi halde mükerrer imzalar tüm genel başkan adayları için geçersiz olur. Bu nedenle imza sayısı yetersayının altına düşenlere, tamamlamak için bir kez olmak üzere makul süre verilir.

(9) Seçimlerde kurultay üye tamsayısının dörtte birinden (1/4) az oy alanlar, kota kapsamındakiler dahil, asıl ve yedek üyeliğe seçilmiş sayılmazlar.

TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLARIN SAPTANMASI

• Madde – 52

(1) TBMM üyeliği için adayların saptanmasında yöntemler önseçim, örgüt denetiminde önseçim, aday yoklaması, örgüt denetiminde aday yoklaması ve merkez yoklamasıdır. Hangi seçim çevresinde hangi aday saptama yönteminin kullanılacağına il örgütlerinin görüşü doğrultusunda Parti Meclisi karar verir.

2) Önseçimde adaylar yargı gözetim ve denetiminde sandık konularak üye kütüğünde kayıtlı üyelerin seçimiyle belirlenir. Aday yoklamasında adaylar yargı gözetim ve denetiminde sandık konularak partide belirli görevlere seçilmiş veya tüzüğün 5/14. maddesinde tanımlanan biçimde görevlerini yerine getiren üyelerin seçimiyle belirlenir.

(3) Örgüt denetiminde önseçimde adaylar örgüt gözetim ve denetiminde sandık konularak üye kütüğünde kayıtlı üyelerin seçimiyle belirlenir. Örgüt denetiminde aday yoklamasında adaylar örgüt gözetim ve denetiminde sandık konularak partide belirli görevlere seçilmiş veya tüzüğün 5/14. maddesinde tanımlanan biçimde görevlerini yerine getiren üyelerin seçimiyle belirlenir. Bu yöntemlerde seçimler yönetmelikte belirlenen usule göre örgüt içinde belirlenecek ilçe, il ve merkez seçim kurullarınca yürütülür.

(4) Örgüt denetiminde önseçim ve örgüt denetiminde aday yoklamasında seçim sonuçları Parti Meclisinin kararıyla tespit edilerek Yüksek Seçim Kuruluna merkez yoklaması usulüne göre bildirilir. Parti Meclisi kararı tespit niteliğinde olup kesinleşen seçim sonuçlarını değiştirir nitelikte olamaz. Bu yöntemlerde kullanılacak oy pusulasında adayların bölge, cinsiyet, yaş vb. dağılımlarının dengeli olmasını sağlayacak önlemler alınır. Bunun için her seçim çevresinin özelliklerine göre oy kullanma esasları yönetmelikle belirlenir.

(5) Örgüt denetiminde önseçim veya örgüt denetiminde aday yoklaması yapılan seçim çevrelerinde Parti Meclisi, TBMM üye tamsayısının yüzde on beşi (%15) kadar sırayı genel merkez kontenjanı olarak belirleyebilir. Bu kontenjan her bir seçim çevresinde toplam milletvekili sayısının yüzde on beşi (%15) kadar olabilir. Parti Meclisi ölçme değerlendirme yöntemlerinden yararlanarak genel merkez kontenjanına ayrılan sıraları üçte birine kadar (1/3) il örgütüne, üçte birine kadar (1/3) gençlik ve kadın kolları üyelerine, üçte birine kadar (1/3) TBMM’nin mevcut partili üyelerine ayırır. Gençlik ve kadın kolları üyelerine ayrılan sıraların en az dörtte biri (1/4) önceki seçimde milletvekili seçilmiş sıralara ayrılır. Fasıllar arası aktarma yetkisi Parti Meclisine aittir.

(6) Merkez yoklamasında adaylar doğrudan Parti Meclisi tarafından belirlenir.

(7) Önseçim, örgüt denetiminde önseçim, aday yoklaması ya da örgüt denetiminde aday yoklamasına katılanlar, merkez yoklaması, merkez adaylığı veya genel merkez kontenjanı için başvuramazlar.

(8) En az bir seçim çevresinin aday listesinin ilk sırasında engelli adaya yer verilir.

(9) Bir kişi en fazla üç dönem üst üste milletvekili seçilebilir. Yarısı tamamlanmadan seçimlerin yenilendiği yasama dönemleri hesaba katılmaz. Önseçim, örgüt denetiminde önseçim, aday yoklaması, örgüt denetiminde aday yoklaması yöntemlerinde dönem koşulu aranmaz. Partinin milletvekili bulunmayan seçim çevrelerinde milletvekili çıkarmak veya bu seçim çevrelerinde partinin oyunu yükseltmek amacıyla Merkez Yönetim Kurulunun önerisi Parti Meclisi kararıyla dönem kuralı uygulanmayabilir.

