Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği MYK Üyesi Uzm. Dr. Şehnaz Hatipoğlu: “Aile hekimleri vatandaşa sağlık sisteminden neler beklemeleri gerektiğini doğru ve eksik noktaların neler olduğunu anlatıyor”

Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği (TAHUD) Merkez Yönetim Kurulu Üyesi ve İzmir Şube Başkanı Uzm. Dr. Şehnaz Hatipoğlu, yürürlüğe girdiği andan itibaren tartışmalara yol açan Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’nin birçok sorunu beraberinde getirdiğini, aile hekimlerinin vatandaşla birebir temasının ve sağlık sisteminin sorunlarını vatandaşla paylaşmalarının Sağlık Bakanlığı yetkilileri tarafından hoş karşılanmadığını anlattı.

Eylemler vatandaşın desteğinin artmaması için engelleniyor

Aile hekimliği uygulamasının başladığı dönemde daha iyi çalışma koşullarına sahip olduğunu söyleyen Hatipoğlu, yıllar geçtikçe yönetmelikte iyileştirme olması gerekirken hem koşulların kötüleştiğini hem de ücretlerin çok azaldığını dile getirdi. Bu durumun Sağlık Bakanlığı tarafından bilinmesine rağmen, hiçbir iyileştirme yapılmadığını hatırlatan Hatipoğlu, aile hekimlerinin yaptığı eylemlerin engellenme sebebini ise şöyle açıkladı: “Bir önceki eylemde katılım oldukça iyiydi ve ikinciye katılımın daha fazla olacağı, sahanın sesinin daha gür çıkacağı öngörüldüğünden, bu durumun olmaması, vatandaş desteğinin artmaması için engellendiğini düşünüyoruz.”

Aile hekimlerinin yönetmeliğe karşı yapmış oldukları eylemlere rağmen bakanlığın ısrarcı olması konusunda aile hekimlerinin hastalarla doğrudan, birebir ve uzun süreli temas halinde olduğuna dikkat çeken Hatipoğlu “Bu temas durumu vatandaşa sağlık sisteminden, neler beklemeleri gerektiğini, doğru ve eksik noktaların neler olduğunu birinci ağızdan anlatabilme olanağı sağlamaktadır. Birebir temas ve kolay ulaşılabilirlik sonucu gelişen güven sonucu hastaların hastanelerdeki tedavi ve reçetelerini aile hekimlerine danıştıktan sonra uyguladıkları azımsanmayacak kadar çok görülüyor” diye konuştu.

Hekimlerden pozitif performans beklenirken iş yükleri artırılıyor

Sözleşmede istenen izlemlerin sadece birinci basamakta uygulanmasının çok güç olduğunu söyleyen Hatipoğlu, ikinci ve üçüncü basamak tedavi hizmetlerinin de sürece dahil edilmesi gerektiğini fakat bugünkü koşullarda sevk zinciri olmadığı için bunun olanaksız olduğunu dile getirdi. Pozitif performans beklenen hekimlerin iş yükünün artırılmasının ve motivasyonunun düşürülmesinin kabul edilebilir olmadığını söyleyen Hatipoğlu, “Sağlık Bakanlığı, mevzuat düzenlemelerini yaparken uzmanlık derneği TAHUD başta olmak üzere, ilgili taraflarla, sahada uygulamada görev yapanlarla ve bakanlıktaki diğer birimlerle koordinasyon ve işbirliği ortamı sağlamadan uygulamaya geçmemelidir” dedi.

“Demeç vermek için kimden izin alacağımıza dair herhangi bir bilgi verilmedi”

Hatipoğlu “Basına izinsiz demeç vermeniz yasaklanıyor. Aile hekimlerine izni kimden almaları gerektiğine dair bir bilgi verildi mi?” sorusuna ise aile hekimlerinin doğrudan kimden izin alacağına dair herhangi açıklayıcı bilgi olmadığı yanıtını verdi. Aile hekimlerinin ifade özgürlüğünü kısıtlayan ve mesleklerini yapmalarını engelleyen yönetmeliğin ihtar puan cetveline eklenen 39. madde şöyle: “Kamu görevleri hakkında izinsiz olarak basına, haber ajanslarına, radyo ve televizyon kuramlarına veya sosyal medya araçlarıyla bilgi veya demeç vermek 50 ceza puanı…”

