The Guardian’a sızdırılan ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’yla (ICIJ) paylaşılan Uber Belgeleri (The Uber Files), şirketin eski yöneticilerinin Uber karşıtı taksici protestolarını manipüle ederek kendi lehlerine kamuoyu oluşturmaya yönelik politikalarını da deşifre etti.
Sızdırılan Uber Belgeleri’nde, Belçika, İspanya ve İtalya’dan meslektaşlarının da destek verdiği 2 bin 100’den fazla öfkeli Fransız taksi şoförünün, başkent Paris’te ve çevresinde Uber karşıtı protestolar düzenleyerek çevre yolunu kapatması ve şehir merkezinde trafiği kilitlemesi de yer aldı.
Belgelere göre Fransa’daki bir Uber yöneticisi, yaşananları gece yarısı merkeze şöyle rapor etti:
“Her şey güvende. Sürücüler ve müşteriler genellikle güvende ancak şimdiye kadar bir ağır hasarlı araba ve iki dövülmüş sürücü de dahil olmak üzere taksi şiddetini içeren nispeten ciddi üç vaka gerçekleşti.”
Uber’in şirket içi çalışanları güvendeydi. Onlara, halka açık yerlerde UBER logolu ürünleri kullanmaktan kaçınmaları ve protesto sırasında uzaktaki bir acil durum odasından ve ofis dışından çalışmaları söylenmişti. Fransız yönetici, grevin ikinci gününde çok sayıda güvenlik görevlisinin işe alındığını söyledi.
Ancak Uber’in sürücüleri bu tür bir korumaya sahip değildi.
Kalanick: “Şiddet başarıyı garanti eder”
Uber CEO’su Travis Kalanick, Paris’teki protestolara en iyi nasıl yanıt verileceği konusunda İletişimden Sorumlu Başkan Yardımcısı Rachel Whetstone, Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’dan Sorumlu Kamu Politikası Başkanı Mark MacGann ile mesajlaşıyordu.
Kalanick, Uber sürücülerine karşı “taksici şiddetinden endişe duyduğunu” belirten bir yanıt verdi.
Whetstone, taksi şoförleri sendikalarının “aşırı sağ tarafından ele geçirildiğini” yazdı. MacGann ise Fransız ekibinin “etkili sivil itaatsizliğe bakacağını ve aynı zamanda insanları güvende tutacağını” öne sürdü.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Kalanick ise daha fazla sorunun Fransız hükümetiyle devam eden sorunlara karşı Uber’e fayda sağlayabileceğini düşündüğünü ileri sürdü. “50 bin sürücümüz varsa hiçbir şey yapmazlar ve yapamazlar” diye yazan Kalanick şöyle devam etti:
“Bence buna değer. Şiddet başarıyı garanti eder ve bu adamlara direnilmeli, değil mi? Doğru yer ve zamanın düşünülmesi gerektiği konusu anlaşıldı.”
Uber, sürücülerini protesto düzenlemesi için kullandı
O sırada görevde olan eski bir üst düzey Uber yöneticisi, Kalanick’in, şirketin “sürücüleri silahlandırma” ve “tartışmayı alevlendirerek” lobicilik baskısını destekleme talimatı verdiğini belirtti.
Kalanick, mesajının ardından Avrupa’daki Uber ekibi bir hafta sonrası için bir eylem planı hazırlamaya başladı. Görünüşte bağımsız bir sürücü derneği tarafından yürütülen ancak aslında Uber tarafından yürütülen bir gösteri planlandı.
Uber yöneticileri, sürücülerine yönelik şiddeti koz olarak kullandı
Uber’in sürücülerine ve müşterilerine yönelik şiddet sadece Fransa’ya özgü değildi. Şirket, yerel düzenlemeleri ihlal ederek sık sık yeni pazarlara giriş yaptı ve geleneksel taksileri azaltan devasa sübvansiyonları finanse etmek için milyarlarca dolarlık risk sermayesi kullanarak bir tepkiye yol açtı.
MacGann, Paris protestolarından bir yıl önce San Francisco’ya gönderdiği bir e-postada Avrupa’daki şiddeti “Fransa’da Ocak 2015’te “80 sürücü fiziksel saldırıya uğradı, 10’dan fazlası hastaneye kaldırıldı ve gelirlerinden mahrum bırakıldı. Düzinelerce araba yok edildi” diyerek rakamlara döktü. MacGann, “Taksicilerin Uber sürücülerini pusuya düşürdüğüne dair artan ve güvenilir istihbarat” olduğunu da ekledi.
Bazı yöneticiler ise Uber sürücülerine yönelik şiddetin şirkete fayda sağladığına inanıyordu. Avrupa’da üst düzey bir iletişim yöneticisi, Belçika’da Uber sürücülerine yönelik şiddetli taksici protestolarının ardından 24 Ağustos 2015’te şirkete kısa ve öz bir e-posta gönderdi:
“Fransa’daki şiddet, düzenleyici ivmeye yol açtı.”
Belgeler, Uber yetkililerinin şirketin düzenlemeleri geçici olarak atlatmasına izin verecek bir plan sunmadan önce hükümet üzerinde baskı oluşturmak için şiddetin bir süre daha devam etmesine izin vermeye istekli olduklarını gösterdi. Yöneticilerden biri, “Çözüm sunmadan önce şiddet anlatısını birkaç gün devam ettiriyoruz” diye yazdı.
Bu anlatı Hollanda basınında yer bulduğunda MacGann şu tepkiyi verdi:
“Mükemmel iş. Bu tam olarak istediğimiz şeydi ve zamanlama mükemmel. Kampanyada birinci adım, medyanın taksici şiddeti hakkında konuşmasını sağlayın.”
Kalanick’in sözcüsü suçlamaları reddetti, Uber yeni CEO’suyla değişime gittiğini açıkladı
Kalanick’in sözcüsü ise, eski CEO’nun sürücülere yönelik şiddetten yararlanarak şirketi yönettiği suçlamalarının tamamen yanlış olduğunu öne sürdü.
Uber’in sözcüsü ise şirketin sürücülere yönelik muamelesinde geçmişteki hataları kabul etti. Ancak Kalanick dahil hiç kimsenin Uber sürücülerine karşı şiddet istemediğini söyledi.
Sözcü, Uber’in mevcut CEO’su Dara Khosrowshahi’nin 2017’de Kalanick’in yerine geçmesinden kısa bir süre sonra güvenliği şirketin en önemli önceliklerinden biri haline getirdiğini de sözlerine ekledi.
Kaynak: Guardian
Derleyen: Burak Siperli
