Eylül ayı başından bu yana akaryakıt zamları ardı ardına geliyor. Dün gece (15 Ekim 2021) motorine 41 kuruş, benzine 37 kuruş zam geldi. Motorine gelen zam pompaya da 41 kuruş olarak yansırken, benzine gelen 37 kuruşluk zam pompaya ÖTV desteği nedeniyle 14 kuruş olarak yansıdı. Bu zamlar araç sahiplerine doğrudan etki ederken, enflasyon başta olmak üzere diğer ürünlerin girdilerine etkisi nedeniyle, birçok ürün ve hizmete de zam olarak yansıyacak. Akaryakıt zamlarının nedenini ve hayatımıza yansımalarını Enerji, Petrol ve Gaz İşverenleri Sendikası Başkanı Fesih Aktaş, Medyascope’a anlattı.
Aktaş, petrol şirketlerinin salgın sürecinde zarar ettiklerini ve salgının etkisinin azalmasıyla birlikte de bu zararları ortadan kaldırma yoluna gittiklerini belirterek, son yapılan zamlara ilişkin şunları söyledi:
“Akaryakıta gelen zam dünyadaki enerji fiyatlarının öngörülemeyen şekilde yükselmesi ve bunun ülkemize yansımasıdır. 1 Eylül’de motorinin tonu 586 dolar idi, dün akşam itibariyle motorinin tonu 740 dolar. İnanılmaz bir fark var. Tabii! Eylülde dolar da 8.30 Türk Lirası (TL) idi, bugün baktığımızda 9.15 üzerinden işlem görüyor. Ürün fiyatı ile doların yüksek seyretmesi kaynaklı bir gelişmenin sonucu bu zamlar.”
“Yıl sonunda petrol varil fiyatı 95 doları geçer”
Eşelmobil uygulamasının Mayıs 2018’de uygulanmaya başladığını, Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) feragat edilerek, zamların akaryakıt fiyatlarına yansımasını önlemek amaçlı, bir nevi “fiyat koruma şemsiyesi” olarak kullanıldığını anlatan Aktaş, bu uygulamanın 2020’ye kadar dengede gittiğini ancak son altı ayda dengenin bozulduğunu belirtti:
“Dünyada enerji fiyatları, pandemi sonrası tüketim alışkanlıklarının değişmesiyle inanılmaz bir şekilde yukarılara gitmeye başladı. Pandemi döneminde brent petrol varil fiyatı 18 dolarlara düşmüşken, bugün 84 dolardan işlem görüyor ve bizim tahminimiz yıl sonu 95 dolar civarına doğru gideceği yönünde. Ben kış aylarında petrolün varil fiyatının 100 doların üzerine çıkacağını tahmin ediyorum. Bu sistem böyle yürüyünce ÖTV yükü sürekli katlanarak artmaya başladı ve nitekim dün akşam itibariyle de motorin, benzin ve LPG’de devlet ÖTV’nin tamamından feragat etmiş durumda. Bugün aldığımız ürün fiyatları içinde Katma Değer Vergisi (KDV) dışında herhangi bir vergi yok… Biz şu anda sıfır vergiyiz ve dünyada ham petrol üreticisi olan sekiz-dokuz ülke dışında vergi almayan tek ülke pozisyonuna geldik, ÖTV’nin tamamen sıfırlanmasıyla vergisel anlamda en ucuz ülkeyiz.”
Artık her zam pompa fiyatına yansıyacak
Aktaş, ÖTV’de dün akşam itibariyle limitlerin sıfırlandığını belirterek, “Teknik olarak artık gelen her zam pompa fiyatlarına yansıyacak çünkü feragat edilecek herhangi bir vergi limiti kalmadı. Tüm sınırlar kullanıldı” dedi
“Hükümetten bir adım bekliyor musunuz, ya da ne tür bir adım atmalı hükümet” sorusuna ise Aktaş “Akaryakıt fiyatları tüm sektörleri etkileyen ana bir parametre, bu ana parametrenin daha yukarı gitmemesi gerekir. Yurtdışı parametrelere yapacağı bir şey yok hükümetin ama dolara yönelik yapılacaklar kendi takdirlerinde. Merkez Bankası’nın ya da Maliye Bakanlığı’nın alacağı tedbirler, doların düşmesi için yeterli sebep yaratacak tedbirler olacaktır” karşılığını verdi.
Fiyat artışlarından akaryakıt işverenleri olarak kendilerinin de etkilendiğini ve bir gün önce alıp sattıkları malı, bir gün sonra aynı fiyattan yerine koyamadıklarını vurgulayan Aktaş, gelen zamlardan insanların akaryakıt istasyonlarını sorumlu tuttuğunu ancak fiyat mekanizmasının hiçbir yerinde olmadıklarını anlattı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Aktaş, fiyat artışlarını dengelemek için hükümetin elindeki tek enstrümanın ÖTV olduğunu, başka bir enstrüman bulunmadığını, yurtdışındaki petrol fiyatları için dua etmekten başka çare olmadığını söyledi. Akaryakıt üzerinde sadece yüzde 18’lik bir KDV olduğunu ve hükümetin bundan da vazgeçeceğini sanmadığını vurgulayan Aktaş, devletin yüzde 50’ye varan oranda bir vergi gelirinden feragat ettiğini, bu rakamın da şu ana kadar 32 milyarlık bir vergi kaybı olarak ortaya çıktığını, hükümetin buna nereye kadar dayanabileceğinin de ayrı bir sorun olarak ortada olduğunu belirtti.
