Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) önde gelen gazetelerinden New York Times (NYT), pazar günü (27 Eylül) “Başkanın Vergileri” dizisinin ilk haberini yayımlamış, ABD Başkanı Donald Trump’ın 10 yıl boyunca vergi kaçırdığını ve göreve geldiği 2016 yılında yalnızca 750 dolar gelir vergisi ödediğini yazmıştı. Aynı haberde okuyucularına konuyla ilgili daha detaylı bilgi paylaşma sözü veren NYT, pazartesi günü (28 Eylül) serinin ikinci haberini, “Televizyondaki şöhreti, nasıl oldu da Trump’a 427 milyon dolarlık can simidi oldu” başlığıyla yayımladı.
ABD başkanı seçilmeden uzun zaman önce, Ocak 2004’te Trump, The Apprentice (Çırak) adlı televizyon programını sunmaya başladı. Times’ın haberine göre Trump, ilk bölümden birkaç ay sonra sunduğu vergi beyannamesinde, bir önceki yıl yaptığı bütün işlerde 89.9 milyon dolar net zarar ettiğini söyledi. Gazetenin haberine göre, “Trump, bir şirket yönetmiyordu. Ününe ün katıyor ve şöhreti sayesinde para kazanıyordu.”
NYT, vergi kayıtlarını inceleyerek Trump’ın şöhretine bir değer de biçti. Gazetenin ulaştığı belgelere göre Trump, The Apprentice adlı televizyon programı sayesinde 197 milyon dolar kazandı. Program sayesinde edindiği şöhret ise Trump’a iş hayatında 230 milyon dolar kazandırdı.
Beyaz Saray sözcülerinden Judd Deere, NYT’nin konuyla ilgili yorum talebini reddetti. Deere, gazeteyi yalan haber yapmakla ve başkanlık seçimi sürecinde, Demokratlar’ın adayı Biden ile yaptığı birebir tartışma öncesinde Trump’a yönelik bir karalama kampanyası yürütmekle suçladı.
NYT serinin ikinci haberinde, Trump’ın 40 yıllık geleneği bozarak, ABD başkanı olarak göreve geldikten sonra vergi beyannamelerini kamuoyu ile paylaşmayı reddettiğini yazdı. Gazete, haber dizisinde sözkonusu edilen bilgilerin ise Trump’ın iş dünyasındaki yirmi yılı aşkın varlığı süresince sunduğu ancak kamuoyu ile paylaşmadığı, kişisel ve ticari vergi beyannamelerinden elde edildiğini belirtti.
Ayrıca haber serisi hazırlanırken Trump’ın uzun süre birlikte çalıştığı, Bayrock Group gibi, Rusya ile güçlü bağları öğrenilirse ABD başkanının başına dert olabilecek bazı şirketlerden önemli isimlerin daha önce söyledikleri -basına yansıyan ve yansımayan- sözlerinden yararlanıldığı belirtildi.
Habere göre, televizyon dünyasındaki şöhreti sayesinde Trump, vergilerine dair detayları paylaşmaktan kaçındığı yüksek miktarda para kazandı. Savunmasız yatırımcılardan faydalanmakla suçlanan, çok katmanlı bir pazarlama şirketi olan ACN, Trump’a 8 milyon 768 bin 330 dolar ödedi. Hiç üretilmeyen bir sıvı sabun reklamı için Lifetime kanalı tarafından Trump’a 50 bin dolar ödendi. Trump ayrıca yalnızca ismini kullanma yetkisi verdiği için bir yatak firmasından 15 milyon 286 bin 244 dolar aldı.
2011 yılından itibaren Trump’ın The Apprentice‘ten ve bazı firmalardan ismini kullanma hakkı sayesinde elde ettiği gelirler düşmeye başladı. 2011’den 2014’e gelindiğinde Trump, televizyon şöhreti sayesinde 51 milyon dolar yerine 21 milyon dolar elde etti. 2018’de ise bu rakam 3 milyon doların altına indi. Bu noktada, “Trump’ın servetinin kaynağı ne olabilir?” sorusuna verilen en yaygın yanıtlar ya Rusya’dan ya da bir yeraltı organizasyonundan (mafya) maddi destek aldığı şeklindeydi.
NYT’nin haberi ise bu sorunun cevabının Trump’ın vergi beyannamelerine bakarak, daha net, en azından daha az karmaşık bir şekilde yanıtlanabileceğini söylüyor. Times’ın incelediği vergi beyannameleri, Trump’ın bir yandan golf sahalarına para dökerken, diğer yandan da acil bir ihtiyacı olduğunu düşündürecek şekilde farklı kaynaklardan para aldığına işaret ediyor. Örneğin, 2012’de Manhattan semtindeki Trump Towers’taki hisselerine karşılık 100 milyon dolar borç aldı. Bir yıl sonra, New York ve Kaliforniya’da faaliyet gösteren bir gayrimenkul ortaklığından, kendi payına düşen 95.8 milyon doları çekti. 2014’te ise Trump, 98 milyon dolar değerinde hisse senedi ve tahvil sattı.
NYT: Trump siyasi ve mali açıdan zorda
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Times’ın haberine göre, Trump’ın bu satışlardan elde ettiği gelir, “The Apprentice programından elde ettiği 427 milyon dolarla birleştiğinde golf sahalarındaki kaybını telafi etmeye yetecek nakiti sağlamış gibi görünüyor.”
Gazetenin, Trump’ın vergi beyannamelerine ilişkin verileri paylaştığı ilk haberi yayımlamasının ardından ABD Başkanı, servetiyle ilgili bir karalama kampanyası yürütüldüğünü söyleyerek NYT’yi yalan haber yapmakla suçladı. Oval Ofis’te ikinci dönemini garantilemek isteyen ve Demokratlar’ın adayı Joe Biden ile yarışta son birkaç haftaya giren Trump, New York Times’a göre “siyasi ve mali açıdan zor durumda.”