TAHUD Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Uzm. Dr. Şehnaz Hatipoğlu, pratikte maruz bırakıldıkları diğer sorunları ve bunlara ilişkin taleplerini ise şöyle sıraladı:

“Bakanlık kaynaklı sorunlarda vatandaşla karşı karşıya bırakılıyoruz. Aile hekimleri zaten MHRS yoluyla aşı randevusu açmalarına rağmen, bakanlığın da habersiz ve uygulamayı zorlaştıracak şekilde aşı randevusu açması nedeniyle sorunlar yaşanıyor. Bazı aşıların belli sayıda kişi olmadan açılamaması nedeniyle, yeterli sayı oluşmadığında vatandaşın bunu anlamaması ve sağlık çalışanlarına sorun çıkarması.

Bazen aşıların zamanında kurumlara getirilememesi nedeni ile birinci basamak sağlık çalışanlarının vatandaş ile karşı karşıya bırakılması.

Vatandaşın eczanelerden bilinçsizce ilaç almaları ve sonrasında bu ilaçları aile hekiminin reçete etmesi için ısrar etmeleri.

Aile hekimleri gebe, bebek, çocuk izlemelerini ve aşılamalarını yapmakla yükümlüdür. Bu izlem ve aşılamalar hekimden kaynaklanmayan nedenlerle yapılamadığında negatif performans uygulanarak, ücret kesintisine maruz kalmaktadırlar. Vatandaş ya özel doktora gittiği ya da o an canı istemediği için izleme gelmek istemediğinde vatandaşa herhangi bir sorumluluk yüklenmemektedir. Sorumluluğun sadece aile hekimlerine yüklenmesi adil değildir.

Sevk zincirinin iyi kurgulanarak uygulamaya geçirilmesi gerek. Sevk ettiğimiz hastaların geri dönüşünün olması, gittikleri branş hekimlerinin aile hekimlerine bilgilendirici not yazmaları gerekiyor.”

Hekimler iş bırakıyor, valilik eylem yasaklıyor

Resmî Gazete’de 30 Haziran’da yayımlanarak yürürlüğe giren Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’ni protesto etmek için 16 Ağustos bir günlüğüne iş bırakan aile hekimleri, Sağlık Bakanlığı’nın geri adım atmaması üzerine 27 Ağustos’ta ikinci kez boykot yapmıştı. Konuya ilişkin Medyascope’a konuşan, İstanbul Aile Hekimliği Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Çınla Söyler, bakanlık geri adım atmadığı sürece iş bırakma eylemlerinin devam edeceğini söylemişti.

Aile hekimleri bir kez daha iş bıraktı: “Sağlık Bakanı, kendi çalışanlarına böyle bir yönetmeliği dayatabilir mi? Bizimle değil salgınla uğraşın”

İstanbul Valiliği yönetmeliğin iptalini talep eden aile hekimlerinin 7 Ekim’de İstanbul-Yenikapı’da düzenlemek istedikleri miting ise “uygun” bulmadığı gerekçesiyle engellemişti.

Aşı karşıtlarının mitingine izin veren İstanbul Valiliği, sağlık çalışanlarının düzenlemek istediği mitingi “uygun” bulmadı

Basına demeç vermeleri engellenen hekimlere Medyascope ulaşmıştı

Hekimlerin iptalini istediği Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’ne göre kamuoyunu bilgilendiren, görüş ve önerilerini, taleplerini basın ve sosyal medya aracılığıyla üç kez dile getiren aile sağlığı merkezi (ASM) sağlık çalışanlarının sözleşmeleri feshedilecek.

Konuyu gündeme getiren Medyascope muhabiri Ali Macit, İstanbul’da bulunan İslambey Aile Sağlık Merkezi (ASM), Nişantaşı ASM, Şişli ASM ve İstanbul Aile Hekimliği Derneği’ne (İSTAHED) gitmişti. İSTAHED Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Ali Köme, “Puanlarımızı düşürüyorlar, basına demeç veremiyoruz ve maaşımızda yüzde 10’luk bir düşüş söz konusu. Bizim bu şartları kabul etmemiz imkansız. Sağlık Bakanlığı bu şartlardan vazgeçmezse biz eylemlerimize devam edeceğiz” demişti.

