Anayasa Mahkemesi (AYM) üyesi Avukat Celal Mümtaz Akıncı, 31 Ocak’ta yaş haddinden emekliye ayrılacak. 83 baro başkanı, Akıncı’nın yerine seçilmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) üç aday önerecek. 2010 yılında AYM üyeliğine seçilen Akıncı’nın yerine kimin geleceği ise ilk aşamada baro başkanlarının serbest avukatlar arasından gösterecekleri üç aday içinden yapacağı gizli oylama ile belirlenecek. 15 Ocak’ta yapılacak AYM üyeliği seçimi önemli bir tartışmayı da beraberinde getirdi: AYM’de kadın üye eksikliği. Kadın üye tartışmasını ve çalışma hayatında kadının önemini İstanbul Barosu Kadın Hakları Uygulama Merkezi kurucularından, feminist avukat Canan Arın ile birlikte değerlendirdik.
131 kişiden üyeden sadece beş üye kadın
AYM’ye ilk kadın üye 1990 yılında seçildi. Avukat Nurcan Kaya’nın da Artı Gerçek’te belirttiği gibi bugüne kadar AYM üyeliği yapmış olan 116 emekli ve 15 mevcut yani 131 kişiden yalnızca beşi kadın. AYM’de şu anda hiç kadın üye yok. 15 Ocak’ta yapılacak AYM üyeliği seçimi kadın üye tartışmasını yeniden gündeme getirdi.
Afyonkarahisar Baro Başkanı olarak görev yaparken 2010 yılında TBMM tarafından AYM üyeliğine seçilen Celal Mümtaz Akıncı, 31 Ocak 2022’de yaş haddinden emekliye ayrılacak. Anayasaya göre, Akıncı’nın yerine baro başkanları 45 yaşını doldurmuş olan serbest avukatlar arasından üç aday gösterecek. TBMM’de yapılacak oylamada bu üç isimden bir kişi AYM üyeliğine seçilecek. Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanlık Divanı, üç adayı belirlemek amacıyla 15 Ocak’ta seçim yapacak. Seçimde yalnızca 83 baro başkanı oy kullanacak. Şu anda Akıncı yerine 32 aday var ve bu 32 adaydan 10’u kadın.
Canan Arın: “İstanbul Sözleşmesi’ne inanan kadınların gelmesi gerekiyor”
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde AYM üyeliği için başvuruda bulunan Canan Arın, AYM’deki kadın üye eksikliğine ilişkin tartışmaları Medyascope‘a yorumladı. Arın, AYM’ye kadınların haklarını koruyan, İstanbul Sözleşmesi’ne ve toplumsal cinsiyet eşitliğine inanan bir kadın üyenin gelmesi gerektiğini belirtti:
“Süleyman Demirel’in cumhurbaşkanlığı döneminde ben de AYM üyeliği için başvurmuştum ve kadın çalışmalarımı da özgeçmişime yazmıştım. Ancak Demirel’in bu hiç umurunda olmadı. Çünkü kafasında bir isim vardı. Şimdi de ben sadece ‘kadın olsun’ diye kadın olması taraftarı değilim. Toplumsal cinsiyet eşitliğine ve İstanbul Sözleşmesi’ne inanan, kadın cinayetlerine karşı çıkan, kadın haklarının gaspedildiğinin farkında olan kadınların orada olması gerekiyor. Yoksa Tansu Çiller gibi bir kadın gelecekse gelmesin. Onun için kadınların sorunlarını bilen ve farkında olan bir kadının oraya gelmesinden yanayım. Ancak içinde olduğumuz patriyarka ve maço düzen sözünü ettiğim kadınların bu tip yerlere gelmesine engel.”
“Bu düzeni değiştirecek olan yine kadınlar”
Arın, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) kadın politikası nedeniyle kadınların kamu hayatından çekildiğini düşünüyor. Türkiye’de iş hayatından uzaklaştıran kadınların yurtdışındaki başarılarını anlatan Arın, baro başkanlarına “Lütfen kadın adayları destekleyin” diye seslendi:
“AKP hükümetinin normal politikası, kadınları kamu hayatından çekmek ve piyasada mümkün olduğu kadar vasıfsız işlerde çalıştırılıp kuluçka makinası olarak kullanmak. Beyin göçü ile yurtdışına giden kadınlar, çok başarılı oluyor. Bu fırsat Türkiye’de onlara verilmiyor. Bu düzeni değiştirecek olan yine kadınlar. Baro başkanlarından özel ricam var, lütfen kadın adayları desteklesinler.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Eski Diyarbakır Barosu Başkanı Cihan Aydın, Avukat Zülal Erdoğan Bilal lehine adaylıktan çekildi
Eski Diyarbakır Barosu Başkanı Avukat Cihan Aydın, Anayasa Mahkemesi üyeliği için yaptığı aday adaylığı başvurusundan kadın örgütlerinden gelen çağrı üzerine Avukat Zülal Erdoğan Bilal lehine feragat ettiğini açıkladı:
“5 Ocak 2022 tarihinde yapılacak olan Anayasa Mahkemesi aday adaylığı seçimine dair başvurumdan baromuz üyesi meslektaşım Avukat Zülal Erdoğan Bilal lehine feragat ediyorum. Bu görevi en iyi şekilde yapacağından hiçbir kuşku duymadığım meslektaşıma başarılar diliyor, öncelikle bölge baro başkanlarımız olmak üzere, bu seçimde oy kullanacak tüm baro başkanı meslektaşlarımı da en güçlü şekilde kadın adaylara destek vermeye davet ediyorum.”
Öykü Didem Aydın: “Meclis’e sunulacak adaylardan arasında LGBTİ de olması gerekiyor”
AYM üyeliği için aday adayı olarak yarışan avukatlardan biri de Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde yıllarca anayasa dersleri veren, hak mücadelelerinde öncülük eden ve aynı zamanda Ankara Barosu LGBTİQ+ Hakları Merkezi kurucusu, Medyascope yorumcusu ve avukat Öykü Didem Aydın. Medyascope’ta yayınlanan Hukuk Okulu programında bu hafta, AYM üyesinin belirleneceği seçimler hakkında konuşan Aydın, Türkiye’nin sadece erkek atanmışlardan oluşan bir Anayasa Mahkemesi olduğunu belirtti:
“Sadece erkek atanmış Anayasa Mahkemesi’nde bugün kadın üye bulunmuyor. Meclis’e sunacakları üç adayın da kadın olması gerekiyor. Bunlardan birinin LGBTİ olması da önemli bir gösterge olacaktır.”
AYM’ye üye seçimi nasıl yapılacak?
TBMM, iki üyeyi Sayıştay Genel Kurulu’nun kendi başkan ve üyeleri arasından her boş yer için gösterecekleri üçer aday içinden, bir üyeyi ise baro başkanlarının serbest avukatlar arasından gösterecekleri üç aday içinden yapacağı gizli oylamayla seçiyor. TBMM’de yapılacak bu seçimde, her boş üyelik için ilk oylamada üye tam sayısının üçte ikisi ve ikinci oylamada ise üye tam sayısının salt çoğunluğu aranıyor. İkinci oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için üçüncü oylama yapılıyor. Üçüncü oylamada en fazla oy alan aday, üye seçiliyor.