YEREL SEÇİMLERDE ADAYLARIN SAPTANMASI

• Madde – 55

(1) Yerel seçimlerde adayların saptanmasında yöntemler önseçim, örgüt denetiminde önseçim, aday yoklaması, örgüt denetiminde aday yoklaması ve merkez yoklamasıdır. Hangi seçim çevresinde hangi aday saptama yönteminin kullanılacağına ilçe ve il örgütlerinin görüşü doğrultusunda Parti Meclisi karar verir.

(2) Önseçimde adaylar yargı gözetim ve denetiminde sandık konularak üye kütüğünde kayıtlı üyelerin seçimiyle belirlenir. Aday yoklamasında adaylar yargı gözetim ve denetiminde sandık konularak partide belirli görevlere seçilmiş veya tüzüğün 5/14. maddesinde tanımlanan biçimde görevlerini yerine getiren üyelerin seçimiyle belirlenir.

(3) Örgüt denetiminde önseçimde adaylar örgüt gözetim ve denetiminde sandık konularak üye kütüğünde kayıtlı üyelerin seçimiyle belirlenir. Örgüt denetiminde aday yoklamasında adaylar örgüt gözetim ve denetiminde sandık konularak partide belirli görevlere seçilmiş veya tüzüğün 5/14. maddesinde tanımlanan biçimde görevlerini yerine getiren üyelerin seçimiyle belirlenir. Bu yöntemlerde seçimler yönetmelikte belirlenen usule göre örgüt bünyesinde belirlenecek ilçe, il ve merkez seçim kurullarınca yürütülür.

(4) Örgüt denetiminde önseçim ve örgüt denetiminde aday yoklamasında seçim sonuçları Parti Meclisin kararı ile tespit edilerek ilgili seçim kuruluna merkez yoklaması usulüne göre bildirilir. Parti Meclisi kararı tespit niteliğinde olup kesinleşen seçim sonuçlarını değiştirir nitelikte olamaz. Bu yöntemlerde kullanılacak oy pusulasında adayların bölge, cinsiyet, yaş, meslek vb. dağılımlarının dengeli olmasını sağlayacak önlemler alınır. Bunun için her seçim çevresinin özelliklerine göre oy kullanma esasları yönetmelikle belirlenir.

(5) Merkez yoklamasında adaylar doğrudan Parti Meclisi tarafından belirlenir. Parti Meclisi bu yetkisini ilçe seçimleri için il veya ilçe yönetim kurullarına, belde seçimleri için ilçe yönetim kurullarına devredebilir.

(6) Seçim kurullarına büyükşehir belediye başkanlığı aday listesi il başkanı ya da yetkilendirdiği kişi tarafından diğer tüm aday listeleri ilçe başkanı ya da yetkilendirdiği kişi tarafından sunulur. Genel Merkez aday listesi sunma yetkisini bunlardan başkasına verebilir.

(7) Bir kişi en fazla üç dönem üst üste belediye başkanı, belediye veya il genel meclis üyesi seçilebilir. Önseçim, örgüt denetiminde önseçim, aday yoklaması, örgüt denetiminde aday yoklaması yöntemlerinde dönem koşulu aranmaz. Seçim çevresi değişikliğinde dönem istisnası, Merkez Yönetim Kurulu önerisi Parti Meclisi kararıyla uygulanabilir.

KOTALAR

• Madde – 56

(1) Örgüt denetiminde önseçim veya örgüt denetiminde aday yoklamasında seçimle belirlenen milletvekili, il genel meclisi ve belediye meclisi adaylıklarında, parti meclisi ve yüksek disiplin kurulu seçiminde, il ve ilçe yönetim kurullarının seçiminde, il kongre delegeleri ve kurultay delegeleri seçimlerinde yüzde elli (%50) cinsiyet kotası uygulanır.

(2) Örgüt denetiminde önseçim veya örgüt denetiminde aday yoklamasında seçimle belirlenen milletvekili, il genel meclisi ve belediye meclisi adaylıklarında, parti meclisi seçiminde, il ve ilçe yönetim kurullarının seçiminde, il kongre delegeleri ve kurultay delegeleri seçimlerinde yüzde otuz (30) gençlik kotası uygulanır. Bu kota 18-25 yaş aralığı için yüzde on (%10) gençlik kolları kotası; 26-40 yaş aralığı için yüzde yirmi (%20) çalışma çağı kotası olarak uygulanır.

(3) Cinsiyet kotasıyla birlikte gençlik kolları ve çalışma çağı kotası özelliklerine beraber sahip olan aday her iki kotadan da sayılır.

(4) Adaylık başvurusu olması halinde en az bir engelli, ilçe ve il yönetim kurulları ile Parti Meclisinde yer alır.

(5) Bu özelliklerde yetersayıda aday çıkmazsa katılan adaylarla tespit ve seçim yapılır.