Aile hekimleri iş bıraktı: “Puanlarımızı düşürüyorlar, basına demeç veremiyoruz ve maaşımızda yüzde 10’luk düşüş var”

Yönetmelikle aile hekimleri susturuluyor, işten atma kolaylaşıyor, mevcut haklar kısıtlanıyor

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK), Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nde yapılan değişikliklere ilişkin 5 Temmuz’da yaptıkları toplantı sonrası yönetmelikteki şu maddelere dikkat çekmişti:

Düşüncesini Açıklayan, Görüş, Öneride Bulunanlar İşten Atılacak: Yönetmeliğin ihtar puan cetveline eklenen 39. yeni ek maddeye göre; “Kamu görevleri hakkında izinsiz olarak basına, haber ajanslarına, radyo ve televizyon kuramlarına veya sosyal medya araçlarıyla bilgi veya demeç vermek 50 ceza puanı…” 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nda disiplin süreçlerine ilişkin hiçbir hükme veya atıfta bulunulmazken, “ihtar puanı” adı verilen bu sistem, kanuni dayanağı olmaksızın yönetmeliklerle keyfi bir şekilde düzenlenip ve uygulanıyor.

Yasal Dayanağı Olmayan, Ölçüsüz, Keyfi İşten Atmalar Kolaylaşacak :  “MADDE 7- (1) Sözleşme süresi sonunda, aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı olarak görevine devam etmek isteyenlerin sözleşmesi yenilenir. Ancak bir sözleşme döneminde bu Yönetmeliğin eki (EK-3 AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA UYGULANACAK İHTAR PUANI CETVELİ)’nde yer alan fiillerden 5 ve daha fazla kez ihtar puanı verilmesi veya toplamda 150 ve üzerinde ihtar puanına ulaşılması halinde müdürlükçe komisyon oluşturularak değerlendirme yapılır. Değerlendirme neticesinde komisyon tarafından; yeniden sözleşme imzalanmasına veya sözleşmenin yenilenmemesine karar verilir. Aile sağlığı çalışanları için verilecek kararlarda aile hekiminin görüşü de alınır. Komisyonun teşekkülü ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir. Bakanlık müfettişlerince yapılacak inceleme ve soruşturma neticesine göre sözleşmenin yenilenmemesi kararı verilebilir. Birinci ve ikinci fıkralara göre sözleşmesi yenilenmeyenler, bir yıl süreyle aile hekimi veya aile sağlığı çalışanı olmak üzere başvuruda bulunamaz.”

Mazeretine Bakılmaksızın Nöbete 5 Kez Gitmeyenler İşten Atılacak: “Görevi başında bulunduğu halde entegre sağlık hizmetlerinde mazeretli olup olmadığına bakılmaksızın beş nöbet görevini yerine getirmediğinin/getiremediğinin tespit edilmesi durumunda sözleşme feshi uygulanacak.”

İhtar Puanları İki Katına Çıkarılarak Sözleşme Fesihleri Kolaylaştırılıyor: “Bir sözleşme dönemi içerisinde herhangi bir fiilin ikinci ve devam eden ihlallerinde, ihtar puanı iki kat olarak uygulanır.”

Yeni İş ve Ek Görevler Getiriliyor: “Kayıtlı kişiler ile ilgili olarak, hipertansiyon, diyabet, kanser ve obezite gibi hastalıkların taranması, takibi ve takip sonucunda meydana gelen değişim oranları ile vaka yönetimine göre (0,90) ila (1,50) arasında belirlenecek olan tarama ve takip katsayısı ile ara puan çarpılmak suretiyle maaşa esas puan hesaplanır. Bakanlıkça sevk sistemi uygulamasına geçilmesine karar verilen il ve/veya ilçelerde tarama ve takip katsayısı (0,90) ila (2) arasında uygulanır.”

Çalışanlar Zapturapt Altına Alınıyor:  40. Ek Ceza Maddesi: “Görev yerinde kişilere basit tıbbi müdahale ile giderilebilir fiili eylemde bulunmak veya tehdit etmek 50 ceza puanı…” İhtar Ceza Cetveli’nin yeni 40. maddesine göre; ASM’lere başvuranların gerçek dışı beyanlarıyla tehdit gibi muğlak suçlamalarda bulunması, bu durumun üç kez olması durumunda sözleşme fesihlerinin gerçekleşmesi, mesleki bağımsızlığı, kişisel hakların ihlali, tehdit altında çalışmayı beraberinde getirecektir.”