Suriye’de 29 Ocak’ta devlet başkanı ilan edilen Ahmed eş-Şara, The Economist’e verdiği röportajda ülkenin geleceğine ilişkin vizyonunu paylaştı. El Kaide’nin eski Suriye lideri olan ve Ebu Muhammed el-Golani kod adıyla bilinen Eş-Şara, demokratikleşme vaatleri, iç politika hedefleri ve dış ilişkilere dair önemli mesajlar verdi.

Yeni başkan, yeni imaj
Göreve geldikten sonraki ilk günlerde dikkat çekici bir imaj değişimine giden eş-Şara, örgüt liderlerleriyle buluşmasında askeri üniforma, halka seslenişinde siyah takım elbise ve yeşil kravat tercih ediyor. The Economist’e verdiği röportajda ise daha rahat bir tarz benimseyen eş-Şara, siyah gömlek üzerine krem rengi bir ceket ve dar pantolon giydi. Kıyafetlerinden üç kez bahsetmesi, The Economist‘e göre imajına verdiği önemi gösteriyor.
“Benim statüm HTŞ lideri değil, Suriye Devlet Başkanı”
“Benim statüm HTŞ lideri değil Suriye Devlet Başkanı” diyen eş-Şara’nın, HTŞ kadrolarını ve yabancı cihatçıları üst düzey pozisyonlara ataması bölgede tepki çekiyor. IŞİD’in yeniden canlanması konusundaki endişeleri “büyük bir abartı” olarak nitelendiren eş-Şara, göreve geldikten sonra “birçok saldırı girişiminin” engellendiğini kabul etti.
“Başkanlık sarayında kahve verecek personel yok”
ABD’deki Beyaz Saray’ın altı katı büyüklüğünde olan Şam’daki başkanlık sarayında dikkat çekici bir boşluk göze çarpıyor. Kahve servisi yapacak personelin bile bulunmadığı sarayda, iletişim işlerini yürüten tek bir yeni personel var. Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani’nin yönlendirmeleriyle ilerleyen röportaj, yeni yönetimin hazırlıksızlığını ortaya koydu.
Demokrasi vaadi: “Suriye bu yönde ilerliyor”
Röportajda, ilk kez “demokrasi” kelimesini kullanan eş-Şara, “Eğer demokrasi halkın kendilerini kimin yöneteceğine ve parlamentoda kimin temsil edeceğine karar vermesi anlamına geliyorsa, evet, Suriye bu yönde ilerliyor” dedi. Anayasa ve seçimlerin “üç-dört yıl” içinde gerçekleşeceğini belirten eş-Şara, İdlib’deki destekçilerinden oluşan mevcut kabinesini bir ay içinde “toplumun tüm kesimlerinin katılımıyla” değiştirme sözü verdi.
Bakanlık ve parlamento üyelerinin seçiminde “etnik köken veya din değil, yetkinlik” kriterinin esas alınacağını söyleyen eş-Şara, kamu görevlerine ilk kez Sünni olmayan isimlerin atanabileceğinin sinyalini verdi.
Suriye’nin parçalanmış yapısı ne olacak?
Ahmed eş-Şara’nın 30 bin kişilik gücü, devasa Suriye coğrafyasında yetersiz kalıyor. Eş-Şara, “Geniş bir alan hala Suriye devletinin kontrolü dışında” dedi.
Habere göre, bir anda düzenlenen başkanlık töreninde bazı komutanların Eş-Şara’yı alkışlamadığı görüntülendi.
Güneyli bir örgüt komutanı, “Biz de on yıl boyunca fedakarlık yaptık” diyerek eş-Şara’nın Esad karşıtı kolektif çabayı tekeline almasından duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.
“Kürtler dışında tüm milisler Suriye ordusuna katılımda anlaştı”
Eş-Şara, Kürtler dışında “tüm” Suriye milislerinin yeni Suriye ordusuna katılma konusunda anlaştığını iddia etti. Kendi örgütü Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) dahil olmak üzere tüm milislerin dağıtıldığını söyledi. Eş-Şara, “Devlet kontrolü dışında silah bulunduran herkes” için belirli “önlemler” alınacağını söyledi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.

“Kürtlerle müzakerelerde o kadar iyimser değilim”
Kuzeydeki Kürt yönetimini tanımayı reddettiğini belirten eş-Şara, federal bir düzenleme seçeneğini de masadan kaldırdı. Kürtlerle müzakerelerin gidişatını değerlendirirken “O kadar iyimser değilim” ifadesini kullanan Ahmed eş-Şara, Türkiye’ye yönelik olarak “Suriye’nin PKK için bir üs olmayacağını taahhüt ettik” açıklamasında bulundu.
“ABD’nin Suriye’deki varlığı yasadışı”
Eş-Şara, ABD’nin mevcut yaptırımlarının, kendi planları için “en ciddi risk” olduğunu belirtti. Donald Trump’ı “bölgede barış arayan lider” olarak överken, ABD’nin Suriye’deki varlığının “yasadışı” olduğunu söyledi.
“İsrail ilerlemesi gelecekte çok sorun yaratacak”
ABD’nin yaptırımlarının planları için “en ciddi risk” olduğunu belirten eş-Şara, İsrail’in Esad rejiminin düşüşünden sonra Suriye’de ilerleme kaydetmesinin “gelecekte çok sorun yaratacağı” uyarısında bulundu. 1974 ateşkes hatlarının ötesinde işgal ettiği topraklardan İsrail’in “geri çekilmesi gerektiğini” söyledi. Filistinlilerin yerinden edilmesini “büyük suç” olarak nitelendirdi.
Ekonomik kriz ve dış yardım arayışı
Günde sadece bir saat elektrik verilebilen Suriye’de yeniden yapılanmanın boyutu hesaplanamıyor. Rusya’dan para transferindeki gecikmeler nedeniyle ciddi bir likidite krizi yaşayan ülke, düşük maaşları bile ödeyemiyor. “Ekonomik kalkınma olmazsa kaosa gireceğiz” diyen eş-Şara, 30 Ocak’ta Katar Emiri’ni ağırladı ve ilk yurtdışı ziyaretini 2 Şubat’ta doğduğu ülke Suudi Arabistan’a gerçekleştirdi.
The Economist’in değerlendirmesine göre, eş-Şara yönetiminde Suriye 2011’deki Arap Baharı’ndan bu yana en sakin dönemini yaşıyor. Ancak yeni devlet başkanının kapsayıcı olduğunu, cihatçı dünya görüşünü geride bıraktığını ve Suriye için yeni bir başlangıcın en iyi umudu olduğunu kanıtlamak için daha uzun bir yolu var.