YETKİ

• Madde – 63

(5) İvedi durumlarda Merkez Yönetim Kurulu, il yönetim kurullarının tedbirli olarak görevden uzaklaştırma yetkilerini de kullanarak bir üyeyi yetkili il disiplin kuruluna veya doğrudan Yüksek Disiplin Kuruluna sevk edebilir.

(7) Disipline sevk organının ve yetkili disiplin kurulunun belirlenmesinde ilgilinin parti suçu işlediği tarihteki görevi dikkate alınır.

YÜKSEK DİSİPLİN KURULU

• Madde – 67

(4) Yüksek Disiplin Kurulu, en az ayda bir kez daha önce kurulca saptanan gün ve yerde kendiliğinden toplanır. Üst üste üç olağan toplantısını ya da bir takvim yılı içerisinde toplam altı olağan toplantısını yapmaması veya üye tamsayısının toplantı yetersayısının altına düşmesi durumunda, Merkez Yönetim Kurulunun başvurusu üzerine Parti Meclisi, Yüksek Disiplin Kurulunun düştüğünün tespitine karar verebilir. Bu durumda, yeni kurulun seçimi için düşme tarihinden sonra 45 gün içinde olağanüstü kurultay toplanır. Bu kurultayda sadece Yüksek Disiplin Kurulu seçilir.

PARTİ SUÇLARI

• Madde-68

(1) Kesin çıkarma cezası gerektiren parti suçları;

j) Sandık kurulu asıl veya yedek üyeliği görevini özür belirtmeden yerine getirmemek.

BAĞIŞLAMA

• Madde-72

(1) Kesinleşen cezaları bağışlama yetkisi, Yüksek Disiplin Kurulunun ve parti üyeliğinin devam etmesi durumunda cezanın kesinleştiği tarihteki başkan veya sekreterinin görüşü alınarak Parti Meclisinindir.

BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ MERKEZİ

• Madde-81

(2) Katılımcı yönetim anlayışı çerçevesinde bilişim olanaklarından yararlanarak üye ve seçmenlerin karar alma mekanizmalarına demokratik yolla katkı sunmaları için Bilgi ve İletişim Teknolojileri Merkezi tarafından oluşturulan portala Dijital Demokratik Katılım denir. Bu portal üzerinden hangi konularda karar ve görüş alınacağına, seçim kurulu denetiminde yapılmayan seçimlerin bu portal üzerinden yapılmasına Merkez Yönetim Kurulu karar verir.

PARTİ PROGRAMI İLE PARTİ TÜZÜĞÜNÜN ONAYLANMASI VE DEĞİŞTİRİLMESİ

• Madde-82

(4) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca tüzük üzerinde yapılacak inceleme sonucunda mevzuat uyarınca değiştirilmesi gereken hükümler bulunması durumunda, sözkonusu değişiklikler ilk kurultayda onaya sunulmak üzere Parti Meclisi tarafından yapılır.

PARTİNİN KURULUŞ HAFTASI

• Madde-86

(1) Partinin kuruluş yıl dönümü her yıl 4 Eylül – 9 Eylül tarihleri arasında bilimsel, sanatsal, kültürel, tarihsel ve siyasal etkinlikler düzenlenerek kutlanır.

• Geçici Madde-2

(1) Tüzüğün 52/9. maddesinde düzenlenen dönem kuralı uygulaması 24 Haziran 2018 seçimleriyle oluşmuş TBMM 27. Yasama Döneminde başlar.

(2) Tüzüğün 56/1. maddesinde düzenlenen cinsiyet kotası, 39. Olağan Kurultayda yüzde otuz beş (%35); 40. Olağan Kurultayda yüzde kırk (%40); 41. Olağan Kurultayda yüzde kırk beş (%45); 42. Olağan Kurultayda yüzde elli (%50) olarak uygulanır.

(3) Tüzüğün 56/2. maddesinde düzenlenen gençlik kotası, 39. Olağan Kurultayda 18-25 yaş aralığı için yüzde on (%10) gençlik kolları kotası, 26-40 yaş aralığı için yüzde on beş (%15) çalışma çağı kotası; 40. Olağan Kurultayda 18-25 yaş aralığı için yüzde on (%10) gençlik kolları kotası, 26-40 yaş aralığı için yüzde yirmi (%20) çalışma çağı kotası olarak uygulanır.

YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME

• Madde-87

(3) 6 Eylül 2024 tarihinde toplanan 20. Olağanüstü Kurultay tarafından bu tüzükte yapılan değişikliklerden 5. maddenin 14. ve 15. fıkraları kabulünden bir (1) yıl sonra, diğer hükümleri kabul edildiğinde yürürlüğe girer (06.09.2024 tarihli 20. Olağanüstü Kurultay’da kabul edilen fikra).